Ðã có chuyển biến ngày càng tích cực trong nhận thức và hành động của cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân

Ngày 25-12-2015, Ban Bí thư tổ chức Hội nghị trực tuyến sơ kết năm 2015 và nhìn lại 4 năm thực hiện Chỉ thị 03-CT/TW của Bộ Chính trị. Tại Hội nghị đồng chí Tất Thành Cang, Ủy viên dự khuyết Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thành ủy TP.HCM, đã có bài phát biểu tham luận. Tạp chí Sổ tay Xây dựng Đảng trân trọng trích giới thiệu bài tham luận này. Đầu đề là của Ban Biên tập.

Thực hiện Chỉ thị 03-CT/TW (gọi tắt là Chỉ thị 03), Thành ủy, Ban Thường vụ Thành ủy đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo gắn với thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI “một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”, Quy định số 101-QĐ/TW của Ban Bí thư về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo chủ chốt các cấp đạt được kết quả bước đầu tích cực; nhận thức của cán bộ, đảng viên và nhân dân tiếp tục nâng lên, trở thành việc làm thường xuyên, tự nguyện, tự giác trong hoạt động hàng ngày. Nhiều nơi việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh đã trở thành động lực, tiêu chí đánh giá, thành biểu hiện cụ thể về hành vi, lời nói, ứng xử chuẩn mực hàng ngày trong giải quyết công việc, trong mối quan hệ với đồng nghiệp và nhân dân, góp phần hạn chế các vi phạm, ngăn ngừa nhũng nhiễu, phiền hà cho người dân.

Hầu hết cấp ủy, thủ trưởng cơ quan, đơn vị đã quan tâm hơn trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, chủ động, tích cực triển khai thực hiện việc tiếp tục đẩy mạnh học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, phát huy trách nhiệm nêu gương của người đứng đầu. Các cấp ủy đã chú ý gắn việc thực hiện học tập tư tưởng, tấm gương đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh với công tác xây dựng Đảng, thực hiện nhiệm vụ chính trị, tăng thời gian, chất lượng đi cơ sở, tiếp xúc đối thoại, giải quyết những vấn đề bức xúc, nổi cộm ở địa phương, cơ quan, đơn vị; chú trọng công tác chính trị, tư tưởng, tổ chức kiểm tra, giám sát thường xuyên việc thực hiện Chỉ thị 03. Một số nơi có nhiều biện pháp, cách làm phong phú, thiết thực, thúc đẩy các phong trào thi đua yêu nước sâu rộng, lan tỏa mạnh mẽ đến cán bộ, công chức, đoàn viên, hội viên và các tầng lớp nhân dân, đạt được những kết quả rõ nét, nâng cao tinh thần trách nhiệm, tính gương mẫu về đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên, góp phần nâng cao hiệu quả công tác xây dựng Đảng, năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng và chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên, thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị của địa phương, cơ quan, đơn vị.

Nội dung học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh trong sinh hoạt chi bộ được các cấp ủy thực hiện nghiêm túc; chú trọng rà soát, xây dựng chuẩn mực đạo đức theo tư tưởng, tấm gương đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh kết hợp với các giải pháp thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI; những nội dung chuẩn mực đạo đức của đơn vị được tổ chức bàn bạc, thảo luận, bổ sung một cách dân chủ, công khai trong sinh hoạt chi bộ và sinh hoạt đơn vị.

Thực hiện tốt công tác phát hiện, biểu dương nhân rộng các gương làm tốt, cách làm hay, tạo hiệu ứng tích cực trong cán bộ, đảng viên, các ngành, các giới. Các cấp ủy đã lãnh đạo, chỉ đạo Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể - chính trị xã hội tổ chức nhiều phong trào, hoạt động trọng tâm tại cơ sở, quan tâm chăm lo người nghèo, công nhân, lao động có thu nhập thấp, cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang, sinh viên, học sinh có hoàn cảnh khó khăn.

Qua 4 năm thực hiện Chỉ thị 03, đã có sự chuyển biến ngày càng tích cực, có mặt sâu sắc hơn trong nhận thức và hành động của cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân; việc đề ra các giải pháp đẩy mạnh thực hiện Chỉ thị 03 đã gắn bó chặt chẽ hơn với việc thực hiện nhiệm vụ chính trị, giải quyết các vấn đề bức xúc của từng địa phương, đơn vị. Cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và nhân dân ngày càng hiểu sâu hơn tấm gương đạo đức hết sức cao cả nhưng cũng hết sức bình dị, gần gũi của Bác Hồ, tự giác học tập và làm theo Bác Hồ để ngày càng hoàn thiện mình, góp phần hoàn thành nhiệm vụ chính trị của đơn vị và của cá nhân. Tinh thần trách nhiệm, ý thức tu dưỡng, rèn luyện phẩm chất đạo đức, lối sống trong cán bộ, đảng viên đã trở nên tự giác và thường xuyên hơn, ý thức làm theo ngày càng chuyển biến tích cực, góp phần đấu tranh ngăn chặn tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên, công chức và tạo sức lan tỏa ra nhân dân.

Tuy nhiên, vẫn còn một số cấp ủy, cán bộ, đảng viên, cán bộ chủ chốt nhận thức chưa đầy đủ về ý nghĩa, tầm quan trọng của việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, còn lúng túng trong lãnh đạo, chỉ đạo vận dụng phù hợp với từng địa phương, cơ quan, đơn vị; lúng túng trong việc đưa chủ đề năm và các tác phẩm của Chủ tịch Hồ Chí Minh vào sinh hoạt chi bộ, có nơi còn chậm triển khai, tổ chức nghiên cứu, học tập chưa sâu sắc; thiếu chủ động, sáng tạo, còn trông chờ sự chỉ đạo, hướng dẫn của cấp trên; có nơi tổ chức thực hiện còn hình thức, thiếu kiểm tra, giám sát.

Việc xây dựng chuẩn mực đạo đức, lối sống theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh ở một số tổ chức cơ sở đảng chưa cụ thể, chưa sát với đặc điểm của địa phương, cơ quan, đơn vị; việc đăng ký và đánh giá kết quả nêu gương, làm theo ở một số cán bộ, đảng viên còn chung chung, chưa bám vào trọng tâm là khắc phục hạn chế của bản thân gắn với nhiệm vụ chính trị và hạn chế, khuyết điểm sau kiểm điểm theo Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI.

Kết quả thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI ở một số tổ chức đảng còn thấp; chậm xây dựng kế hoạch và chưa kiên quyết thực hiện các giải pháp khắc phục, sửa chữa hạn chế, khuyết điểm, kết quả khắc phục còn chậm, chưa gắn với giải quyết những vấn đề bức xúc của địa phương, đơn vị, chưa tạo sự chuyển biến rõ rệt trong một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng; tính tự giác của một số cán bộ chủ chốt chưa cao, việc đề ra đầu việc khắc phục, sửa chữa hạn chế, khuyết điểm của cá nhân không cụ thể.

Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh hiệu quả chưa cao, sự lan tỏa chưa mạnh. Sự chuyển biến về nhận thức của một số cấp ủy, cán bộ, đảng viên có nơi chưa sâu sắc, chưa đầu tư nghiên cứu nội dung, đề ra giải pháp thực hiện chưa thật sự sáng tạo; việc thực hiện có nơi còn hình thức. Vẫn còn tình trạng cán bộ lãnh đạo, quản lý thực hiện chưa tốt vai trò nêu gương của người đứng đầu.

Ở một số nơi, việc thực hiện Chỉ thị 03 gắn với khắc phục hạn chế, khuyết điểm theo Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI và thực hiện nhiệm vụ chính trị chưa hiệu quả; việc chọn vấn đề nổi cộm, gây búc xúc ở địa phương, cơ quan, đơn vị như tình trạng nhũng nhiễu, tiêu cực, quan liêu, thiếu trách nhiệm, hành chính hóa, cải cách hành chính chưa hiệu quả... để tập trung thực hiện chưa tạo được chuyển biến rõ nét và triệt để; gương “liêm”, “chính” chưa nhiều và chưa đủ sức thuyết phục.

Việc tôn vinh, biểu dương, nhân rộng các gương điển hình, mô hình tốt, việc làm hay trong học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh có nơi có lúc chưa kịp thời và đúng mức để động viên, khích lệ các nhân tố tích cực phấn đấu.

Các hạn chế, khuyết điểm nêu trên xuất phát từ các nguyên nhân chính sau:

- Một số cấp ủy chưa quan tâm đúng mức, chưa tích cực chủ động, chưa xem đây là việc làm thường xuyên, chậm xây dựng kế hoạch thực hiện, triển khai còn dàn trải, lúng túng, thiếu giải pháp cụ thể; công tác tự phê bình và tiếp thu phê bình, khắc phục hạn chế, khuyết điểm chưa được một số cấp ủy lãnh đạo thực hiện nghiêm.

- Ý thức về vai trò nêu gương của một số cán bộ, đảng viên, cán bộ lãnh đạo, người đứng đầu các cấp ủy đảng, chính quyền một số nơi chưa sâu sắc, chưa thật nổi bật và thuyết phục.

- Công tác tuyên truyền thực hiện chưa thường xuyên, liên tục, chưa đa dạng về hình thức, chưa phong phú về nội dung, thiếu chủ động tuyên truyền các tấm gương điển hình tiêu biểu trên các phương tiện thông tin đại chúng.

- Công tác kiểm tra, giám sát tại một số tổ chức đảng chưa thường xuyên, chủ yếu là kiểm tra việc quán triệt, thiếu chỉ đạo, hướng dẫn cụ thể cách làm cho cơ sở.

Từ thực tiễn đó, có thể rút ra một số kinh nghiệm trong quá trình tổ chức thực hiện Chỉ thị 03:

Thứ nhất, nhận thức của cấp ủy các cấp, của người đứng đầu về ý nghĩa, tầm quan trọng, mục đích, yêu cầu, nội dung, trách nhiệm thực hiện Chỉ thị 03 có ý nghĩa quan trọng hàng đầu và là nguyên nhân thành công của nhiều địa phương, cơ quan, đơn vị, đặc biệt là phải gắn với khắc phục hạn chế, khuyết điểm qua kiểm điểm tự phê bình theo Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI, thực hiện nhiệm vụ chính trị, nhiệm vụ phát triển kinh tế - văn hóa - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh, xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị và các phong trào thi đua yêu nước.

Thứ hai, phát huy tính chủ động, sáng tạo của các tổ chức đảng, đề ra những giải pháp thiết thực phù hợp với đặc điểm, tình hình địa phương, cơ quan, đơn vị; phát huy vai trò, trách nhiệm của bộ phận giúp việc; coi trọng công tác tham mưu, đề xuất của các ban đảng và các cơ quan chuyên môn; chú trọng tính đồng bộ, toàn diện, đồng thời cần chọn các đơn vị để chỉ đạo điểm, chọn vấn đề, chọn công việc để tập trung chỉ đạo.

Thứ ba, chú trọng công tác tuyên truyền, giáo dục, động viên với xây dựng cơ chế, quy định trách nhiệm thực hiện của mỗi tổ chức, mỗi cá nhân; phát huy vai trò nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo chủ chốt, người đứng đầu ở các cấp, các ngành, địa phương, cơ quan, đơn vị; kết hợp công tác tư tưởng với công tác tổ chức; giữa động viên sự tự giác với giúp đỡ, quản lý, kiểm tra, giám sát của tập thể đối với mỗi cá nhân, của nhân dân với cán bộ, đảng viên, người đứng đầu để tránh được tình trạng hô hào, hình thức, chạy theo phong trào trong việc học tập và làm theo Bác.

Thứ tư, kịp thời phát hiện, giới thiệu, biểu dương, nhân rộng các gương điển hình tiêu biểu thuộc các lĩnh vực, các tầng lớp xã hội trong học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh bằng nhiều hình thức trang trọng, tạo động lực và hiệu ứng lan tỏa tích cực trong toàn xã hội.

Một số nhiệm vụ trọng tâm trong thời gian tới:

1. Các cấp ủy, tổ chức đảng tiếp tục tập trung lãnh đạo, chỉ đạo nâng cao hiệu quả thực hiện 8 nội dung theo định hướng trong Báo cáo của Ban Tuyên giáo Trung ương.

2. Thực hiện nghiêm túc Quy định số 101-QĐ/TW của Ban Bí thư về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo chủ chốt các cấp.

3. Đề ra các giải pháp, cách làm thiết thực, hiệu quả, sát hợp với từng địa phương, cơ quan, đơn vị; tăng cường kiểm tra giám sát, nhất là đạo đức công vụ của cán bộ công chức, phải gần dân, hiểu dân, trọng dân.

4. Triển khai sâu rộng tác phẩm Sửa đổi lối làm việc, đẩy mạnh thực hiện Chỉ thị số 1973/CT-TTg ngày 7-11-2011 của Thủ tướng Chính phủ về đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh trong khối cơ quan hành chính, quản lý nhà nước.

5. Tập trung công tác tổng kết 5 năm thực hiện Chỉ thị 03-CT/TW về tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh nhân kỷ niệm 126 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19-5-1890 – 19-5-2016).