Thủ Đức hiện có dân số 525.752 người, trong đó người tạm trú chiếm 49,2%. Quận có quá trình đô thị hóa nhanh, là địa bàn trọng điểm tập trung nhiều cơ sở tôn giáo: Phật giáo (92 cơ sở), Công giáo (12 giáo xứ, 2 nhà nguyện, 20 hệ dòng, 38 dòng tu, Tin lành (2 chi hội), Cao Đài (4 họ đạo), đồng thời là địa phương đang có nhiều công trình đầu tư cơ sở hạ tầng kỹ thuật của thành phố. Trong quá trình đền bù, giải phóng mặt bằng, với tốc độ đô thị hóa nhanh như hiện nay, không khỏi nảy sinh nhiều vấn đề phức tạp, do vậy việc nắm bắt, giải quyết kịp thời dư luận xã hội là yêu cầu cần thiết của Đảng bộ, chính quyền địa phương trong sự nghiệp xây dựng và phát triển quận.
Hiện Thủ Đức đang thực hiện nhiều dự án trên địa bàn với số lượng các hộ dân bị ảnh hưởng rất lớn: dự án mở rộng quốc lộ 1 để xây dựng tuyến đường sắt Bến Thành – Suối Tiên có 201 hộ thuộc khu phố 6 phường Linh Trung; dự án mở rộng xa lộ Hà Nội đoạn mũi tàu khu vực Nhà máy nước Thủ Đức có 61 hộ; dự án Khu Đại học Quốc gia TP.HCM có 1.096 hộ bị ảnh hưởng phải giải tỏa, dự án tuyến Tân Sơn Nhất – Bình Lợi – vành đai ngoài (nay là tuyến đường Phạm Văn Đồng) có 1.354 hộ… Ngoài ra, còn có một số vấn đề khác khác liên quan đến phúc lợi xã hội, an ninh trật tự, tôn giáo...
Trước tình hình trên, Ban Thường vụ Quận ủy đã chỉ đạo các ban ngành đoàn thể từ quận đến khu phố, tổ dân phố đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động và nắm bắt tình hình dư luận xã hội. Quận tập trung củng cố đội ngũ cộng tác viên dư luận xã hội quận và cơ sở; xây dựng bổ sung nòng cốt chính trị và lực lượng chính trị nòng cốt trên địa bàn; đến nay đã xây dựng được 171 nòng cốt chính trị (cấp quận là 58 và cấp phường 112) và 1.841 cán bộ, đoàn viên, hội viên tham gia lực lượng chính trị nòng cốt. Đảng ủy các phường duy trì sinh hoạt hàng quý với ban chủ nhiệm câu lạc bộ nữ chủ nhà trọ (11 câu lạc bộ với 298 thành viên), ban chủ nhiệm câu lạc bộ nữ thanh nhà trọ (23 câu lạc bộ với 2.690 thành viên). Thường trực Quận ủy giao Ban Tuyên giáo tập huấn nghiệp vụ công tác nghiên cứu dư luận xã hội cho 285 lượt cộng tác viên dư luận xã hội cơ sở thuộc các phường Linh Đông, Tam Phú, Hiệp Bình Chánh, Linh Trung, Linh Xuân, Trường Thọ, Bình Thọ.
Ban duy trì lịch giao ban dư luận xã hội định kỳ hàng tháng tại quận và 12 phường cũng như chế độ thông tin báo cáo dư luận xã hội hàng tuần để kịp thời giải quyết các vấn đề phát sinh trên địa bàn. Trong giao ban, có sự tham dự của đại diện các ban ngành, đoàn thể, lực lượng cộng tác viên và các bộ phận chuyên môn, các tổ công tác phản ánh, các cơ quan chức năng báo cáo tiến độ của từng dự án, tình hình triển khai thực hiện một số chủ trương, công trình trên địa bàn cùng những vấn đề phát sinh. Hội nghị cũng chia sẻ những kinh nghiệm, những khó khăn thực tế trên địa bàn để tập trung xử lý, giải quyết tốt những vấn đề phức tạp của quận và phường.
Đảng bộ quận luôn quan tâm thông tin, tuyền truyền, kịp thời phổ biến, quán triệt các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, giúp các tầng lớp nhân dân nắm các chủ trương, nghị quyết của Đảng, đưa nghị quyết của Đảng vào đời sống xã hội, tạo sự đồng thuận về nhận thức tư tưởng và hành động trong các tầng lớp nhân dân.
Quận chú trọng xây dựng mạng lưới cộng tác viên dư luận xã hội ở cơ sở; thường xuyên quan tâm nắm bắt tình hình dư luận xã hội, nhất là dư luận trong đội ngũ công nhân, người lao động tập trung ở các khu chế xuất, khu công nghiệp. Thường trực Quận ủy chỉ đạo mở rộng đối tượng, thành phần, số lượng cộng tác viên dư luận xã hội, có thể là tổ trưởng tổ dân phố hay công nhân, người lao động… (theo khu vực nhà trọ, công ty, xí nghiệp có nhiều công nhân; địa bàn giáp ranh phức tạp; những người nhiệt tình, gắn với một giới nào đó…). Đồng thời, kịp thời định hướng dư luận, tích cực đấu tranh chống lại các quan điểm sai trái của các đối tượng thù địch.
Đối với các doanh nghiệp thuộc sự quản lý của Ban Quản lý các khu công nghiệp, khu chế xuất thành phố, Quận ủy chủ động tuyên truyền trong công nhân tại các nhà trọ tập trung đông công nhân và bước đầu đạt kết quả. Trong vụ Trung Quốc đưa trái phép giàn khoan Hải Dương 981 vào thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế Việt Nam ở biển Đông, một số đối tượng quá khích lợi dụng tinh thần yêu nước để tụ tập gây rối, thậm chí tấn công các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài trong các khu công nghiệp, khu chế xuất trên địa bàn Thủ Đức. Trước tình hình trên, Quận ủy chỉ đạo thành lập các tổ xung kích cùng với chủ nhiệm các nhà trọ, câu lạc bộ nữ thanh nhà trọ và các lực lượng nòng cốt chính trị trực tiếp xuống vận động thanh niên công nhân nhà trọ không tham gia tụ tập, cổ vũ cho số thanh niên quá khích gây rối an ninh trật tự trên địa bàn Khu chế xuất Linh Trung 2 thuộc phường Bình Chiểu và Khu chế xuất Linh Trung 1 thuộc phường Linh Trung. Các cơ quan chức năng khảo sát, hỗ trợ kịp thời cho số công nhân mất việc làm do doanh nghiệp phải tạm đóng cửa; vận động chủ nhà trọ chưa thu tiền trọ trong thời gian công nhân bị ngừng việc, giúp công nhân ổn định cuộc sống, đồng thời xử lý nghiêm các trường hợp gấy rối, góp phần giữ vững an ninh chính trị trên địa bàn.
Hay qua nắm bắt kịp thời dư luận mà nhiều vụ lãn công tập thể của công nhân được các ngành chức năng quận phối hợp với thành phố làm việc với chủ doanh nghiệp để giải quyết kịp thời, góp phần ổn định tình hình. Điển hình các vụ lãn công tại Công ty TNHH Athena 100% vốn của Hongkong tại phường Tam Phú đòi doanh nghiệp ký hợp đồng lao động và cải thiện bữa ăn trưa cho công nhân; vụ lãn công tập thể của Công ty Hans F/L Vietnam 100% vốn Hàn Quốc tại phường Hiệp Bình Phước đòi nâng lương và thưởng tết; vụ lãn công tập thể của công nhân Công ty Finixx 100% vốn Trung Quốc tại phường Linh Trung (năm 2015); vụ lãn công tập thể của công nhân Công ty TNHH Triumph tại phường Bình Thọ yêu cầu chủ doanh nghiệp trả mức lương tối thiểu theo vùng (năm 2016)....
Đối với các dự án trọng điểm của thành phố trên địa bàn, trong quá trình triển khai thực hiện, Quận ủy, UBND quận thành lập các tổ nghiệp vụ tuyên truyền triển khai quán triệt sâu, rộng nhiều đợt để các hộ dân có liên quan trong các dự án nắm vững được các chính sách bồi thường, giải phóng mặt bằng, tái định cư; lựa chọn, bố trí đội ngũ cán bộ tuyên tuyền, cán bộ áp dụng chính sách bồi thường có chuyên môn cao, nắm vững chủ trương, chính sách của từng dự án để giải thích, thuyết phục các hộ dân có liên quan. Hàng tháng, UBND quận họp nghe các tổ công tác báo cáo tình hình để chỉ đạo giải quyết kịp thời quyền lợi chính đáng của người dân. Đối với những vấn đề phát sinh vượt thẩm quyền, UBND quận chủ động cùng với sở, ngành chức năng tham mưu UBND thành phố giải quyết. Từ sự chỉ đạo, giải quyết nhanh chóng, kịp thời, mềm dẻo, nhưng cương quyết, đến nay cơ bản không để phát sinh những vấn đề phức tạp trên địa bàn. Hiện dự án mở rộng quốc lộ 1 xây dựng tuyến metro tại khu phố 6, phường Linh Trung, trên 75% hộ dân đồng thuận, chấp hành; con số đó ở dự án mở rộng xa lộ Hà Nội là trên 80%, dự án tuyến đường Phạm Văn Đồng là 90%, dự án đường Trường Thọ nối giữa xa lộ Hà Nội ra đường Kha Vạn Cân là 77,8%...; các trường hợp còn lại, UBND quận đang tiếp tục vận động, giải quyết theo quy định của pháp luật. Đến nay, công tác bồi thường giải phóng mặt bằng trên địa bàn quận Thủ Đức cơ bản hoàn thành đảm bảo thời gian, tiến độ, không có phát sinh những vấn đề phức tạp, không có khiếu kiện kéo dài.
Là địa bàn có nhiều cơ sở tôn giáo, thời gian qua, thông qua Mặt trận, các cấp ủy đảng, chính quyền đã duy trì tốt mối liên hệ với các tôn giáo bằng nhiều hoạt động như gặp gỡ, trao đổi, tổ chức lễ Phật đản, họp mặt mừng lễ Giáng sinh, tạo sự gắn kết giữa các cơ sở tôn giáo, dân tộc với cấp ủy, chính quyền địa phương. Hàng năm, lãnh đạo quận Thủ Đức tổ chức các đoàn thăm, chúc tết các cơ sở tôn giáo nhân dịp Tết cổ truyền của dân tộc, qua đó tạo sự gần gũi, thân tình với các tôn giáo, thường xuyên trao đổi, giải quyết kịp thời những vấn đề phát sinh liên quan đến tôn giáo, không để phát sinh “điểm nóng” hay các vấn đề phức tạp. Nhiều vụ việc liên quan đến tôn giáo, dân tộc trong thời gian qua được các cấp ủy, chính quyền địa phương phối hợp giải quyết, từ đó tạo được sự đồng thuận trong các tôn giáo. Chẳng hạn, quận cho phép giáo dân dựng hang đá trên vỉa hè trong dịp lễ Giáng sinh nhưng phải đảm bảo phần lưu thông của người đi bộ; hướng dẫn các cơ sở tôn giáo thực hiện tốt việc xin cấp phép khi có nhu cầu xây dựng, sửa chữa...
Bên cạnh đó, các cấp ủy, chính quyền quận, cơ sở luôn coi trọng công tác đối thoại trực tiếp giữa lãnh đạo các cấp với nhân dân. Qua đó, các cơ quan chức năng nắm bắt và tập trung giải quyết kịp thời những vấn đề mới nảy sinh trong nhân dân ngay tại cơ sở, không để tâm trạng lo lắng, bức xúc kéo dài dẫn đến trở thành “điểm nóng” khó giải quyết. Quận cũng thực hiện tốt Luật Tiếp công dân, Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo, cũng như duy trì lịch tiếp công dân hàng tuần của lãnh đạo quận, phân công cán bộ có năng lực, kinh nghiệm tiếp xúc với dân. Chỉ đạo giải quyết nhanh chóng các vụ khiếu nại, khiếu kiện tập thể, tuyên truyền giúp người dân nhận thức đúng các quy định của pháp luật. Hầu hết các đơn thư khiếu nại liên quan đến các chính sách đền bù, tranh chấp đất đai hoặc các vấn đề liên quan đến nhà, đất. Bộ phận tiếp công dân đã tham mưu phân loại hồ sơ, trường hợp khiếu nại, tranh chấp về nhà đất, chuyển thanh tra nhà nước tham mưu theo đúng quy định pháp luật. Thời gian qua, trên 85% đơn thư phản ánh của người dân đã được lãnh đạo quận xem xét, giải quyết.
Có thể nói, nhờ làm tốt công tác nắm bắt dư luận xã hội, tập trung công tác tuyên truyền, vận động, dù là địa bàn có đông dân cư, trong đó có phần đáng kể là công nhân, người lao động ngoài thành phố nhưng Thủ Đức không để xảy ra các “điểm nóng” về khiếu kiện, đình công... Quá trình đó, chủ trương xuyên suốt của lãnh đạo quận là phải bảo đảm tốt nhất quyền lợi hợp pháp, chính đáng của người dân, các quyết định của quận phải luôn hướng tới an dân. Do đó, cán bộ làm công tác nắm bắt dư luận, công tác tuyên truyền, vận động, tiếp dân luôn được quán triệt phải luôn thực sự tôn trọng dân, lắng nghe ý kiến của nhân dân.