Trước đó, ngày 30/1/1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký Sắc lệnh số 14 về việc lập Nha Thể dục Trung ương thuộc Bộ Thanh niên, có nhiệm vụ cùng với Bộ Y tế và Bộ Giáo dục nghiên cứu phương pháp và thực hành thể dục trong toàn quốc. Đến ngày 27/3/1946, Người lại ký Sắc lệnh số 38 lập Nha Thanh niên và Thể dục trong Bộ Quốc gia Giáo dục, gồm Phòng Thanh niên và Phòng Thể dục Trung ương.
Ngày 21/10/1946, ngay sau khi Chủ tịch Hồ Chí Minh có chuyến thăm Pháp trở về nước và đang nghỉ tại thành phố Hải Phòng, 5 giờ sáng, Bác dậy sớm như thường lệ. Vừa lúc đó, một hồi còi rúc lên. Bác hỏi còi gì và được ông Vũ Quốc Uy, lúc đó là Phó Chủ tịch Ủy ban Hành chính thành phố trả lời rằng “đó là còi báo nhân dân xuống đường tập thể dục theo nếp sống mới”. Bác yêu cầu cho đi xem nhân dân tập thể dục, chỉ thấy lèo tèo có vài người, Bác hỏi ông Uy: “Những người tập thể dục của chú đâu?”. Ông Uy lúng túng, chưa kịp trả lời, Bác nói tiếp: “Kéo còi cho nhân dân tập mà không có người tập, như thế là mắc bệnh hình thức. Vả lại, kéo còi sớm quá trong lúc mọi người còn ngủ lại làm phiền cho nhân dân. Những điều này chú nên tránh”.
Ngày 10/11/1946, lúc 15 giờ 15, Chủ tịch Hồ Chí Minh đến dự ngày “Thanh niên quốc tế” tổ chức tại Quảng trường Nhà hát thành phố (Hà Nội). Bác nói đại ý: Trong thanh niên còn có rất nhiều người yếu ớt, cán bộ học sinh của Trường thể dục phải làm cho toàn thể đồng bào cùng khỏe, phải phổ thông hóa, đại chúng hóa, dân chủ hóa thể dục…
Điểm lại một số hoạt động trong những năm đầu thành lập nước, ta thấy, Chủ tịch Hồ Chí Minh rất quan tâm đến công tác rèn luyện sức khỏe của nhân dân thông qua các hoạt động tập thể dục, thể. Bản thân Người là một tấm gương sáng về việc này, dù trong những điều kiện, hoàn cảnh rất khắc nghiệt, như lúc bị tù đày, lúc mới ra tù sức khỏe rất kém, lúc hoạt động bí mật, lúc phải sống trong chiến khu hoặc trong điều kiện thời tiết giá rét… Bác tập đi bộ, tập leo núi, tập thái cực quyền, tập đánh cờ, tập bóng chuyền, tập bơi lội…, hoạt động nào Người cũng siêng năng, cần mẫn.
Thực hiện lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Đảng ta cũng rất quan tâm đến công tác thể dục thể thao nước nhà. Ngày 1/12/2011, Bộ Chính trị khóa XI đã ban hành Nghị quyết 08-CT/TW về tăng cường sự lãnh đạo của Ðảng, tạo bước phát triển mạnh mẽ về thể dục, thể thao đến năm 2020. Nghị quyết nêu rõ những hạn chế, tồn tại: sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy đảng, chính quyền đối với công tác thể dục, thể thao ở một số địa phương và ngành chưa đầy đủ, nhiều nơi còn coi nhẹ. Phong trào thể dục, thể thao phát triển chưa sâu rộng, nhất là ở nông thôn, miền núi và các khu công nghiệp. Giáo dục thể chất và hoạt động thể thao trong học sinh, sinh viên chưa thường xuyên và kém hiệu quả. Thành tích thể thao chưa bền vững, đặc biệt là các môn thể thao Olympic. Văn minh, văn hóa trong thể thao và hưởng thụ thể thao còn thấp; tiêu cực trong thể thao, nhất là trong bóng đá và thể thao thành tích cao còn nhiều. Hệ thống tổ chức ngành thể dục, thể thao chưa ổn định, đội ngũ cán bộ, cơ sở vật chất và khoa học, công nghệ chưa đáp ứng yêu cầu…
Trên cơ sở đó, Nghị quyết đã nêu 6 nhóm giải pháp lớn: (1) Nâng cao chất lượng, hiệu quả giáo dục thể chất và hoạt động thể thao trong trường học; (2) Mở rộng và nâng cao chất lượng hoạt động thể dục, thể thao quần chúng; (3) Nâng cao hiệu quả đào tạo tài năng thể thao; (4) Nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, nghiên cứu, ứng dụng khoa học và công nghệ; (5) Ðổi mới tổ chức, quản lý, nâng cao hiệu lực quản lý của Nhà nước, phát triển các tổ chức xã hội về thể dục, thể thao; tăng cường hợp tác quốc tế; (6) Tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy đảng, chính quyền. Các giải pháp đó nhằm hướng tới mục tiêu đến năm 2020, phấn đấu 90% học sinh, sinh viên đạt tiêu chuẩn rèn luyện thân thể; các trường học, xã, phường, thị trấn, khu công nghiệp có đủ cơ sở vật chất thể dục, thể thao phục vụ việc tập luyện của nhân dân; trình độ một số môn thể thao trọng điểm được nâng cao ngang tầm châu Á và thế giới; bảo đảm các điều kiện để sẵn sàng đăng cai tổ chức thành công các sự kiện thể thao lớn của châu Á và thế giới…
Thực sự đến nay, hoạt động thể dục thể thao ở nước ta đã trở nên khá phổ biến, đa dạng các môn như bóng đá, bóng chuyền, bóng rổ, cầu lông, bơi lội, võ thuật, xe đạp thể thao, thể dục dưỡng sinh, thể hình…; một số môn thể thao thành tích cao đã vươn tới tầm châu lục và thế giới như võ thuật, cờ vua, cờ tướng, bắn súng, cầu mây…, gần đây có bóng đá, điền kinh…
Bác Hồ bơi ở biển Đồ Sơn (Hải Phòng) cùng với các chiến sĩ cảnh vệ. (Ảnh tư liệu)Tại TPHCM, phong trào thể dục, thể thao quần chúng ngày càng phát triển sâu rộng trong cộng đồng. Tỷ lệ người tập luyện thường xuyên tăng dần qua các năm (năm 2015 đạt 28%; năm 2016 đạt 29%; năm 2017 đạt 30%; năm 2018 đạt 31,5%; năm 2019 đạt 32%). Hệ thống giải thể thao thành phố đa dạng và phong phú, được tổ chức thường xuyên. Lực lượng huấn luyện viên, vận động viên các môn thể thao trong những năm qua đã đạt được nhiều huy chương tại các giải vô địch thể thao cấp quốc gia, khu vực và thế giới. Trình độ thi đấu quốc tế của vận động viên thuộc các môn thể thao trọng điểm ngày càng được nâng cao...
Tuy nhiên, hoạt động thể dục thể thao vẫn còn nhiều biểu hiện cần tiếp tục nâng chất. Trong đó, tỷ lệ người tập luyện thể dục thể thao thường xuyên tuy có tăng nhưng tính thực chất và hiệu quả vẫn còn bỏ ngỏ; ở khu vực đô thị, không gian dành cho hoạt động này còn rất ít; ở nông thôn thì phương tiện, thiết bị phục vụ tập luyện còn thiếu; hoạt động rèn luyện thể chất trong nhà trường còn chưa phong phú và thiết thực nên chưa thực sự hấp dẫn sự tham gia của học sinh, sinh viên; đầu tư cho thể thao thành tích cao vẫn còn hạn chế…
Ngoài ra, còn có một số biểu hiện khác cho thấy sự hăng hái tham gia rèn luyện thân thể của người dân vẫn còn có mức độ, như một số đáng kể người dân còn dành thời gian nhiều cho các hoạt động ít nhiều có hại cho sức khỏe thay vì tập thể dục thể thao (như la cà quán xá, chơi game, tụ tập nhậu nhẹt, cờ bạc…); nhiều người lệ thuộc phương tiện giao thông cơ giới mà ít đi bộ hoặc đi xe đạp…
Để nâng cao chất lượng hoạt động thể dục thể thao, chính quyền các cấp phải thực sự khuyến khích, tạo điều kiện cho người dân tham gia tập luyện thể dục thể thao nhiều hơn. Trong đó, nhà nước cần đầu tư thỏa đáng cho cơ sở vật chất kỹ thuật về thể dục thể thao; xây dựng chương trình rèn luyện thân thể hợp lý, hiệu quả trong học đường; có chế độ tập luyện thể dục phù hợp trong các công sở; tăng cường cho các môn thể thao mũi nhọn nhằm vươn tới thành tích châu lục và thế giới; đẩy mạnh xã hội hóa thể dục thể thao…
Học tập lời Bác Hồ dạy, “dân cường thì quốc thịnh”, mỗi người trong điều kiện cụ thể của mình cố gắng rèn luyện sức khỏe và thân thể để “khí huyết lưu thông, tinh thần đầy đủ”. Đó thực sự là những người khỏe mạnh, để sống vui, sống có ích và góp phần làm “cả nước khỏe mạnh”!