Là người sống sót trong trận tập kích và thảm sát 24 TNXP vào rạng sáng 22/7/1978 tại xã Kokisom, huyện Soài Tiếp, tỉnh Svay Riêng (Campuchia), với cựu TNXP Nguyễn Văn Tuấn (Liên đội 303, Tổng đội 3 biên giới), thời khắc đó như đã đông cứng lại suốt 40 năm qua. Năm đó, Tuấn chỉ mới 15 tuổi, làm nhiệm vụ giao liên, được các anh chị chăm sóc, thương yêu, gánh vác hết các việc nặng cho đứa em trai nhỏ. Cuộc tập kích bất ngờ của quân Pôn Pốt khiến Trung đội TNXP chỉ với 2 khẩu AK nhanh chóng thất thế.

“Ngay từ loạt đạn đầu tiên tôi đã bị trúng đạn vào chân, nhưng lúc đó không hề hay biết gì, phải nửa tiếng sau mới cảm thấy vết thương vì máu ra nhiều. Tôi may mắn vì nhờ trời tối, lại được xác đồng chí tiểu đội trưởng che chắn bên trên nên đã thoát chết. Các anh chị vẫn sống mãi trong lòng tôi, tôi biết ơn và hãnh diện về các anh chị - những người mà tôi được gắn bó cùng một thời tuổi trẻ bi thương mà ý nghĩa”, cựu TNXP Nguyễn Văn Tuấn xúc động chia sẻ.

“Thật không ngờ nhờ đi tập văn nghệ mà tôi thoát chết. Đồng đội tôi, những Nhung, Đủ, Em, Vân… đã có biết bao kỷ niệm vui buồn trong những ngày chiến tranh biên giới ác liệt, vậy mà họ đã ra đi khi tuổi đời còn quá trẻ. Người lớn nhất chỉ mới 24 tuổi, với bao nhiệt huyết chưa tròn và cả tinh thần xung phong mạnh mẽ. Từ ngày ấy đến nay, sự trân trọng biết ơn và nỗi nhớ đồng đội vẫn luôn tiếp thêm sức mạnh cho tôi trong cuộc sống”, cựu TNXP Nguyễn Thị Tuyết chia sẻ về sự may mắn thần kỳ giúp mình thoát chết cũng như nỗi nhớ khôn nguôi về những đồng đội vĩnh viễn nằm lại đất bạn.

Theo tiếng gọi của chính quyền cách mạng, những chàng trai, cô gái tuổi đôi mươi từ đô thị Sài Gòn đã xung phong đến những nơi gian khổ nhất, mong muốn đóng góp sức trẻ xây dựng lại quê hương, hàn gắn vết thương chiến tranh. Khi biên cương bị xâm lấn, họ không ngần ngại tình nguyện ra tuyến đầu hỗ trợ bộ đội chiến đấu. Nhiều TNXP đã ngâm mình thâu đêm dưới suối để dẫn đường, lót ghi, chống lầy cho xe ra chiến trường; nhịn đói, chịu khát, luồn rừng sâu, bám bộ đội để truy quét địch; sẵn sàng san sẻ dòng máu nóng để cứu thương binh; những đợt vận chuyển đến 40kg đạn liên tục hàng chục km để kịp giao cho bộ đội với lời thề “Đạn chưa tới chốt thì chưa quay về”…

Với những ký ức không phai đó, bao năm qua, mỗi lần cảm thấy áp lực, đơn độc, bế tắc trong cuộc sống là chị Dương Thị Minh Huệ (cựu đội viên TNXP Liên đội 302) lại tìm về Nghĩa trang TNXP, ngồi cùng các đồng đội. “Ở đó, tôi nhớ lại một thời tuổi trẻ của mình đã cùng các đồng đội chiến đấu, cống hiến vì một lý tưởng thật đẹp. Nhiều đồng đội tôi đã không còn thì mình phải sống và sống tốt cho cả phần của đồng đội. Truyền thống TNXP đi là phải đến, làm là phải thành, lại trở về thôi thúc tôi, tiếp thêm nghị lực cho tôi vượt qua mọi khó khăn”, chị Dương Thị Minh Huệ bày tỏ.

Đại tá Ngô Hồng Lộc, nguyên Sư đoàn trưởng Sư đoàn 7, cũng không thể nào quên giai đoạn chiến đấu tại biên giới Tây Nam với sự hỗ trợ tích cực của lực lượng TNXP. Nhờ sự dũng cảm, mẫn cán, chịu đựng gian khó của các chiến sĩ TNXP hoàn thành tốt các nhiệm vụ cán thương, tải đạn, mở đường… mà bộ đội chiến đấu thật hiệu quả.

Đại tá Ngô Hồng Lộc mong rằng Nhà nước ta luôn có sự vinh danh xứng đáng đối với những người đã ngã xuống của Lực lượng TNXP, đặc biệt là 24 TNXP Trung đội 3, Đại đội 3, Liên đội 303, Tổng đội 3 biên giới đã anh dũng hy sinh 40 năm về trước…