Thứ Năm, ngày 18 tháng 12 năm 2025

Những điều cần biết

Công dân có quyền giám sát các dự án đầu tư

Chính phủ ban hành Nghị định 84/2015/NĐ-CP, ngày 30-9-2015 về việc giám sát và đánh giá đầu tư. Theo đó, công dân có quyền giám sát các dự án đầu tư thông qua Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng; trình tự, thủ tục, quy trình giám sát đầu tư của cộng đồng được thực hiện theo quy định tại Điều 83 của Luật Đầu tư công và Nghị định này.

Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng được quyền:

- Kiến nghị các cấp có thẩm quyền đình chỉ thực hiện đầu tư, vận hành dự án trong trường hợp:

+ Phát hiện thấy dấu hiệu vi phạm pháp luật trong quá trình thực hiện dự án gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất, an ninh, văn hóa - xã hội, môi trường sinh sống của cộng đồng.

+ Chủ đầu tư không công khai thông tin về chương trình, dự án đầu tư theo quy định pháp luật.

- Phản ánh với các cơ quan nhà nước về kết quả giám sát đầu tư của cộng đồng và kiến nghị biện pháp xử lý.

- Yêu cầu các cơ quan quản lý nhà nước có liên quan trả lời các vấn đề thuộc phạm vi quản lý theo quy định pháp luật…

Nghị định này có hiệu lực từ ngày 20-11-2015.

Chính sách mới đối với lao động nữ

Chính phủ vừa ban hành Nghị định 85/2015/NĐ-CP ngày 1-10-2015, quy định chi tiết Bộ luật Lao động về chính sách đối với lao động nữ. Theo đó, lao động nữ có những quyền lợi như sau:

- Được cải thiện điều kiện lao động: Người sử dụng lao động phải đảm bảo có đủ buồng tắm, buồng vệ sinh tại nơi làm việc; khuyến khích áp dụng chế độ làm việc theo thời gian biểu linh hoạt, phù hợp nguyện vọng của lao động nữ.

- Được hưởng các điều kiện chăm sóc sức khỏe như sau:

+ Khi khám sức khỏe định kỳ được khám chuyên khoa phụ sản;

+ Trong thời gian hành kinh được nghỉ 30 phút/ngày, tối thiểu 3 ngày/tháng; thời gian nghỉ hưởng nguyên lương.

+ Lao động nữ đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi được nghỉ 60 phút/ngày để cho con bú, vắt, trữ sữa, nghỉ ngơi; thời gian nghỉ hưởng nguyên lương.

- Được quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng hoặc tạm hoãn thực hiện hợp đồng lao động nếu có xác nhận của cơ sở khám, chữa bệnh có thẩm quyền về việc tiếp tục làm sẽ ảnh hưởng xấu đến thai nhi.

- Được người sử dụng lao động hỗ trợ trong việc xây dựng nhà trẻ, lớp mẫu giáo hoặc được hỗ trợ một phần chi phí gửi trẻ, mẫu giáo.

Nghị định này có hiệu lực từ ngày 15-11-2015.

Thu tiền người lao động tham gia tuyển dụng: phạt đến 3 triệu đồng

Chính phủ đã ban hành Nghị định 88/2015/NĐ-CP, ngày 7-10-2015 sửa đổi Nghị định 95/2013/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực lao động, bảo hiểm xã hội, đưa người lao động (NLĐ) Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng. Cụ thể, phạt tiền từ 1 - 3 triệu đồng nếu người sử dụng lao động có một trong các hành vi sau:

- Thu tiền của NLĐ tham gia tuyển lao động.

- Không lập sổ quản lý lao động hoặc lập không đúng thời hạn, không đảm bảo nội dung cơ bản theo quy định pháp luật.

- Không ghi chép, nhập đầy đủ thông tin về NLĐ vào sổ quản lý lao động khi hợp đồng lao động có hiệu lực, không cập nhật thông tin khi có sự thay đổi vào sổ quản lý lao động.

- Không thông báo công khai về nhu cầu tuyển lao động hoặc thông báo ít hơn 5 ngày làm việc trước khi nhận hồ sơ đăng ký dự tuyển của NLĐ hoặc thông báo không đảm bảo các nội dung cơ bản theo quy định pháp luật.

- Không thông báo công khai kết quả tuyển lao động hoặc thông báo sau 5 ngày làm việc kể từ ngày có kết quả tuyển lao động.

Nghị định này có hiệu lực từ 25-11-2015.

Cấm bay vĩnh viễn với hành khách gây bạo loạn

Chính phủ đã ban hành Nghị định số 92/2015/NĐ-CP ngày 13-10-2015 về an ninh hàng không. Theo đó, cấm vận chuyển hàng không vĩnh viễn đối với các trường hợp sau:

- Đối tượng đã bị xử lý nhưng vẫn vi phạm một trong các trường hợp cấm vận chuyển trên 12 tháng đến 24 tháng theo quy định.

- Người có hành vi can thiệp bất hợp pháp vào hoạt động hàng không dân dụng gồm chiếm đoạt bất hợp pháp tàu bay đang bay; chiếm đoạt bất hợp pháp tàu bay trên mặt đất; sử dụng tàu bay như một vũ khí; bắt giữ con tin trong tàu bay hoặc tại cảng hàng không, sân bay.

- Chiếm đoạt, gây bạo loạn tại cảng hàng không, sân bay và cơ sở cung cấp dịch vụ điều hành bay.

Quyết định cấm vận chuyển được áp dụng đối với các chuyến bay nội địa, chuyến bay quốc tế xuất phát từ Việt Nam của tất cả các hãng hàng không Việt Nam và nước ngoài.

Nghị định này có hiệu lực từ ngày 27-11-2015 và thay thế Nghị định 81/2010/NĐ-CP và Nghị định 51/2012/NĐ-CP.

Hỗ trợ đào tạo trình độ sơ cấp, đào tạo dưới 3 tháng

Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định 46/2015/QĐ-TTg, ngày 28-9-2015 quy định chính sách hỗ trợ đào tạo trình độ sơ cấp, đào tạo dưới 3 tháng.

Theo đó, mức hỗ trợ được quy định như sau:

- Người khuyết tật: Mức tối đa 6 triệu đồng/người/khóa học.

- Người thuộc hộ đồng bào dân tộc thiểu số nghèo; người thuộc hộ nghèo ở các xã, thôn, bản đặc biệt khó khăn theo quy định của Thủ tướng: Mức tối đa 4 triệu đồng/người/khóa học.

- Người dân tộc thiểu số, người được hưởng chính sách ưu đãi người có công với cách mạng, người thuộc hộ nghèo, người thuộc hộ gia đình bị thu hồi đất nông nghiệp, đất kinh doanh, lao động nữ bị mất việc làm, ngư dân: Mức tối đa 3 triệu đồng/người/khóa học.

- Người thuộc hộ cận nghèo: Mức tối đa 2,5 triệu đồng/người/khóa học.

- Người học là phụ nữ, lao động nông thôn không thuộc các đối tượng nêu trên: Mức tối đa 2 triệu đồng/người/khóa học.

- Ngư dân học các nghề: Vận hành tàu vỏ thép, tàu vỏ vật liệu mới, kỹ thuật khai thác, bảo quản sản phẩm theo công nghệ mới đối với tàu có tổng công suất máy chính từ 400CV trở lên được hỗ trợ 100% chi phí đào tạo.

Quyết định có hiệu lực kể từ ngày 1-1-2016.

Quy định trường hợp không được lái xe máy

Thông tư liên tịch 24/2015/TTLT-BYT-BGTVT ngày 21-8-2015 của Bộ Y tế và Giao thông vận tải quy định về tiêu chuẩn sức khỏe của người lái xe. Theo đó, thị lực nhìn xa hai mắt bé hơn 4/10 (kể cả điều chỉnh bằng kính); nếu còn một mắt, thị lực bé hơn 4/10 (kể cả điều chỉnh bằng kính) thì sẽ không được lái xe máy.

Ngoài ra, nếu có một trong các tình trạng bệnh, tật sau đây thì cũng không đủ điều kiện để lái xe hạng A1:

- Đang rối loạn tâm thần cấp.

- Rối loạn tâm thần mạn tính không điều khiển được hành vi.

- Liệt vận động từ hai chi trở lên.

- Rối loạn nhận biết 3 màu cơ bản: đỏ, vàng, xanh lá cây.

- Cụt hoặc mất chức năng 1 bàn tay hoặc 1 bàn chân và một trong các chân hoặc tay còn lại không toàn vẹn (cụt hoặc giảm chức năng).

- Sử dụng các chất ma túy.

- Sử dụng chất có cồn nồng độ vượt quá giới hạn quy định.

Thông tư này có hiệu lực từ ngày 10-10-2015.

Tiêu chuẩn đạo đức nghề nghiệp của Giáo viên mầm non

Thông tư liên tịch 20/2015/TTLT-BGDĐT-BNV, ngày 14-9-2015 của Bộ Giáo dục - đào tạo và Bộ Nội vụ quy định, tiêu chuẩn đạo đức nghề nghiệp của Giáo viên mầm non như sau:

- Chấp hành các chủ trương, đường lối chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, các quy định của ngành và địa phương về giáo dục mầm non.

- Quý trẻ, yêu nghề; kiên nhẫn, biết tự kiềm chế; có tinh thần trách nhiệm cao; có kiến thức, kỹ năng cần thiết; có khả năng sư phạm khéo léo.

- Trau dồi đạo đức, giữ gìn phẩm chất, danh dự, uy tín của nhà giáo; gương mẫu, đối xử công bằng và tôn trọng nhân cách của trẻ em; bảo vệ các quyền và lợi ích chính đáng của trẻ em; đoàn kết, tương trợ, hỗ trợ, giúp đỡ đồng nghiệp.

- Các tiêu chuẩn đạo đức nghề nghiệp khác của giáo viên quy định tại Luật Giáo dục và Luật Viên chức.

Thông tư có hiệu lực thi hành từ ngày 1-11-2015.

Thay đổi thời hạn cấp văn bằng, chứng chỉ

Bộ Giáo dục và đào tạo đã ban hành Thông tư 19/2015/TT-BGDĐT ngày 8-9-2015 về việc quản lý bằng tốt nghiệp trung học cơ sở (THCS), trung học phổ thông (THPT), văn bằng giáo dục đại học và chứng chỉ của hệ thống giáo dục quốc dân.

Theo đó, thời hạn cấp văn bằng, chứng chỉ thay đổi so với quy định cũ, cụ thể như sau:

- Đối với bằng tốt nghiệp THCS, THPT: 75 ngày kể từ ngày có quyết định công nhận tốt nghiệp. (Trước đây là 60 ngày kể từ ngày xét tốt nghiệp THCS, thi tốt nghiệp THPT).

- Đối với bằng đại học, thạc sĩ, tiến sĩ: 30 ngày kể từ ngày có quyết định công nhận tốt nghiệp đại học, thạc sĩ và quyết định công nhận học vị tiến sĩ. (Trước đây thời hạn này được tính từ ngày thi tốt nghiệp, bảo vệ đồ án, khóa luận tốt nghiệp đại học, bảo vệ luận văn thạc sĩ, bảo vệ luận án tiến sĩ).

Thông tư này có hiệu lực từ ngày 24-10-2015.

Thông báo