Theo báo cáo của UBND Quận 12, hiện quận có 11 phường với 80 khu phố, 1.013 tổ dân phố. Với mô hình tổ chức dưới phường là khu phố, tổ dân phố thời gian qua đã giúp cho UBND phường triển khai các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, các phong trào của địa phương đến với nhân dân và địa bàn khu dân cư một cách thuận lợi. Thông qua các khu phố, tổ dân phố giúp cho chính quyền nắm bắt kịp thời những nguyện vọng chính đáng, khó khăn, vướng mắc, kiến nghị của nhân dân, từ đó xem xét giải quyết hoặc kiến nghị cấp có thẩm quyền giải quyết những kiến nghị của nhân dân một cách kịp thời hơn.

Đồng thời, thông qua khu phố, tổ dân phố, nhân dân được thực hiện dân chủ trực tiếp với phương châm “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra”; phát huy các nguồn lực trong nhân dân.

Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác tự quản tại cộng đồng dân cư có lúc, có nơi chưa tốt. Tỷ lệ hộ dân của một số khu phố, tổ dân phố quá đông so với quy định, do vậy việc tổ chức Hội nghị khu phố, sinh hoạt tổ dân phố gặp khó khăn. Một số trưởng khu phố, tổ trưởng tổ dân phố do tuổi cao sức yếu, hạn chế kỹ năng, nghiệp vụ tổ chức,…

Tại hội nghị một số ý kiến cho biết, căn cứ theo các quy định thì mô hình hiện nay dưới phường, xã, thị trấn là khu phố, ấp, tổ dân phố, tổ nhân dân của TP là chưa đúng quy định. Các đại biểu đã tập trung thảo luận về mô hình tổ chức 1 cấp trung gian (dưới phường là tổ dân phố, không có khu phố). Mô hình này được thực hiện theo các quy định hiện nay. Nhiều ý kiến đồng thuận với sắp xếp lại mô hình chức dưới cấp phường, thực hiện mô hình mới chỉ còn 1 cấp trung gian. Với mô hình tổ chức 1 cấp trung gian sẽ giảm được cấp trung gian; công tác tuyên truyền chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước đến nhân dân sẽ nhanh hơn. Việc xây dựng và thực hiện Quy ước tổ dân phố cũng như công tác đánh giá việc chấp hành Quy ước sẽ thuận lợi hơn. Việc phát huy dân chủ trực tiếp của nhân dân, các ý kiến, kiến nghị của nhân dân được ghi nhận tốt hơn. Người dân có điều kiện giám sát xây dựng Đảng, chính quyền được tốt hơn, phát huy dân chủ ở cơ sở hiệu quả hơn, làm tốt công tác tự quản tại cộng đồng.

Đại diện UBND Quận 12 cho biết, nếu quy mô tổ dân phố khoảng 600 hộ theo mô hình 1 cấp trung gian, Quận 12 sẽ có khoảng 265 tổ dân phố.Mỗi tổ dân phố có 1 tổ trưởng, 2 tổ phó thực hiện kiêm nhiệm các chức danh như: Bí thư Chi bộ kiêm Tổ trưởng Tổ dân phố, Phó Bí thư chi bộ kiêm Tổ phó Tổ dân phó, Trưởng Ban Công tác Mặt trận kiêm Tổ phó Tổ dân phố, như vậy nhân sự tổ dân phố sẽ tinh gọn về mặt tổ chức.

Có đại biểu boăn khăn, khi tổ chức hoạt theo mô hình 1 cấp trung gian sẽ cần thêm nhân sự làm công tác đoàn thể tại cơ sở. Với quy mô mỗi tổ dân phố khoảng 600 hộ gia đình rất khó quản lý, nắm bắt tình hình một cách sát sao. Một số ý kiến đề xuất, để thực hiện mô hình 1 cấp trung gian cần chuẩn bị kỹ cưỡng việc đào tạo nhân lực cho các tổ khu phố; không nên có quy định cứng nhắc về số hộ dân trong 1 tổ dân phố. Trước mắt có thể làm thí điểm mô hình mới, khi thấy hiệu quả hơn so với mô hình cũ sẽ thực hiện nhân rộng.

Phát biểu tại hội nghị, Phó Bí thư Thành ủy TPHCM Võ Thị Dung cho rằng, mô hình khu phố, tổ dân phố đã được duy trì tại TP trong 43 năm qua phát huy tốt làm cầu nối giữa Đảng với dân, nhất là đưa được chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật Nhà nước đến với người dân. Mô hình này cũng đã phát huy sức mạnh của nhân dân bằng phương thức tự quản, xã hội hóa “lấy sức dân, lo cho dân”; góp phần xây dựng được niềm tin của dân với sự lãnh đạo của Đảng, điều hành của Nhà nước. Đồng chí Võ Thị Dung cũng bày tỏ sự trân trọng ghi nhận sự cống hiến của người làm công tác khu phố, tổ dân phố đã có những to lớn đóng góp vào sự phát triển của TP.

Đánh giá cao các ý kiến đóng góp tại hội nghị, đồng chí Võ Thị Dung cho biết, từ các hội nghị, các buổi tọa đàm, thảo luận, đánh giá mô hình tổ chức và hoạt động của khu phố, tổ dân phố, Ban Thường vụ Thành ủy sẽ lắng nghe cẩn trọng các sáng kiến, ý kiến đóng góp; từ đó nghiên cứu kỹ lưỡng để xây dựng được mô hình tổ chức dưới cấp phường vừa đúng với quy định, phù hợp Nghị quyết của Đảng vừa đáp ứng với yêu cầu đòi hỏi thực tiễn.