Trong những tháng ngày mà đoàn viên, công nhân, viên chức, người lao động và tổ chức Công đoàn cả nước sôi nổi kỷ niệm 50 năm thực hiện Di chúc thiêng liêng của Chủ tịch Hồ Chí Minh và chào mừng kỷ niệm 90 năm Ngày thành lập Công đoàn Việt Nam (28/7/1929 - 28/7/2019), hôm nay chúng ta rất vui mừng dự Lễ kỷ niệm 90 năm Ngày thành lập Công đoàn Việt Nam tổ chức tại thành phố Hồ Chí Minh. Thay mặt Ban Chấp hành Đảng bộ thành phố, tôi gửi đến quý vị đại biểu, cùng toàn thể các anh chị em công nhân, viên chức, người lao động tham dự Lễ Kỷ niệm hôm nay lời chúc mừng nhiệt liệt nhất.

Kính thưa các đồng chí

Cách đây 100 năm, trong bối cảnh chiến tranh thế giới lần thứ nhất (1914 - 1919) vừa kết thúc với sự ra đời của nhiều nhà nước vốn là thuộc địa của các nước đế quốc và thành công của Cách mạng Tháng Mười Nga (1917) tại Việt Nam, đang là thuộc địa của thực dân Pháp, phong trào đấu tranh vì cơm áo của người công nhân,  người lao động ở các đô thị và các trung tâm công nghiệp và đấu tranh giành độc lập dân tộc đã có nhiều chuyển biến mới và động lực mới từ cách mạng Tháng Mười và nước Nga xô viết.

Cuộc đấu tranh của người lao động công nhân ở Việt Nam đòi hỏi phải có định hướng chính trị mới, lực lượng lãnh đạo mới và thống nhất lực lượng lãnh đạo. Những người cộng sản trẻ tuổi lúc đó đã tập hợp lực lượng lao động và tập hợp những người cộng sản trẻ ở 3 miền.  Sự ra đời của Tổng hội Đỏ Bắc Kỳ ngày 28.7.1929 do Ban Chấp hành Trung ương lâm thời Đông Dương Cộng sản tổ chức. Cùng với phong trào đấu tranh của công nhân Sài Gòn dưới sự tổ chức của Công hội bí mật do Tôn Đức Thắng và các đồng chí thành lập năm 1920 đã đánh dấu giai đoạn mới của phong trào đấu tranh vì cơm áo và vì độc lập dân tộc của giai cấp công nhân Việt Nam và của toàn dân tộc.

Từ sau năm 1930, phong trào công nhân cả nước và tại Sài Gòn có bước phát triển mới gắn với cuộc đấu tranh giành lại độc lập dân tộc của tất cả các giới, tập hợp trong Mặt trận Việt Minh dưới sự lãnh đạo của Đảng đưa tới thắng lợi Cách mạng Thánh Tám năm 1945 vĩ đại.

Kính thưa các đồng chí!

Từ năm 1975 đến nay, dưới sự lãnh đạo của Đảng bộ thành phố Hồ Chí Minh, tiếp nối truyền thống của lực lượng công nhân, người lao động thành phố trong 50 năm trước, lực lượng công nhân và lao động trẻ thành phố đã từng bước trưởng thành, không ngừng lớn mạnh cả về số lượng và chất lượng, đang có mặt trong tất cả các ngành, nghề, các thành phần kinh tế, thể hiện bản lĩnh và sự năng động sáng tạo trong lao động, luôn phát huy vai trò là lực lượng nòng cốt, lực lượng đi đầu trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa thành phố và đất nước.

Tổ chức Công đoàn thành phố Hồ Chí Minh đã có sự đổi mới sâu sắc và toàn diện, hướng mạnh vào việc giáo dục và chăm lo, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của công nhân, viên chức, lao động. Cổ vũ phong trào thi đua lao động sáng tạo vì thành phố và cả nước và cuộc sống của mỗi người lao động.  

Tổ chức Công đoàn thành phố Hồ Chí Minh đã tích cực tham gia xây dựng chính sách, pháp luật liên quan đến người lao động; nhiều chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về xây dựng giai cấp công nhân và tổ chức Công đoàn đã được cụ thể hóa, đi vào cuộc sống tại thành phố Hồ Chí Minh; vai trò Công đoàn tham gia xây dựng quan hệ lao động hài hòa, ổn định và tiến bộ trong doanh nghiệp tiếp tục được khẳng định, đặc biệt là công tác chăm lo đời sống vật chất, văn hóa, tinh thần cho người lao động, đẩy mạnh các giải pháp hỗ trợ, khuyến khích, động viên công nhân, người lao động học tập, nâng cao trình độ văn hóa, chuyên môn nghiệp vụ và các hoạt động chăm lo đời sống văn hóa cho công nhân, người lao động, góp phần tạo môi trường thuận lợi cho sản xuất, kinh doanh phát triển, giữ vững an ninh, trật tự, an toàn xã hội của Thành phố.

Các phong trào thi đua lao động, sáng tạo do Công đoàn tổ chức và phát động đã đạt hiệu quả rõ rệt, khơi dậy ý thức trách nhiệm, nhiệt tình cách mạng, tinh thần lao động sáng tạo, ý thức tự cường, dám nghĩ dám làm, vượt khó của đội ngũ công nhân viên chức - người lao động. Qua phong trào, xuất hiện ngày càng nhiều những điển hình tiên tiến, người tốt, việc tốt tiêu biểu cho truyền thống cách mạng của giai cấp công nhân. Đặc biệt từ năm 2000 phong trào phát huy sáng kiến cải tiến kỹ thuật với giải thưởng Tôn Đức Thắng hàng năm đã tạo hàng trăm công trình sản phẩm mới, sáng kiến cải tiến kỹ thuật, làm lợi và tiết kiệm cho Nhà nước, doanh nghiệp hàng trăm tỷ đồng, góp phần hoàn thành các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của thành phố trong từng giai đoạn cách mạng hiện nay.

14 cá nhân nhận giải thưởng 28/7 được tuyên dương trong buổi Lễ hôm nay, chính là những đại diện tiêu biểu lực lượng công nhân, cán bộ công đoàn thành phố. Đây là những hạt nhân tiêu biểu, tích cực, nổi trội trong thực hiện vai trò người cán bộ công đoàn tại cơ sở. Tổ chức Công đoàn thành phố cần quan tâm, phát triển và nhân rộng lực lượng nòng cốt này; đặc biệt là các cán bộ công đoàn tại các doanh nghiệp khu vực ngoài nhà nước, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài.

Thay mặt Đảng bộ, Chính quyền thành phố, tôi nhiệt liệt biểu dương và ghi nhận những thành quả rất đáng tự hào và trân trọng của các thế hệ cán bộ Công đoàn thành phố trong suốt quá trình xây dựng, phát triển của phong trào công nhân viên chức lao động và hoạt động công đoàn thành phố Hồ Chí Minh.

Kính thưa các đồng chí, quý vị đại biểu!

Trong những năm qua thành phố Hồ Chí Minh đã đạt được những thành tựu quan trọng và toàn diện. Năm 2018, tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) đạt hơn 1,33 triệu tỉ đồng, tăng 8,3%, cao hơn mức tăng của năm 2016, 2017; tổng sản phẩm nội địa trên địa bàn chiếm gần 24% GDP cả nước, cao hơn năm 2016 và 2017 (23,4%). Năng suất lao động của Thành phố là 293 triệu đồng/lao động, gấp 2,93 lần bình quân cả nước (100,3 triệu đồng/lao động), dẫn đầu cả nước. Thu ngân sách đạt gần 380 nghìn tỉ đồng, vượt kế hoạch, chiếm 27,8% tổng thu ngân sách cả nước, là địa phương đóng góp ngân sách lớn nhất cả nước, bình quân mỗi ngày thu ngân sách 1.037 tỉ đồng, đứng đầu các tỉnh, thành phố. Thu hút vốn đầu tư nước ngoài giai đoạn 2016-2018 là 17,8 tỉ USD, đứng đầu cả nước. Tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa đạt 38,32 tỉ USD, đứng đầu cả nước, tăng 7,8% so với năm 2017. Tổng vốn đầu tư xã hội đạt 35% so GRDP.

Đóng góp vào kết quả đó là nỗ lực to lớn của công nhân, người lao động thành phố, lực lượng khoa học - công nghệ, lực lượng doanh nhân của thành phố Hồ Chí Minh đóng góp vào phong trào thi đua lao động sáng tạo mà Liên đoàn Lao động thành phố có vai trò rất quan trọng. 

Kính thưa các đồng chí, quý vị đại biểu!

Với vị trí chính trị và trách nhiệm chính trị của thành phố Hồ Chí Minh là đô thị đặc biệt, một trung tâm lớn về kinh tế, văn hóa, khoa học công nghệ, đầu mối giao lưu và hội nhập quốc tế; là đầu tàu, động lực, có sức hút và sức lan tỏa lớn của vùng kinh tế trọng điểm phía Nam và cả nước, để phát huy những truyền thống tốt đẹp của giai cấp công nhân thành phố và đáp ứng những yêu cầu, thách thức của tổ chức Công đoàn trong giai đoạn hiện nay, khi nước ta đang tham gia nhiều Hiệp định Thương mại tự do thế hệ mới và đứng trước những thách thức và thời cơ của cuộc Cách mạng Công nghiệp lần thứ 4, tôi đề nghị tổ chức Công đoàn thành phố trong thời gian tới cần tập trung thực hiện một số nhiệm vụ sau:

Một là, Công đoàn các cấp cần tập trung các nguồn lực, đổi mới hoạt động, nâng cao hiệu quả các hoạt động chăm lo cho đoàn viên, người lao động, các hoạt động hướng về cấp cơ sở; chủ động tham gia xây dựng quan hệ lao động hài hoà, ổn định và tiến bộ trong doanh nghiệp. Đẩy mạnh chương trình “Phúc lợi đoàn viên” để cụ thể hoá việc thực hiện lợi ích vật chất, lợi ích tinh thần, lợi ích chính trị mà tổ chức Công đoàn mang lại cho người lao động, nhất là việc làm, nhà ở, nhà trẻ, chăm sóc sức khoẻ. Hiện nay thành phố đang chuẩn bị chương trình nhà ở cho 1 triệu người dân thành phố sau 5 năm sẽ được triển khai để chăm lo cho người lao động đến thành phố làm việc vì phần lớn là người lao động từ các tỉnh đến thành phố. Vì vậy, Công đoàn thành phố chủ động phối hợp với các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp giải quyết kịp thời những vấn đề bức xúc, cấp bách của công nhân, nhất là đối với các hành vi vi phạm chính sách, pháp luật của các doanh nghiệp đối với người lao động, qua đó hạn chế đến mức thấp nhất tình trạng ngừng việc trái pháp luật.

Hai là, Liên đoàn Lao động thành phố cần tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ làm công tác công đoàn các cấp, đảm bảo có trình độ chuyên môn nghiệp vụ, ngoại ngữ, bản lĩnh chính trị vững vàng trước yêu cầu và nhiệm vụ mới ngày càng cao; tổ chức Công đoàn cần tư vấn, tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức, hiểu biết về bản chất, nội dung, những thay đổi và những thách thức của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 đến công nhân, người lao động. Khi nhận thức rõ về bản chất, những thách thức và thời cơ, công nhân, người lao động sẽ nhận thức tốt được vai trò, vị trí của mình trong xã hội, từ đó không ngừng cập nhật và nâng cao năng lực và kỹ năng làm việc để từng bước làm bạn với công nghệ, máy móc mới tiến đến làm chủ công nghệ, máy móc mới (ví dụ, trong một công bố về lao động của nước Đức trong 18 năm qua, để trả lời câu hỏi tác động của cách mạng khoa học - công nghệ sẽ làm mất đi việc làm hay tăng thêm. Kết quả là từ năm 2000 - 2018, số việc làm mới tăng thêm lớn hơn so với số việc làm mất đi do phát triển khoa học công nghệ, vấn đề quan trọng là cơ cấu việc làm thay đổi, đòi hỏi trình độ phải phù hợp chứ không phải tác động của khoa học sẽ làm mất đi việc làm).  

Ba là, tiếp tục đổi mới tổ chức phong trào thi đua lao động, sáng tạo hiệu quả hơn để thành phố Hồ Chí Minh có năng suất lao động cao nhất, gấp 3 lần năng suất lao động bình quân của cả nước, là địa phương thu hút tốt nhất đầu tư trong nước và đầu tư nước ngoài, đi đầu trong thực hiện đô thị thông minh, khởi nghiệp sáng tạo và hội nhập quốc tế.  

Bốn là, thực hiện tốt hơn nữa vai trò giám sát, phản biện xã hội, tham gia góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền, thực hiện Quy định 1374 của Thành ủy thành phố Hồ Chí Minh góp phần tích cực phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực; tăng cường giới thiệu để bồi dưỡng kết nạp vào Đảng những cán bộ, đoàn viên công đoàn ưu tú, xuất sắc; chú trọng phát hiện, bồi dưỡng đoàn viên tiên tiến, nòng cốt trong các doanh nghiệp, đơn vị ngoài khu vực nhà nước, ngoài công lập.

Năm là, Công đoàn các cấp cần tiên phong đi đầu trong việc vận động toàn xã hội chăm lo, xây dựng gia đình hạnh phúc. Gia đình là nền tảng của xã hội Việt Nam hàng nghìn năm, là nền tảng xã hội và chính trị của mỗi người Việt Nam trong chiến tranh, trong xây dựng lại đất nước sau chiến tranh và trong phát triển của xã hội ngày nay, với sự phát triển bùng nổ internet và các dịch vụ trên mạng, đây là cơ hội vừa để phát triển kinh tế, dịch vụ, đồng thời cũng là cơ hội để xây dựng cuộc sống gia đình và cá nhân hạnh phúc hơn. Kinh nghiệm quốc tế đã chỉ ra rằng, một khi lao động quá mức, làm việc quá mức, không còn thời gian cho gia đình, điều kiện xã hội chăm lo cho trẻ em, gia đình không tương thích thì mục tiêu phát triển kinh tế tối đa bằng mọi giá trong trung hạn sẽ dẫn tới kết quả bất lợi trong dài hạn, có tính khủng hoảng xã hội. Đó là xu hướng người trưởng thành không lập gia đình, có gia đình nhưng không có con làm cho dân số giảm, lực lượng lao động giảm, dần hình thành xã hội không gia đình trên 50% dân số.

Đây là bài học của nhiều nước như: Nhật Bản, Hàn Quốc. Bài học về quốc gia thành công về kinh tế trung hạn nhưng nguy cơ lâm vào khủng hoảng xã hội trong dài hạn chính là những cảnh báo phát triển xã hội hiện nay của Việt Nam. Đất nước phát triển bền vững về kinh tế, xã hội thì phải bền vững về gia đình, bền vững về dân số, bền vững về văn hóa, lao động. Sáng nay báo Sài Gòn Giải phóng có bài với đầu đề “Vòng lẩn quẩn” đề cập đến vấn đề tỷ lệ sinh thấp và già hóa dân số của Hàn Quốc, theo cục Thống kê của Hàn Quốc trong tháng 6 vừa qua, dân số trong độ tuổi lao động của đất nước này trong 30 năm tới sẽ giảm 12 triệu người, sẽ dẫn tới trong giới trẻ ngày càng gặp khó khăn trong hôn nhân, trước khi kết hôn cần tìm một công việc ổn định và chỗ ở lâu dài nhưng ngày càng khó khăn do việc làm ngày càng trì trệ, đây là vấn đề các nước phát triển cao đang vấp phải, cần phải phòng tránh.     

Vấn đề này tại Đại hội Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố nhiệm kỳ XI tôi đã đề nghị Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố cần nghiên cứu một đề án về Xây dựng và hỗ trợ xây dựng gia đình hạnh phúc, phát huy, gìn giữ văn hóa dân tộc trong điều kiện cách mạng công nghiệp lần thứ 4 và hợp tác quốc tế mạnh mẽ của thành phố Hồ Chí Minh. Tổ chức Công đoàn với vai trò là một thành viên của Mặt trận có số lượng đoàn viên, công nhân và người lao động chiếm gần 40% dân số của thành phố với hơn 10 triệu người cần đi đầu, làm nòng cốt trong việc đề ra các giải pháp xây dựng gia đình hạnh phúc, phát triển bền vững.

Thưa các đồng chí,

90 năm trước khẩu hiệu hành động của công nhân là việc làm và thu nhập cho người lao động. 60 năm trước, tại miền bắc, khẩu hiệu là mỗi người làm việc bằng 2 vì miền Nam thân yêu, vì độc lập dân tộc và thống nhất đất nước. 30 năm trước, khẩu hiệu của chúng ta là lao động giỏi, lao động sáng tạo, xây dựng quan hệ lao động hài hòa, ổn định và tiến bộ. Giai đoạn hiện nay, 2020 - 2030, khẩu hiệu hành động của Công đoàn là gì. Chắc chắn sẽ có việc làm và thu nhập cho người lao động; chắc đòi hỏi phải có chất lượng, năng suất lao động và hiệu quả; chắc chắn cần có quan hệ lao động hài hòa, ổn định và tiến bộ; nhưng phải thêm đó là nhà ở cho người lao động và gia đình hạnh phúc.   

Tại Lễ kỷ niệm hôm nay, tôi đề nghị các cấp ủy Đảng và chính quyền cần tăng cường sự lãnh đạo, giải quyết ngay các kiến nghị chính đáng, tạo những điều kiện tốt nhất cho hoạt động của tổ chức Công đoàn. Chúng ta mong muốn công đoàn các cấp và toàn thể cán bộ, đoàn viên, công nhân, viên chức, lao động thành phố phát huy mạnh mẽ truyền thống năng động, sáng tạo, dũng cảm, kiên cường, là nòng cốt của các phong trào thi đua yêu nước, phấn đấu thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội tại từng quận, huyện và của thành phố đã đặt ra trong Nghị quyết Đại hội lần thứ X Đảng bộ thành phố, tích cực chuẩn bị cho Đại hội Đảng bộ thành phố lần thứ XI và Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII.

Một lần nữa, thay mặt Đảng bộ, Chính quyền thành phố tôi xin nhiệt liệt chúc mừng và biểu dương những thành quả và những đóng góp to lớn của giai cấp công nhân, người lao động đoàn viên công đoàn và cán bộ Công đoàn thành phố trong thời gian qua. Tự hào về truyền thống 90 năm Công đoàn Việt Nam, mỗi người chúng ta hãy phấn đấu kiên cường, không ngừng sáng tạo để thành phố phát triển, đất nước phát triển tiến tới kỷ niệm 100 năm nước Việt Nam dân chủ cộng hòa, nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam, một nước Việt Nam phát triển giàu mạnh, dân chủ, ấm no, hạnh phúc và phát triển bền vững. Một lần nữa thay mặt Ban Chấp hành Đảng bộ thành bố biểu dương những thành quả to lớn của giai cấp công nhân Việt Nam. Chúc công nhân, người lao động thành phố, chúc các đồng chí đại biểu và cán bộ công đoàn sức khoẻ, thành công và hạnh phúc.

Xin trân trọng cảm ơn./.