Đại hội xác định lấy mục tiêu “Dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh” để xây dựng các điểm tương đồng giữa các dân tộc, nâng cao trách nhiệm công dân và phát huy vai trò nhân sĩ, trí thức, đồng bào các dân tộc, các tôn giáo, đảm bảo sự đồng thuận xã hội.

Ông Huỳnh Ngọc Thành, Trưởng ban Tôn giáo và Dân tộc TPHCM cho biết, trong những năm qua, TPHCM đã thực hiện nhiều chính sách để chăm lo đời sống kinh tế, văn hóa, giáo dục đào tạo cho đồng bào trên địa bàn. Hiện đời sống của đồng bào dân tộc Hoa, Chăm, Khmer được nâng cao, không còn hộ đói, giảm tỉ lệ hộ nghèo; giải quyết kịp thời cho bà con về nước sạch, đồng hồ điện... Chính quyền TP cũng coi trọng việc thực hiện tốt các giải pháp phát triển kinh tế-xã hội đồng bộ, chăm lo tốt hơn cho đồng bào các dân tộc.

“Đồng bào các dân tộc thiểu số thật sự trở thành một bộ phận dân cư không thể tách rời của TP. Đồng bào luôn phát huy truyền thống yêu nước, đoàn kết, góp phần tích cực cùng Đảng bộ và nhân dân TP thực hiện thắng lợi nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội của TP. Trước mắt, TPHCM có kế hoạch đẩy mạnh công tác thông tin về chính sách dân tộc và công tác dân tộc trong tình hình mới, chú trọng đào tạo cán bộ là người dân tộc thiểu số. Công tác giáo dục, nâng cao trình độ dân trí trong đồng bào dân tộc được đặc biệt coi trọng qua chính sách miễn học phí cho con em đồng bào Chăm, Khmer, hỗ trợ dạy chữ Chăm, Hoa. TP cũng sẽ giúp tổ chức các lễ hội văn hóa truyền thống của các dân tộc, tạo điều kiện thuận lợi để các cộng đồng dân tộc thiểu số trùng tu, sửa chữa và xây dựng các cơ sở tín ngưỡng” - ông Huỳnh Ngọc Thành khẳng định.

Các báo cáo tại đại hội khẳng định những chủ trương quan trọng của TPHCM về phát huy nguồn lực, chăm lo đời sống vật chất, văn hóa và đoàn kết gắn bó cộng đồng các dân tộc trong 5 năm qua đã được thực hiện có hiệu quả. Cộng đồng người Hoa đã tận dụng tốt các chính sách kinh tế để phát triển hàng ngàn doanh nghiệp và hộ kinh doanh với số vốn hàng chục ngàn tỷ đồng, trong đó nhiều tập đoàn lớn như Kinh Đô, Thái Tuấn, Thiên Long, Sacombank… Đời sống đồng bào người Chăm, Khmer được cải thiện rõ rệt, không còn hộ đói, các hoạt động văn hóa và tín ngưỡng cũng phát triển thuận lợi.

Phát biểu của đại diện các dân tộc thiểu số tại đại hội đều bày tỏ sự đồng cảm và tin tưởng vào chính sách dân tộc nhất quán của Nhà nước. “Người Chăm từ sau giải phóng đến nay sống và làm ăn ổn định, duy trì mọi hoạt động tôn giáo mà không hề gặp bất cứ khó khăn nào, lại được hỗ trợ rất nhiều về giáo dục và xóa đói giảm nghèo”, ông Mach Dares Samael, người đứng đầu trong lĩnh vực tinh thần của đồng bào Chăm tại TP cho biết.

Toàn TPHCM hiện có hơn 1.300 đảng viên là người dân tộc thiểu số, tăng 154% so với năm 2004; tỷ lệ người dân tộc thiểu số chiếm gần 12% tổng số đoàn viên, hội viên các đoàn thể chính trị-xã hội TP. Điều này khẳng định niềm tin của cộng đồng dân tộc thiểu số và sự gắn bó, đoàn kết trong cộng đồng các dân tộc Việt Nam.

Trung tướng Bùi Văn Nam (thứ 2 bên phải) và Chủ tịch HĐND TP Phạm Phương Thảo trao bức trướng của Ủy ban Dân tộc cho các đại biểu tại đại hội

Phát biểu chỉ đạo tại đại hội, Trung tướng Bùi Văn Nam đề nghị TP cần quan tâm chỉ đạo, thường xuyên phát huy vai trò công tác vận động nhân dân của Đảng, Chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể, lực lượng cốt cán, người có uy tín trong đồng bào các dân tộc; tăng cường công tác tập hợp quần chúng vào các tổ chức đoàn thể phải thiết thực, phù hợp với đặc điểm, tín ngưỡng của mỗi dân tộc; phối hợp thực hiện tốt Quy chế dân chủ cơ sở trong thực hiện các chính sách đối với đồng bào các dân tộc, đi đôi với việc tập trung chăm lo xóa đói giảm nghèo, phát triển giáo dục, chăn lo sức khỏe, dạy nghề, tạo việc làm, chăm lo đời sống tín ngưỡng, dạy tiếng dân tộc, giữ gìn bản sắc văn hóa, phát triển các loại hình văn nghệ dân tộc; tiếp tục khơi dậy, phát huy truyền thống yêu nước, truyền thống đoàn kết trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc của đồng bào dân tộc, để đồng bào tích cực hưởng ứng và tham gia các phong trào thi đua yêu nước trong phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, giữ vững an ninh quốc phòng, đảm bảo ổn định chính trị; kịp thời phát huy và nhân rộng các mô hình, điển hình tiên tiến trong đồng bào các dân tộc.

Trung tướng Bùi Văn Nam khẳng định: Đại hội đã khẳng định đường lối nhất quán của Đảng, Nhà nước ta về vấn đề dân tộc, đại đoàn kết. Đây cũng là dịp để kiểm điểm, đánh giá lại việc thực hiện chính sách dân tộc của Đảng, Nhà nước trong mấy chục năm qua. Qua đó, bằng nhiều phương thức linh hoạt để tăng cường công tác tuyên truyền, vận động, thuyết phục nhằm chăm lo đồng bào các dân tộc thiểu số TP hiểu rõ các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, nâng cao lòng tin và sự lãnh đạo của Đảng, tạo sự đồng thuận, đoàn kết của đồng bào các dân tộc trong công cuộc đổi mới xây dựng đất nước theo mục tiêu “Dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh”.

Dịp này, UBND TP đã khen thưởng 59 cá nhân tiêu biểu qua các phong trào thi đua yêu nước. Đại hội đã cử 22 đại biểu dự đại hội đại biểu toàn quốc các DTTS VN tổ chức tại Hà Nội trong tháng 5-2010.