Hà Nội vinh dự và tự hào

Thăng Long - Hà Nội 999 năm tuổi, hướng tới Ðại lễ kỷ niệm 1000 năm đã rất gần. Lời Chiếu dời đô của Vua Lý Công Uẩn vào mùa thu năm Canh Tuất 1010, rằng đây "là nơi hội tụ của bốn phương, là nơi kinh sư tốt nhất của muôn đời"... Trải qua những biến động của lịch sử, Thăng Long - Hà Nội chứng kiến biết bao sự thăng trầm, các thế hệ quân và dân Thăng Long - Hà Nội bền bỉ lao động, kiên cường đấu tranh, sáng tạo, lập nhiều chiến công hiển hách, xây đắp nên nền văn hiến rạng rỡ. Thăng Long - Hà Nội trở thành nơi lắng hồn dân tộc, nơi hội tụ khí thiêng sông núi, nơi kết tinh và tỏa sáng những giá trị văn hóa Việt Nam.

Kỷ niệm 1000 năm Thăng Long - Hà Nội, là dịp để chúng ta biểu thị tình cảm và đạo lý "uống nước nhớ nguồn" đối với các thế hệ cha ông, là dịp giáo dục truyền thống lịch sử, văn hóa và cách mạng của dân tộc, động viên toàn đảng, toàn dân, toàn quân phấn đấu xây dựng đất nước ngày càng phồn vinh, nhân dân hạnh phúc. Ðây cũng là dịp để giới thiệu và nâng cao tầm vóc, vị thế của Thủ đô Hà Nội và Việt Nam ở khu vực và trên thế giới. Ý thức về trách nhiệm và niềm vinh dự, tự hào, Thủ đô Hà Nội đã khởi động những công việc hướng tới Ðại lễ từ hơn mười năm trước. Quán triệt sâu sắc tinh thần chỉ đạo của Bộ Chính trị nêu trong Chỉ thị số 32-CT/T.Ư, ngày 4-5-1998: "Quá trình tổ chức kỷ niệm cần thiết thực, gắn liền với chương trình phát triển kinh tế - xã hội và xây dựng Thủ đô; gắn với việc xây dựng và bồi dưỡng con người mới, xây dựng nền văn hóa tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc, phát huy truyền thống Hà Nội ngàn năm văn hiến", Thành ủy Hà Nội đã ban hành các chương trình công tác, UBND thành phố có kế hoạch triển khai cụ thể. Ấn tượng từ khúc dạo đầu hoành tráng của lễ hội kỷ niệm 990 năm, với âm vang tiếng trống hội Thăng Long, thổi bùng lên những cảm xúc, khơi dậy hào khí, niềm tự hào về Thủ đô văn hiến và khát vọng vươn tới tương lai. Những giá trị truyền thống nghìn năm văn hiến, anh hùng đã trở thành nguồn lực để xây dựng, phát triển Thủ đô. Những thành tựu trong phát triển kinh tế - xã hội trong hơn mười năm qua thể hiện quyết tâm của thành phố là quy tụ các tiềm năng sáng tạo, ý chí và nhân lên sức mạnh cộng đồng, với niềm hy vọng lớn, đón sự kiện thiêng liêng của cả dân tộc, xây dựng và phát triển Thủ đô xứng đáng "là trái tim của cả nước, đầu não chính trị - hành chính quốc gia, trung tâm lớn về văn hóa, khoa học, giáo dục, kinh tế và giao dịch quốc tế".

Từ thời điểm này nhìn lại, các hoạt động hướng tới Lễ kỷ niệm 1000 năm Thăng Long - Hà Nội theo Chỉ thị số 30/2008/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ và đề cương đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1470/QÐ-TTg ngày 10-10-2008 đã và đang được triển khai khá phong phú. Ðồng chí Phạm Quang Nghị, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Hà Nội luôn nhấn mạnh: Mừng ngày hội lớn, không thể chỉ ghi dấu ấn bằng lễ hội và những công trình tưởng niệm mà hơn thế, sự nhộn nhịp cần song hành với bước tăng trưởng kinh tế cao hơn, năng động và hiệu quả hơn, tạo nên sự ổn định xã hội. Tinh thần đó được thể hiện ngay trong những giải pháp lớn và từng công việc cụ thể. Các cấp ủy Ðảng, chính quyền, đoàn thể và các tầng lớp nhân dân Thủ đô đã gắn phong trào thi đua hướng tới Ðại lễ kỷ niệm với thực hiện nhiệm vụ phát triển văn hóa, xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh, hoàn thành các nhiệm vụ kinh tế - xã hội, an ninh - quốc phòng. Ðặc biệt, trong năm 2009, thành phố triển khai phong trào thi đua yêu nước với Cuộc vận động "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh". Các ngành, đoàn thể đều xây dựng nội dung thi đua thiết thực và ý nghĩa, lồng ghép các phong trào thi đua gắn với mục tiêu ngăn chặn suy giảm, duy trì tăng trưởng kinh tế, bảo đảm an sinh xã hội. Các thành viên Ban Chỉ đạo Quốc gia kỷ niệm 1000 năm Thăng Long - Hà Nội, các đồng chí lãnh đạo thành phố thường xuyên kiểm điểm, đánh giá tiến độ thực hiện, kịp thời giải quyết những khó khăn, vướng mắc trong quá trình phối hợp, triển khai các công việc hướng tới Ðại lễ. Thành phố đã tổ chức các cuộc thi sáng tác mẫu biểu trưng kỷ niệm 1000 năm Thăng Long, cuộc thi quốc tế "Hà Nội - điểm hẹn của bạn", cuộc thi tìm hiểu về các thủ đô 1000 năm tuổi, cuộc thi "Hà Nội trong trái tim em"... UBND thành phố phối hợp Ban Tuyên giáo T.Ư, Bộ Ngoại giao, Văn phòng Chính phủ, Bộ Thông tin - Truyền thông, Hội Nhà báo Việt Nam, Ban Thi đua - Khen thưởng T.Ư, Ủy ban toàn quốc Liên hiệp các Hội Văn học - Nghệ thuật Việt Nam, một số cơ quan thông tấn báo chí T.Ư tăng cường công tác tuyên truyền, quảng bá, sáng tác các tác phẩm văn học - nghệ thuật, báo chí về 1000 năm Thăng Long - Hà Nội. Thành phố đã tổ chức gắn biển kỷ niệm 1000 năm Thăng Long - Hà Nội cho năm công trình là Thư viện Hà Nội, Trung tâm Phát thanh quốc gia, Ðền Cơ Xá, Khu tưởng niệm và tượng đài đồng chí Hoàng Văn Thụ, trụ sở Quận ủy, HÐND, UBND quận Long Biên. Trong số 35 công trình thuộc diện phải tập trung chỉ đạo hoàn thành vào năm 2010 có bảy công trình đã cơ bản hoàn thành là Trường cao đẳng nghề Công nghệ cao Hà Nội, đường Kim Liên - Ô Chợ Dừa, nút Kim Liên (thuộc vành đai I), đường Lạc Long Quân, xây dựng hạ tầng kỹ thuật quanh hồ Tây, Cầu Ðen, tuyến đường trục phía bắc quận Hà Ðông. 19 công trình khác đang tập trung đẩy nhanh tiến độ thi công như Bảo tàng Hà Nội, cầu Vĩnh Tuy, đường Nguyễn Phong Sắc kéo dài, đường vành đai 3, cầu Thanh Trì và hệ thống đường dẫn... Thành phố đã hoàn thành Hồ sơ đề nghị UNESCO công nhận Khu di tích Trung tâm Hoàng thành Thăng Long là Di sản văn hóa thế giới. Tủ sách Thăng Long ngàn năm văn hiến đã thu thập, biên soạn 90 đề tài... Chương trình chỉnh trang đô thị, xây dựng các tuyến phố kiểu mẫu, giảm ùn tắc giao thông, tăng cường quản lý trật tự đô thị, xây dựng kỷ cương, nếp sống đô thị được khởi động vào dịp 500 ngày đến Ðại lễ vừa qua là biểu hiện sinh động của mục tiêu nâng cao đời sống nhân dân, làm đẹp Thủ đô của các công trình hướng tới kỷ niệm 1000 năm Thăng Long - Hà Nội. Yêu cầu khi triển khai các công trình, dự án là bảo đảm tính hiệu quả, thiết thực, tiết kiệm, tránh phô trương, lãng phí. Do vậy, trong quá trình triển khai, thành phố luôn lắng nghe ý kiến của các nhà khoa học, những người tâm huyết với Thủ đô. Mới đây, UBND thành phố đã đề nghị Chính phủ và Ban Chỉ đạo Quốc gia kỷ niệm 1000 năm Thăng Long đưa dự án xây dựng Ðền thờ Lý Thái Tổ ra khỏi danh mục các công trình cần tập trung chỉ đạo hoàn thành vào năm 2010.

Cả nước hướng về 1000 năm Thăng Long - Hà Nội

Trong suốt chiều dài lịch sử, gắn với vận mệnh của đất nước và dân tộc, Hà Nội là nơi kết tinh và tỏa sáng những giá trị và bản sắc Việt Nam, nơi cả nước hướng về với niềm tin yêu, hy vọng, tự hào. Việc thực hiện chương trình kỷ niệm 1000 năm Thăng Long - Hà Nội là nhiệm vụ quan trọng của Ðảng bộ, chính quyền và nhân dân Hà Nội, đồng thời là cuộc vận động mang ý nghĩa rộng lớn trên phạm vi toàn quốc. Thể hiện sinh động tinh thần "cả nước cùng Hà Nội, Hà Nội cùng cả nước", từ đầu năm đến nay, các tỉnh, thành phố đều có kế hoạch và khẩn trương triển khai các dự án, công việc hướng tới Ðại lễ. Từ mảnh đất cực nam Tổ quốc, tỉnh Bạc Liêu tổ chức cuộc thi sáng tác ảnh nghệ thuật, ca khúc, lời ca vọng cổ và xây dựng chương trình nghệ thuật truyền thống phục vụ Ðại lễ. Cùng với "Những ngày văn hóa Thăng Long - Hà Nội" tại TP Cần Thơ, người dân miền Tây Nam Bộ sẽ được tham dự các tua du lịch tham quan Hà Nội. Các tỉnh Vĩnh Long, Tây Ninh, Phú Yên, Ðác Lắc, Kon Tum, Hòa Bình, Bắc Giang, thành phố Hải Phòng... đều tổ chức các cuộc thi tìm hiểu "1000 năm Thăng Long - Hà Nội" trong học sinh, sinh viên và quần chúng nhân dân. Bà con các dân tộc Tây Nguyên sẽ cử đại diện tham gia các chương trình hoạt động nhân dịp Ðại lễ tại Thủ đô Hà Nội. Tại tỉnh Ðác Lắc, sẽ có các triển lãm lưu động với chủ đề "Thăng Long - Hà Nội", để các bản làng xa xôi cùng được sống trong không khí ngày hội lớn. Dịp Ðại lễ, tại thành phố Buôn Ma Thuột, chương trình nghệ thuật "Hát về Thăng Long - Hà Nội" gửi gắm tấm lòng của đồng bào trong tỉnh hướng về Thủ đô. Cùng với việc tu bổ, tôn tạo các công trình văn hóa, du lịch trong Cố đô Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình tổ chức trưng bày bảo tàng với chủ đề "Từ Hoa Lư tới Thăng Long - Hà Nội"...

Quyết định 795/QÐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ ngày 10-6-2009 ban hành chương trình kỷ niệm 1000 năm Thăng Long - Hà Nội năm 2010, nêu rõ: Các hoạt động kỷ niệm được tổ chức gắn với các ngày lễ lớn trong năm, trên phạm vi cả nước và trọng tâm là Thủ đô Hà Nội, tập trung cao sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp, các ngành, phối hợp chặt chẽ với các tổ chức, đoàn thể và sự hưởng ứng tham gia của đông đảo các tầng lớp nhân dân trong nước, người Việt Nam ở nước ngoài và bạn bè quốc tế. Theo đó, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch có 11 hoạt động. Các tỉnh: Phú Thọ, Bắc Ninh, Nam Ðịnh, Ninh Bình, Thanh Hóa, Nghệ An, Thừa Thiên - Huế, Bình Ðịnh, TP Hồ Chí Minh tổ chức các hoạt động lễ hội đặc sắc như Festival văn hóa, du lịch Bắc Ninh, lễ hội Ðức Thánh Trần, lễ hội Lam Kinh, lễ hội làng Sen, Festival Huế, lễ hội Tây Sơn, lễ hội "Tự hào Thăng Long - Hà Nội, 1000 năm văn hiến"... Tại các địa phương khác có liên hoan (Festival) gốm sứ Bình Dương, lễ hội Các-na-van biển Quảng Ninh, Festival biển Vũng Tàu, lễ hội pháo hoa Ðà Nằng, lễ hội "Nhịp cầu xuyên Á" tại Quảng Trị, Festival hoa Ðà Lạt...

Hà Nội cũng sẽ kết hợp với TP Hồ Chí Minh xây dựng Tượng đài Bác Hồ và Bác Tôn trong Công viên Thống Nhất, cùng tỉnh Bắc Ninh tôn tạo lại Chùa Phật tích và Khu di tích Ðền Ðô, thờ tám vị vua triều Lý, góp sức với Ninh Bình tu bổ, tôn tạo Cố đô Hoa Lư, xây dựng lại cổng thành vào Khu di tích Hoa Lư, cùng với Hải Phòng tôn tạo Khu di tích Tường Long, một di tích quốc gia, gắn với lịch sử nhà Lý, được xây dựng từ năm 1057, đời Vua Lý Thánh Tông.

Trong dòng chảy của lịch sử, niềm tự hào với Thủ đô sắp tròn 1000 năm tuổi luôn được nuôi dưỡng, hội tụ và lan tỏa. Tất cả vì Hà Nội mến yêu, nhiều tổ chức, đơn vị, cá nhân đã đăng ký tham gia các dự án, hoạt động xã hội hóa trong dịp này. Ðó là dự án phim tài liệu khoa học nghệ thuật "Thăng Long - Thành phố rồng bay", Trường ca áo dài gồm 1.000 bộ áo dài chào mừng Ðại lễ, trò chơi truyền hình "Rồng bay", dự án "Game show" truyền hình "Hà Nội 36 phố phường", dự án "Con đường gốm sứ ven sông Hồng", lễ hội văn hóa "Ký ức cầu Long Biên", xuất bản sách "Thăng Long - Hà Nội - khoảnh khắc 1000 năm"...

Hôm nay, 14-6, Ban Thi đua - Khen thưởng T.Ư và TP Hà Nội phát động lễ thi đua cả nước hướng tới kỷ niệm 1000 năm Thăng Long - Hà Nội. Ðây là dịp các ngành, các cấp ở Trung ương, các tỉnh, thành phố thể hiện tâm huyết, cùng Ðảng bộ, chính quyền và nhân dân Thủ đô hướng tới ngày hội lớn của cả dân tộc với niềm tự hào và bằng những việc làm thiết thực.

Thời gian đến ngày Ðại lễ không còn nhiều, chỉ hơn 480 ngày. Nhiều tháng nay, cả thành phố như công trường xây dựng khổng lồ. Sự ngổn ngang, bừa bộn gây nên những xáo trộn trong sinh hoạt, nhưng người Hà Nội chấp nhận bằng sự nhẫn nại và hy vọng về diện mạo của thành phố trong tương lai. Dẫu vậy, vì quá yêu Hà Nội, nhiều người cũng thấy sốt ruột và lo lắng, băn khoăn khi còn bao việc ngổn ngang. Những dự án về hạ tầng có ý nghĩa xã hội để "kéo gần" khoảng cách chênh lệch giữa các vùng khi Thủ đô Hà Nội mở rộng như đường Láng - Hòa Lạc, xây dựng các nhà máy xử lý rác thải, các dự án xử lý ô nhiễm môi trường sông Ðáy, sông Nhuệ... đã được ưu tiên, nhưng tiến độ còn chưa đáp ứng yêu cầu. Bảo tàng Hà Nội, công trình được chờ đợi từ mấy chục năm nay đã hình thành vóc dáng nhưng phương án trưng bày thế nào, nhất là thêm các nội dung về địa bàn Hà Nội mở rộng? Khu di tích Thành cổ - Hoàng thành Thăng Long dù đã được đẩy nhanh tiến độ nhưng vẫn chưa hoàn thành việc di chuyển các công trình. Chương trình chỉnh trang đô thị, hạ ngầm các tuyến cáp "bùng nhùng", giảm các điểm ùn tắc giao thông có thể đẩy nhanh tiến độ để tạo bộ mặt đô thị khang trang, nhưng còn ý thức, nếp sống, lối sống đô thị hay rộng hơn là dấu ấn của người Hà Nội "văn minh, thanh lịch, giàu lòng nhân ái, có ý thức chấp hành pháp luật" sao còn mờ nhạt?

Ngày Ðại lễ, nghìn năm mới có một lần. Ý thức được điều đó, cả Hà Nội đang gắng sức "quyết liệt, mạnh mẽ và năng động hơn", để làm tốt hơn nữa những công việc chuẩn bị cho kỷ niệm 1000 năm Thăng Long - Hà Nội sao cho xứng đáng với truyền thống, xứng đáng với niềm tin yêu, mong đợi của nhân dân cả nước, xứng đáng với tầm vóc và vị thế của Thủ đô Văn hiến và Anh hùng.