Tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy sản xuất

Về gói kích cầu, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Võ Hồng Phúc cho rằng, cần xác định rõ thế nào là DN nhỏ và vừa để ưu tiên kích cầu. Trong gói kích cầu, không chỉ dành cho doanh nghiệp (DN) mà các nông trại, trang trại, kinh doanh hộ gia đình cũng là đối tượng phải được quan tâm xem xét. Đề án cụ thể Bộ sẽ hoàn chỉnh và trình thủ tướng thông qua trong tháng 1 tới đây. Để đẩy nhanh việc kích cầu, Bộ trưởng Võ Hồng Phúc cho rằng, những dự án nào nằm trong danh mục sử dụng vốn trái phiếu Chính phủ sẽ cho ứng ngay. Nơi nào làm càng nhanh sẽ được cấp càng nhiều, không dàn ngang như năm ngoái để đẩy nhanh tiến độ giải ngân. Về vốn ODA, địa phương nghèo cần được hỗ trợ 100%. Nơi nào thực sự cần thiết vốn có thể cho ứng trước vốn trái phiếu Chính phủ. Nơi nào thực hiện dự án nhanh cấp vốn nhiều hơn để đẩy nhanh tiến độ giải ngân.

Về ý kiến phản ảnh của nhiều địa phương DN không tiếp cận được nguồn vốn, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước VN Nguyễn Văn Giàu cho rằng ý kiến này còn “mông lung” lắm. “Thực tế mới đây, khi nhận được phản ảnh như vậy, chúng tôi đã lập hai tổ công tác chuyên trách tại TPHCM và TP Hà Nội để kiểm tra. Sau khi kiểm tra chưa có danh sách DN nào nói không tiếp cận được vốn vay ngân hàng cả. Nếu nơi nào có thông tin cụ thể rõ ràng, chúng tôi sẽ gặp trực tiếp đại diện DN để giải quyết”, ông Giàu khẳng định. Cũng theo Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Văn Giàu, đối với các hợp đồng tín dụng đã ký kết với DN, hộ gia đình sắp tới sẽ thương lượng để giảm lãi suất hợp lý. Ngành Ngân hàng đã chỉ đạo rất quyết liệt đối với việc cơ cấu lại kỳ hạn nợ, thiếu nợ.

Ông Vũ Văn Ninh, Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết năm 2009 ngân sách cực kỳ khó khăn, do vậy phần vốn bổ sung từ Trung ương về địa phương ngoài dự toán sẽ rất hạn chế. Trên thực tế, số vốn dành cho các công trình, dự án bao giờ cũng tăng thêm. Tuy nhiên, ông Ninh đề nghị tăng hỗ trợ cho giáo dục, y tế ,vùng sâu, vùng xa. Đối với Quỹ bảo lãnh tín dụng vừa và nhỏ, cần giao cho địa phương quản lý.

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Trần Nam cũng cho rằng, trong các giải pháp kích cầu của Chính phủ đưa ra chủ yếu là kích cầu đầu tư. Trên thực tế, các DN đình trệ sản xuất không phải do thiếu vốn hay không tiếp cận được vốn mà do không có thị trường tiêu thụ, không bán được hàng. “Hiện nay mình có vốn chứ không phải không, ngay cả khi lãi suất 12%, DN vẫn đầu tư được. Do đó, cần có thêm một số giải pháp để kích cầu tiêu dùng. Đồng thời giao cho Bộ phương án kích cầu xi măng để phục vụ cho các dự án kiên cố hóa kênh mương, thậm chí phục vụ cho cả đường cao tốc để tiêu thụ xi măng. Vì hiện tại lượng xi măng của mình rất dồi dào”, ông Nam đề nghị.

Chú trọng hơn an sinh xã hội

Quan tâm đến vấn đề an sinh xã hội, Bộ trưởng Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho rằng, nhìn chung các chính sách triển khai rất chậm. Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Ngân cũng nêu rõ những tồn tại là tiến độ giảm nghèo chưa đồng đều, cần có chính sách đặc thù cho từng vùng. Theo Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Ngân, nếu không chăm lo đầy đủ cho an sinh xã hội thì không thể phát triển kinh tế. Kinh tế và xã hội phải đi song song không thể tách rời nhau. Vì vậy yêu cầu các địa phương phải quan tâm vấn đề này nhiều hơn nữa, làm sao giúp người dân sống có nghề tạo ra thu nhập.

Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Ngân cho biết, Chính phủ đã có rất nhiều chính sách an sinh xã hội nhưng việc rà soát đối tượng để áp dụng chưa kịp thời và thiếu sót. “Chúng ta không phải thiếu tiền hay chính sách mà do cách quản lý không bao quát hết nên vẫn còn nhiều trường hợp không được chăm lo kịp thời. Trong năm 2009, Chính phủ sẽ tiếp tục thực hiện gói 11 giải pháp về đảm bảo an sinh xã hội. Trong đó có hai chính sách quan trọng là thực hiện bảo hiểm thất nghiệp từ ngày 01-01-2009 và chương trình giảm nghèo bền vững cho 61 huyện có tỷ lệ hộ nghèo trên 50% sẽ được Thủ tướng chính phủ ký ban hành. “Chỉ cần thực hiện tốt các chính sách đã có sẵn cũng đảm bảo an sinh xã hội rồi”, bà Ngân khẳng định.

Cũng theo Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Ngân, vấn đề đáng lo lắng hiện nay là giải quyết tình trạng thất nghiệp. “Chưa bao giờ việc làm của nông dân, công nhân, người lao động hưởng lương lại khó khăn như năm nay. Chưa bao giờ tình trạng đình công, tranh chấp lao động nhiều như năm nay. Hiện nay, người lao động không sợ đình công mà chỉ sợ mất việc làm. Chỉ qua kiểm tra tám tỉnh Vĩnh phúc, Hà Nội, TPHCM, Bình Dương, Đồng Nai... đã có 20.000 lao động mất việc. Đã đến lúc chúng ta phải nhìn thẳng vào sự thật. Phải sớm và kịp thời hỗ trợ cho DN, để họ duy trì sản xuất kinh doanh tạo công ăn việc làm cho người lao động, vì nếu DN đóng cửa thì tình hình sẽ càng khó khăn hơn.

Về việc này, Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành liên quan sớm triển khai bảo hiểm thất nghiệp để giúp người lao động trong lúc khó khăn và có thể kéo họ có việc làm trở lại. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng chỉ đạo các bộ, ngành và địa phương quan tâm bố trí đủ vốn thực hiện tốt các chính sách này để đảm bảo an sinh xã hội. “Trong năm tới, Chính phủ cũng dự kiến sẽ hỗ trợ các hộ nghèo lao động ăn lương hành chính sự nghiệp (đối tượng này tháng 5-2009 mới được tăng lương) một triệu đồng/hộ. Theo tính toán có khoảng 3.500 hộ sẽ được hỗ trợ với tổng cộng khoảng 3.500 tỷ đồng. Các khoản chăm lo an sinh xã hội này cũng là nguồn kích cầu rất lớn để kích thích người dân chi tiêu” - Thủ tướng nhấn mạnh.

Huy động nội lực để duy trì phát triển

Toàn cảnh hội nghị triển khai Nghị quyết của Quốc hội về phát triển KT-XH và ngân sách nhà nước năm 2009 ngày bế mạc

Phát biểu kết luận tại hội nghị sau hai ngày làm việc, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng chỉ ra những hạn chế, yếu kém, đặc biệt là những nguyên nhân chủ quan trong chỉ đạo, điều hành trong năm 2008 về công tác dự báo, triển khai chính sách chậm, thủ tục hành chính rườm rà, sự phối hợp giữa các bộ, các địa phương còn chậm... dẫn đến kết quả đạt được chưa cao so với yêu cầu đề ra. Thủ tướng đề nghị các bộ, ngành và các địa phương trong bối cảnh khó khăn phải phát huy tối đa thuận lợi, huy động nội lực của đất nước để duy trì phát triển; tập trung tháo gỡ khó khăn duy trì sản xuất, thúc đẩy xuất khẩu; huy động các nguồn lực kích cầu đầu tư và tiêu dùng, triển khai các giải pháp đảm bảo an sinh xã hội; thực hiện chính sách tài chính tiền tệ thiết thực, hiệu quả. Thủ tướng cũng đề nghị cần tập trung giải ngân nguồn vốn đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng, đổi mới công nghệ và nguồn vốn kích cầu để hỗ trợ các doanh nghiệp đẩy mạnh sản xuất, trong đó chú trọng đến thị trường tiêu thụ nội địa.

Theo Thủ tướng, các bộ, ngành và địa phương phải bắt tay vào thực hiện những giải pháp KT-XH với mục tiêu trọng tâm là ngăn chặn suy giảm kinh tế, duy trì tăng trưởng và đảm bảo an sinh xã hội. Các bộ phải tập trung xây dựng cơ chế và thể chế cụ thể, đẩy mạnh cải cách thủ tục, xoáy vào những vấn đề đang vướng mắc hiện nay như giải phóng mặt bằng, chọn nhà thầu theo hướng phân cấp, giao trách nhiệm cho người trực tiếp chỉ đạo thực hiện công việc. Trước hết, từng bộ, ngành theo chức năng được giao sớm ban hành, sửa đổi bổ sung để thực hiện ngay từ đầu năm cơ chế bảo lãnh cho DN vừa và nhỏ vay vốn. Mục tiêu tổng quát về cơ chế, chính sách phát triển KT-XH năm 2009 đã rõ, vấn đề còn lại là thực hiện đồng bộ các giải pháp, trong đó trọng tâm là triển khai với tinh thần trách nhiệm cao nhất nhằm ngăn chặn suy giảm kinh tế. Có như vậy mới duy trì được tăng trưởng và bảo đảm an sinh xã hội. Thủ tướng đề nghị lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương tiếp tục tập trung chỉ đạo quyết liệt thực hiện 5 nhóm giải pháp mà Chính phủ đã nêu ra.

Ngoài ra, Thủ tướng cũng chỉ đạo, cần phân cấp, giao trách nhiệm cho người thực hiện công việc. Từng bộ, ngành kiểm tra đôn đốc, phối hợp chặt chẽ với địa phương, MTTQVN và các đoàn thể để thực hiện từng nhiệm vụ cụ thể. Ngay từ những ngày đầu năm, các bộ, ngành và địa phương phải bắt tay vào thực hiện những giải pháp KT-XH với mục tiêu trọng tâm là ngăn chặn suy giảm kinh tế, duy trì tăng trưởng và đảm bảo an sinh xã hội. Các bộ, ngành, địa phương, đơn vị khẩn trương hoàn thành việc phân bổ kế hoạch và giao kế hoạch năm ngay từ những ngày đầu năm, trong đó tập trung giải ngân nhanh và có hiệu quả nguồn vốn đầu tư phát triển, đồng thời triển khai các dự án kích cầu sản xuất và tiêu dùng.