Tại phiên họp, các đại biểu tập trung thảo luận về vai trò của các nghị viện và nghị sĩ trẻ trong việc thúc đẩy tôn trọng đa dạng văn hóa trong bối cảnh chuyển đổi công nghệ và toàn cầu hóa. Cụ thể là vấn đề hợp tác kỹ thuật số dựa trên đạo đức và giảm thiểu tác động không mong muốn của chuyển đổi số đối với quyền riêng tư, bảo mật và hạnh phúc; phát huy vai trò của văn hóa trong các chính sách phát triển tại cấp độ quốc gia, khu vực và quốc tế; cam kết bảo vệ và phát huy sự đa dạng văn hóa; tạo môi trường, hệ sinh thái thuận lợi cho văn hóa và đa dạng văn hóa; vai trò của văn hóa và đa dạng văn hóa trong phát triển bền vững.

Đáng chú ý, Tiến sĩ Maurizio Bona, cựu cố vấn của Tổng Giám đốc Tổ chức nghiên cứu vật lý hạt nhân châu Âu (CERN) phát biểu đề dẫn phiên thảo luận đã chia sẻ về Hiến chương khoa học, công nghệ, đạo đức. Hiến chương quy định các hoạt động nghiên cứu không được phép vượt qua các tiêu chuẩn đạo đức đã được nêu ra, đây chính là giới hạn về đạo đức trong lĩnh vực nghiên cứu. Nhóm làm việc đã làm việc với các nghị viện, nghị sĩ, cộng đồng nghiên cứu khoa học để cập nhật Hiến chương, quy định các tiêu chuẩn đạo đức trong nghiên cứu khoa học. Bản dự thảo của Hiến chương sẽ được gửi cho các nghị viện tham khảo và hoàn thiện, dự kiến thông qua tại Đại hội đồng IPU năm 2024. Hiến chương giúp các nghị viện xác định cơ hội và thách thức, định hình tương lai dài hạn của thế giới, với sự phát triển khoa học công nghệ đang đóng vai trò tích cực hơn trong xã hội mà không lo ngại những rủi ro tiềm tàng.

Các ý kiến thảo luận đều cho rằng, trong tình hình hiện nay, cần tôn trọng đa dạng văn hóa để hướng đến phát triển bền vững. Đây là một chủ đề rất quan trọng. Việc đối thoại liên tôn giáo, liên văn hóa, thúc đẩy đa dạng văn hóa là rất cần thiết, đặc biệt, cần hướng tới những người yếu thế như phụ nữ, trẻ em, những người di cư, thanh niên, người tàn tật. Trong đó, đối tượng thanh niên, những chủ thể của tương lai, đóng vai trò quan trọng và cần có những vị trí tốt hơn nữa trong xã hội.

Các nghị sĩ đến từ các quốc gia cũng chia sẻ kinh nghiệm tôn trọng đa văn hóa để hướng đến phát triển bền vững của quốc gia mình. Đại diện Brunei cho biết, đa dạng văn hóa có vai trò rất quan trọng trong chính sách của Brunei và Brunei cam kết sẽ tiếp tục bảo vệ và thúc đẩy đa dạng văn hóa vì những mục tiêu phát triển bền vững. Cho rằng thanh niên sẽ là thành tố chính tạo ra những sự thay đổi, nghị sĩ Brunei cho rằng, thời gian tới, chúng ta cần tập trung, tạo điều kiện để thanh niên có thể đóng góp vào việc bảo vệ những giá trị văn hóa, kho tàng di sản văn hóa quốc gia vì một tương lai toàn diện hơn. Hiện nay, nhiều khu vực quốc tế có một số sự hiểu nhầm về giá trị văn hoá, nên những phiên thảo luận này là cơ hội để các nghị sĩ cùng nhau chia sẻ về giá trị của văn hoá, từ đó thu hẹp khoảng cách trong xã hội, trong văn hoá và thúc đẩy hòa bình, đảm bảo lợi ích xã hội, quốc gia và thế giới.

Các đại biểu dự phiên thảo luận sáng 16/9.

Đại diện nghị sĩ Angola nhấn mạnh đa dạng văn hóa là nền tảng cho xã hội toàn cầu, chúng ta cần xây dựng được môi trường phù hợp để tất cả mọi nền văn hóa đều được tôn trọng, thúc đẩy. Đây cũng chính là nền tảng cho quản trị hiệu quả ở các quốc gia, nơi nghị viện có thể đại diện cho tất cả tiếng nói của người dân. Trách nhiệm của các nghị sĩ, đặc biệt là nghị sĩ trẻ là cần thúc đẩy đa dạng văn hóa, đảm bảo những giá trị này là nền tảng của xã hội. Nghị sĩ trẻ có sự sáng tạo, có khả năng làm cầu nối giữa các nền văn hóa, hiểu biết và chấp nhận lẫn nhau. Các nghị sĩ trẻ đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng cộng đồng đa dạng và bao trùm.

Về phía Việt Nam, phát biểu tại phiên thảo luận, PGS.TS, đại biểu Quốc hội Việt Nam Bùi Hoài Sơn (Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội) cho biết, tại Tuyên ngôn thế giới về đa dạng văn hóa 2001, Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hợp quốc (UNESCO) khẳng định đa dạng văn hóa là tài sản chung quý giá của nhân loại, cần thiết đối với nhân loại như đa dạng sinh học đối với tự nhiên, là khởi nguồn cho giao lưu, đổi mới và sáng tạo. Bên cạnh đó, đa dạng văn hóa có vai trò quan trọng đối với việc thực hiện đầy đủ các quyền con người và các quyền tự do cơ bản, nâng cao vai trò và địa vị của phụ nữ trong xã hội, tạo sự gắn kết, hòa hợp xã hội. Vì vậy cần lồng ghép đa dạng văn hóa như một yếu tố có tính chiến lược vào các chính sách phát triển quốc gia và quốc tế, thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững của Liên hợp quốc…

Việt Nam là đất nước có bề dày lịch sử và văn hóa truyền thống hàng ngàn năm. Văn hóa Việt Nam có sự thống nhất trong đa dạng, là sự hòa quyện, kết tinh giữa bản sắc văn hóa 54 dân tộc anh em. Cộng đồng 54 dân tộc trên đất nước Việt Nam đều chung một ý thức quốc gia - dân tộc, đều chung sức, đồng lòng, vượt qua mọi khó khăn, thách thức, để xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam. Nhà nước Việt Nam đã, đang thực thi và không ngừng hoàn thiện thể chế, chính sách theo phương châm xuyên suốt “lấy giá trị văn hóa, con người Việt Nam là nền tảng, sức mạnh nội sinh quan trọng, bảo đảm sự phát triển bền vững”.

PGS.TS, đại biểu Quốc hội Việt Nam Bùi Hoài Sơn nhấn mạnh, Quốc hội Việt Nam quan tâm, chú trọng việc hoàn thiện hệ thống pháp luật, ban hành chính sách nhằm thúc đẩy tôn trọng đa dạng văn hóa vì sự phát triển bền vững. Việt Nam cũng đã chủ động tham gia, thể hiện vai trò tích cực, trách nhiệm tại các cơ chế đa phương, góp phần phát huy, thúc đẩy mạnh mẽ hoạt động bảo vệ và phát huy sự đa dạng văn hóa trên quy mô khu vực và quốc tế…

Cùng ngày, tại Nhà Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã có cuộc tiếp Ủy viên Trung ương Đảng Cộng sản Cuba, Phó Chủ tịch Quốc hội Ana Maria Machado dẫn đầu đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội chính quyền Nhân dân Cuba thăm Việt Nam và tham dự hội nghị Nghị sĩ toàn cầu lần thứ 9 tại Hà Nội.