Theo báo cáo của Trung tâm này, đến nay, việc thí điểm đấu thầu đã hoàn thành, đáp ứng mục tiêu lựa chọn đầy đủ thuốc phục vụ công tác khám chữa bệnh BHYT của các cơ sở y tế trên toàn quốc với giá thuốc giảm 10-15% theo Nghị quyết số 84/NQ-CP ngày 6/9/2017 của Chính phủ.

Khi xây dựng giá kế hoạch cho từng mặt hàng, BHXH Việt Nam xác định mục tiêu giảm giá từ 10 - 15% so với giá thuốc trúng thầu 12 tháng trước. Việc xây dựng danh mục dựa trên cơ sở nhu cầu mua sắm thuốc của các địa phương với tiêu chí là thuốc có tần suất sử dụng nhiều, chi phí lớn; và có sự phối hợp thẩm định giữa cơ quan BHXH và cơ sở y tế. BHXH Việt Nam đã thống nhất với Bộ Y tế, Bộ Tài chính về danh mục thuốc đấu thầu; và danh mục này không trùng với danh mục của Bộ Y tế.

Lần thí điểm đấu thầu thứ nhất mua sắm cho năm 2018, được chia làm 4 gói thầu, theo kế hoạch được phê duyệt là hơn 1.052 tỷ đồng. Qua đấu thầu đã phê duyệt 5 mặt hàng thuốc biệt dược gốc và 16 mặt hàng thuốc Generic, với tổng giá trị trúng thầu là 946,8 tỷ đồng. Giá thuốc trúng thầu giảm 21,12% - tương ứng 251 tỷ đồng, so với giá thuốc trúng thầu bình quân các địa phương trước khi đấu thầu tập trung quốc gia. Trong đó, tỷ lệ giảm giá thuốc biệt dược gốc trúng thầu từ 10 - 15%.

Lần đấu thầu thứ hai mua sắm cho năm 2019 và 2020, theo kế hoạch được phê duyệt là 11.661 tỷ đồng; được chia làm 7 gói thầu, gồm 1 gói thầu thuốc biệt dược gốc/tương đương điều trị và 6 gói thầu thuốc generic phân chia theo 6 vùng kinh tế xã hội.                  

Qua đấu thầu đã phê duyệt 15 mặt hàng thuốc biệt dược gốc và 95 mặt hàng thuốc Generic. Tổng giá trị trúng thầu là 9.424,4 tỷ đồng. Giá thuốc trúng thầu giảm 22,3% -  tương ứng 2.868,5 tỷ đồng, so với giá trúng thầu bình quân các địa phương trước khi đấu thầu tập trung quốc gia.

Tuy nhiên, trong cả hai lần đấu thầu, kết quả mua sắm đều đạt dưới 80% giá trị gói thầu. Căn cứ các báo cáo từ các nhà thầu, gồm cả số lượng thuốc điều tiết giữa các cơ sở khám chữa bệnh, tổng giá trị mua sắm ở lần đấu thầu thứ nhất là 607,35 tỷ đồng, chỉ đạt 64,1% giá trị trúng thầu; tổng giá trị mua sắm ở lần đấu thầu thứ hai là 5.400,03 tỷ đồng, chỉ đạt 60,1% giá trị trúng thầu.

Theo Trưởng ban Thực hiện chính sách BHYT (BHXH Việt Nam) Lê Văn Phúc, tuy đạt mục tiêu giảm giá thuốc nhưng việc xây dựng nhu cầu sử dụng thuốc của các cơ sở y tế không sát thực tế, phần nào khiến hoạt động thí điểm đấu thầu tập trung thuốc cấp quốc gia chưa phát huy hết hiệu quả. Do đó, cần có quy định rõ ràng về việc dự kiến không sát thực tế sử dụng thuốc ở cơ sở y tế cũng như cần xây dựng được thể chế rõ ràng về việc mua sắm sau đấu thầu…