Quốc hội cũng nghe Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn trình bày báo cáo kiểm toán quyết toán này của Chính phủ; Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội trình bày báo cáo thẩm tra quyết toán này của Chính phủ.
Theo đó, Chính phủ trình Quốc hội phê chuẩn quyết toán NSNN năm 2022 như sau: tổng số thu cân đối NSNN là 2.713.787 tỷ đồng. Tổng số chi cân đối NSNN là 2.897.466 tỷ đồng. Tổng mức vay của NSNN là 488.406 tỷ đồng
Báo cáo kiểm toán quyết toán NSNN năm 2022 của Kiểm toán Nhà nước nêu rõ, qua kiểm toán báo cáo quyết toán NSNN năm 2022 tại Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch - Đầu tư và tổng hợp một số kết quả kiểm toán chính của các cuộc kiểm toán tổ chức trong năm 2023, Kiểm toán nhà nước đã kiến nghị tăng thu giảm chi NSNN 21.346,33 tỷ đồng; kiến nghị xử lý khác 28.595,09 tỷ đồng; kiến nghị sửa đổi, bổ sung hoặc hủy bỏ, thay thế, ban hành mới một số nội dung không phù hợp với quy định pháp luật hoặc chưa phù hợp với thực tiễn của 198 văn bản.
Thẩm tra báo cáo quyết toán ngân sách nhà nước năm 2022, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Lê Quang Mạnh cho rằng, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã quyết liệt chỉ đạo chấn chỉnh, tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong việc chấp hành pháp luật về tài chính, NSNN. Nhờ đó, việc quản lý thu, chi NSNN đạt được nhiều kết quả tích cực; công tác quyết toán NSNN có nhiều chuyển biến. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế chưa được xử lý dứt điểm như việc lập, chấp hành dự toán, quyết toán NSNN năm 2022 còn nhiều tồn tại, hạn chế tại một số bộ, ngành, địa phương; dự toán chi NSNN không sát, dẫn đến một số khoản chi thường xuyên, giải ngân đầu tư thực hiện thấp hơn nhiều so với dự toán; phải hủy bỏ hoặc chuyển nguồn sang năm sau lớn.
Đánh giá cao việc quyết toán chi trả nợ lãi vay giảm so với năm trước là sự nỗ lực rất lớn của Chính phủ trong chỉ đạo điều hành, song Ủy ban Tài chính - Ngân sách cho rằng, việc trong nhiều năm liên tục quyết toán chi trả nợ lãi vay đều thấp hơn nhiều so với dự toán cho thấy việc lập dự toán và kế hoạch vay chưa sát, cần tiếp tục cải thiện trong thời gian tới. Số chi chuyển nguồn ngân sách Trung ương (sau khi loại nguồn cải cách tiền lương) năm 2022 sang năm 2023 là 245.117 tỷ đồng, tương đương 85,3% số quyết toán bội chi ngân sách Trung ương là vấn đề cần quan tâm, đánh giá kỹ để có biện pháp quản lý chặt chẽ việc sử dụng số chuyển nguồn này. Một số địa phương chi chuyển nguồn rất lớn, xấp xỉ trên 70% hoặc thậm chí cao hơn dự toán chi ngân sách địa phương.
Quốc hội chiều 30/5Về nợ công, Ủy ban cho rằng, các chỉ tiêu nợ công năm 2022 được duy trì, đảm bảo trong giới hạn cho phép của Quốc hội.
Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội cũng đề nghị Chính phủ đánh giá kỹ lưỡng về công tác lập dự toán chi ngân sách nhà nước và tổ chức triển khai thực hiện, tránh dự toán chi ngân sách không sát, gây lãng phí nguồn lực. Đồng thời đề nghị có phương án xử lý, sử dụng số kinh phí còn lại của Quỹ Vaccine phòng Covid-19 là 3.000 tỷ đồng để bảo đảm việc quản lý, sử dụng chặt chẽ, có hiệu quả nguồn kinh phí này và phù hợp với quy định...
Cũng trong chiều 30/5, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự thảo Luật Công nghiệp quốc phòng, an ninh và động viên công nghiệp.
Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội Lê Tấn Tới trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật cho biết, về Quỹ công nghiệp quốc phòng, an ninh, đa số ý kiến tán thành quy định về xây dựng Quỹ công nghiệp quốc phòng, an ninh để hỗ trợ ngân sách nhà nước phục vụ cho phát triển công nghiệp quốc phòng, an ninh. Nhiều ý kiến cho rằng, đây là giải pháp, cơ chế đặc thù, vượt trội, có ý nghĩa chiến lược, nhất là trong triển khai các chương trình, dự án đầu tư có tính cấp bách, nghiên cứu, chế tạo vũ khí trang bị kỹ thuật có ý nghĩa chiến lược, phương tiện kỹ thuật nghiệp vụ đặc biệt, có tính rủi ro cao. Kinh nghiệm quốc tế cho thấy, các nước có nền công nghiệp quốc phòng phát triển đều có các quỹ tài chính phục vụ cho lĩnh vực này. Để đảm bảo tránh chồng lấn nhiệm vụ chi, dự thảo quy định Quỹ công nghiệp quốc phòng, an ninh chỉ nhằm mục đích hỗ trợ triển khai thực hiện các nhiệm vụ cấp bách hoặc nghiên cứu, phát triển sản phẩm quốc phòng an ninh có ý nghĩa chiến lược, đặc biệt, có tính mới, rủi ro cao. Đây là những nhiệm vụ mà ngân sách nhà nước chưa kịp bố trí hoặc bố trí nhưng chưa đủ.
Dự thảo Luật đã đưa ra nhiều chính sách mới, đặc thù, có tính đột phá để thúc đẩy sự phát triển của công nghiệp quốc phòng, an ninh, trong đó, có khoảng 37 chính sách đặc thù, vượt trội hơn so với các chế độ, chính sách hiện hành ở các luật có liên quan, bảo đảm xây dựng được nền công nghiệp quốc phòng, an ninh chủ động, tự lực, tự cường, lưỡng dụng, hiện đại trở thành mũi nhọn của công nghiệp quốc gia.
Thảo luận về dự án luật này, các đại biểu nhất trí ban hành luật, nhấn mạnh công nghiệp quốc phòng có vị trí, vai trò quan trọng trong nền công nghiệp quốc phòng nói riêng, nền kinh tế đất nước nói chung và với mục tiêu là bảo vệ Tổ quốc, giữ vững an ninh gắn với phòng thủ quốc gia.
Giải trình tại phiên thảo luận, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Phan Văn Giang cho biết, việc thành lập Quỹ quốc phòng an ninh là rất cần thiết nhằm hỗ trợ triển khai thực hiện các nhiệm vụ cấp bách hoặc nghiên cứu phát triển sản phẩm quốc phòng, an ninh mà các sản phẩm này có tính mới và cũng có tính rủi ro rất cao, thậm chí có những nghiên cứu đã lạc hậu dù khi chưa sử dụng. “Các nước phát triển công nghiệp trên thế giới đều có quỹ này, đó là tính đặc thù của quỹ quốc phòng an ninh, để chúng ta khi cần có thể sử dụng được ngay”, Bộ trưởng cho biết.