Phóng viên: Điều khiến ông tâm đắc nhất ở SIHUB khi hỗ trợ cộng đồng khởi nghiệp?

Ông Huỳnh Kim Tước: Đó là những hoạt động truyền thông mang tính thay đổi nhận thức đã được triển khai trên diện rộng với cộng đồng. Điều này giúp khắc phục tích cực những hoạt động mang tính phong trào. Hoạt động của SIHUB đã tham gia vào hệ thống chung của hệ sinh thái toàn cầu và được đo lường đánh giá theo chuẩn mực toàn cầu.

Ông vừa đề cập tới việc khắc phục các hoạt động mang tính phòng trào. Hiện vẫn còn có ý kiến về việc các hoạt động khởi nghiệp vẫn đang dừng lại ở mức độ phong trào. Vậy theo ông đâu là giải pháp để khắc phục?

Ông Huỳnh Kim Tước: Chúng ta đang ở giai đoạn giao thời, giữa việc cần hoạt động khuyến khích diện rộng. Việc tích cực là cần tạo ra được sự nhận thức và hành động diện rộng. Trong quá trình này, tất cả mọi thành phần đều được nâng cao hiểu biết như năng lực về khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Tuy nhiên điều tiêu cực là khi tổ chức nhiều hoạt động trên diện rộng với nhiều tổ chức khác nhau với nhiều năng lực khác nhau, nguồn lực khác nhau thì rõ ràng sẽ bộc lộ ra những câu chuyện phong trào hoặc cũng có nơi làm việc đúng phương pháp, nhưng chưa hiệu quả. Cũng có những tổ chức dần mất đi. Đây là chính là quy luật phát triển tự nhiên.

Vì vậy, theo tôi, một hoạt động khởi nghiệp mang tính phong trào khi nó không có định hướng, tức là không có phương pháp luận rõ ràng, xác định những tiêu chí đo lường đánh giá hoạt động của hệ sinh thái để biết mình đang ở đâu, mục tiêu mình hướng tới là gì và xây dựng chương trình quản trị rõ rang là quan trọng.

Việc đo lường và đánh giá hiệu quả hoạt động của hệ sinh thái khởi nghiệp tại TPHCM, cũng như xác định hiệu quả hỗ trợ cộng đồng khởi nghiệp tại SIHUB đang được thực hiện thế nào, thưa ông?

Ông Huỳnh Kim Tước: Năm 2017, SIHUB có đặt hàng tổ chức GEM (Global Entrepreneurship Monitor) đánh giá hiệu quả hoạt động hệ sinh thái khởi nghiệp tại TPHCM. GEM đánh giá các hệ sinh thái khởi nghiệp của các thành phố trên thế giới theo một bộ gồm 12 tiêu chí: giáo dục, hạ tầng, văn hóa… Rất bất ngờ là theo kết quả đánh giá của GEM, TPHCM có 3 tiêu chí đứng đầu trong tiêu chí đánh giá như: Năng động của thị trường nội địa; Cơ sở hạ tầng; Văn hóa và chuẩn mực xã hội.

Theo kết quả đo lường của GEM, yếu điểm chung của các nước trên thế giới, của các thành phố là kiến thức đào tạo sau đại học, sau phổ thông về business (kinh doanh). Cũng từ đó, TPHCM đã xây dựng chương trình đào tạo để nâng năng lực, kiến thức về business.

Để hỗ trợ cộng đồng khởi nghiệp, SIHUB vừa mở ra hoạt động hỗ trợ một cửa. Hoạt động này không chỉ dành cho startup (doanh nghiệp khởi nghiệp) mà còn cho cả các công ty hỗ trợ cộng đồng khởi nghiệp, làm sao để các đơn vị này tiếp cận được với các chính sách, tài chính do Nhà nước hỗ trợ…

Tôi cho rằng, nhà nước đóng vai trò: Cung cấp kiến thức; Cung cấp các mối quan hệ; Tạo hạ tầng và Cung cấp một phần tài chính. Và như vậy thì TPHCM đang làm tốt vai trò của mình trong việc hỗ trợ cộng đồng khởi nghiệp.

SIHUB gần đây có công bố chương trình trao đổi và đưa Startup Việt ra thế giới? Vậy mục tiêu cụ thể của SIHUB là sẽ đưa bao nhiêu startup ra nước ngoài mỗi năm? 

Ông Huỳnh Kim Tước: Mặc dù có cố gắng, nhưng môi trường hỗ trợ khởi nghiệp ở Việt Nam còn đi sau các nước rất nhiều. Do vậy việc đưa Startup của Việt Nam ra nước ngoài sẽ giúp startup đó có cơ hội phát triển tốt hơn. Việc này cũng sẽ tạo cơ hội cho cộng đồng khởi nghiệp Việt Nam và các nước có kết nối, hợp tác lẫn nhau… Bên cạnh đó, việc này cũng giúp thu hút các doanh nghiệp, các nhà đầu tư nước ngoài đến Việt Nam và các startup nước ngoài vào Việt Nam sẽ mang theo kiến thức, kinh nghiệm, giải pháp công nghệ. Điều này đóng góp tốt cho hoạt động của các doanh nghiệp hiện hữu, cũng như đóng góp thêm cho việc phát triển nền kinh tế sáng tạo ở Việt Nam. Việc trao đổi startup này nằm trong chiến lược toàn cầu hóa mà SIHUB đang hướng tới, và nằm trong giai đoạn 2 khi phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo tại TPHCM.

Hiện SIHUB đã ký kết hợp tác với các nước nào để trao đổi startup và số lượng startup mục tiêu mà SIHUB đưa ra nước ngoài là bao nhiêu mỗi năm?

Ông Huỳnh Kim Tước: SIHUB đã ký chương trình trao đổi startup với 4 quốc gia gồm: Hàn Quốc, Đức, Singapore, Malaysia. Chúng tôi đặt ra mục tiêu khởi đầu là có 20 startup của Việt Nam đi ra các nước và 30 startup tới TPHCM mỗi năm. Những Startup đầu tiên của Hàn Quốc đã đến TPHCM vào ngày 22/3/2018. Về cơ bản, chúng tôi không giới hạn về ngành nghề, do hiện nay các nghành nghề đều có sự tích hợp rộng, tuy nhiên, chúng tôi ưu tiên cho 4 lĩnh vực mà TPHCM tập trung phát triển gồm: Cơ khí chế tạo, điện tử - công nghệ thông tin, hóa chất, hóa dược - cao su - nhựa và chế biến tinh lương thực, thực phẩm.  

Bí thư Thành ủy TPHCM Nguyễn Thiện Nhân trao đổi với startup tham gia trưng bày tại SIHUB nhân sự kiện lãnh đạo TPHCM gặp gỡ cộng đồng khởi nghiệp năm 2017

Hiện SIHUB đang có chương trình tuyển chọn online và không giới hạn. Ngoài ra, SIHUB cũng sẽ chọn lựa các startup phù hợp từ các cuộc thi về khởi nghiệp mà TPHCM tổ chức. Các Startup ứng tuyển sẽ được 1 hội đồng thẩm định của 2 nước đánh giá dự án và quyết định. Để đạt được điều này, các Startup cần chuẩn bị tốt đề án. Kinh nghiệm cho thấy, các Startup nên cố gắng định lượng về thị trường, đặc biệt là xác định được thị trường mục tiêu, phân tích được đối thủ cạnh tranh và phương án kinh doanh khả thi…

Biểu đồ 12 tiêu chí đánh giá Hệ sinh thái khởi nghiệp ở TPHCM do GEM thực hiện

Đối với mỗi quốc gia thì sẽ có sự hỗ trợ khác nhau, nhưng nguyên tắc chung thì sẽ được hỗ trợ những thứ như: Hỗ trợ không gian làm việc; Hỗ trợ mentor địa phương; Hỗ trợ khảo sát thị trường; Hỗ trợ kết nối với các tổ chức, doanh nghiệp có liên quan; Hỗ trợ tham gia các chương trình chính sách hiện có của TPHCM và của các nước; Hỗ trợ hoàn thiện sản phẩm.

Xin cảm ơn ông!