Nêu lên vấn đề và giải pháp phòng, chống tham nhũng, GS-TS Hoàng Chí Bảo, Chuyên gia cao cấp Hội đồng Lý luận Trung ương khẳng định: Tham nhũng là vấn đề lớn nhất trên con đường phát triển không chỉ ở Việt Nam mà cả ở trên thế giới. Tham nhũng chính trị và quyền lực là tham nhũng nặng nề và nguy hiểm nhất vì nó bộc lộ sự hư hỏng của con người, sự vẩn đục trong bộ máy, sự đánh mất nhân cách, liêm sỉ, lòng tự trọng, nghĩa vụ và bổn phận của người cán bộ, công chức. Tham nhũng ở nước ta vẫn chưa được đẩy lùi mà ẩn dưới những hình thức ngày càng tinh vi, phức tạp.

PGS-TS Vũ Văn Phúc, Tổng Biên tập Tạp chí Cộng Sản cho rằng khó khăn nhất trong phòng, chống tham nhũng hiện nay là chưa có chế tài đủ mạnh để xử lý các hành vi tham nhũng; và đặt vấn đề kiên quyết không để có “vùng cấm”, “vùng an toàn”, dù đó là lĩnh vực gì, là ai, giữ chức vụ gì, đang công tác hay đã nghỉ hưu.

Nguyên Chủ tịch HĐND TPHCM Phạm Phương Thảo cho rằng, muốn chống tham nhũng, trước hết pháp luật phải hoàn thiện về thể chế, cơ chế, thực hiện chính sách công khai, minh bạch trong đầu tư cơ bản, nguồn ngân sách Nhà nước, giảm cơ chế xin cho. Trung ương cũng cần sớm xem xét thông qua những văn bản pháp luật liên quan đến đất đai, khoáng sản, mua sắm tài sản công, chi tiêu công để giảm những thất thoát.

Theo GS Trương Giang Long, Phó Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản, tham nhũng đã đến mức thực sự báo động như hiện nay có một phần trách nhiệm không nhỏ của người đứng đầu cấp ủy các cơ quan, đơn vị và các cơ quan hoạch định chính sách cũng như sự bất cập kéo dài của công tác cán bộ... Vì thế, cần có các giải pháp nhấn mạnh đến vai trò tự giác và sự gương mẫu của người đứng đầu cấp ủy; tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra, kiểm toán, điều tra, truy tố, xét xử nhằm công khai minh bạch và nâng cao hiệu quả công tác phòng chống tham nhũng, nghiêm trị và xử lý thích đáng những kẻ có chức, có quyền tiếp tay cho tham nhũng.

Với tham luận nhan đề “Quốc nạn tham nhũng và nguy cơ khó lường”, GS-TS Nguyễn Trọng Chuẩn, nguyên Viện trưởng Viện Triết học đã kiến nghị 8 giải pháp phòng, chống tham nhũng; trong đó yêu cầu phải xử nghiêm người tham nhũng cho dù ở bất kỳ vị trí, cương vị nào. Đồng thời khẳng định, sức mạnh kinh tế khi liên kết với quyền lực để hình thành lợi ích nhóm sẽ dẫn đến tham nhũng trong chính trị, chi phối chính sách. Và đây là điều đáng lo ngại nhất đối với sự tồn vong của chế độ, đất nước.

Theo PGS-TS Phan Thanh Bình, Giám đốc Đại học Quốc gia TPHCM, đổi mới tư duy trong phòng, chống tham nhũng chính là đổi mới tư duy phải quyết liệt với cái xấu, cái ác.

TS. Hoàng Văn Lễ, nguyên Tổng Biên tập Tạp chí Sổ tay Xây dựng Đảng – Ban Tuyên giáo Thành ủy TPHCM đề nghị xây dựng Đề án cải tổ các ban của Đảng từ Trung ương đến cấp huyện. Trong đó, cần có nghị quyết chống chạy chức, chạy quyền; cải tổ hơn nữa quy trình tham mưu về công tác cán bộ. Trong các lĩnh vực trọng yếu dính tới tham nhũng, phần lớn liên quan đến tiền, hàng hóa, tài sản. Song chạy chức là loại tham nhũng nguy hiểm nhất và nên chăng cho thí điểm hoặc áp dụng có chọn lựa việc cử tri nơi đại biểu ứng cử bỏ phiếu tín nhiệm. Áp dụng quyền phúc quyết của cử tri từng bước có ý nghĩa mở rộng dân chủ và tiền đề để cải tổ việc bầu cử sau này.