Phát biểu trước Quốc hội tại phiên thảo luận về kinh tế - xã hội chiều 25/5, đại biểu (ĐB) Trần Hoàng Ngân đã có những phân tích sâu sắc về bức tranh kinh tế - xã hội cùng những kiến nghị để nền kinh tế tiếp tục tăng trưởng bền vững hơn.

Kiểm soát độ mở của nền kinh tế

ĐB Trần Hoàng Ngân, cần kiểm soát độ mở của nền kinh tế. Độ mở kinh tế thông qua chỉ số giá trị kim ngạch xuất nhập khẩu trên GDP hiện nay đã đạt trên 190% và chúng ta trở thành nước thứ 7 có độ mở cao nhất. Thông thường, những nước nào có độ mở cao thì rất dễ bị tổn thương nếu như kinh tế thế giới bị khủng hoảng hay suy thoái. “Tôi kiến nghị chúng ta cần kiểm soát độ mở nền kinh tế theo hướng tăng cường xúc tiến thương mại nội lực” - ĐB Ngân nói.

ĐB Ngân phân tích, thị trường nội địa trong nước có 93,7 triệu dân. Đây là một thị trường rất hấp dẫn và đó cũng chính là nơi mà rất nhiều nhà đầu tư nước ngoài dòm ngó và rất thích để mở hệ thống các kênh bán lẻ ở nước ta. Đặc biệt trong những năm gần đây, khi chủ nghĩa bảo hộ mậu dịch gia tăng và điển hình là chủ nghĩa bảo hộ mậu dịch của Tổng thống Mỹ Donald Trump đã gây tác hại đến các nền kinh tế lớn như Hoa Kỳ, EU, Nhật Bản.

Đối với cán cân song phương giữa Việt Nam và Mỹ hiện nay khoảng 50 tỷ USD, chúng ta xuất đi Hoa Kỳ 41 tỷ USD và nhập từ quốc gia này 9 tỷ USD, chắc chắn Việt Nam sẽ là đối tượng để Mỹ thực hiện chính sách bảo hộ. ĐB Trần Hoàng Ngân mong muốn Chính phủ lưu ý và có đối sách chiến lược phù hợp để hạn chế các tác động từ bên ngoài.

Cần bàn tay hữu hình của Chính phủ

Về thu hút vốn đầu tư nước ngoài, ĐB Trần Hoàng Ngân cho biết, kể từ khi có đầu tư nước ngoài vào năm 1987, đến nay đã 30 năm, nước ta đã thu hút được trên 370 tỷ USD và giải ngân 172 tỷ USD. Hiện nay còn khoảng 24.800 dự án đang tiếp tục có hiệu lực.

Theo nhìn nhận của ĐB, đầu tư nước ngoài đã có những đóng góp nhất định đến nền kinh tế nước ta, đóng góp 20% GDP, 24% tổng vốn đầu tư xã hội và 72% kim ngạch xuất khẩu. Ngoài ra còn giải quyết công ăn việc làm, thu ngân sách. Tuy nhiên, hoạt động đầu tư nước ngoài còn rất nhiều tồn tại cần phải khắc phục như vấn đề về môi trường, chuyển giá, gian lận thương mại, chuyển giao công nghệ, phát triển công nghiệp phụ trợ… Do đó, trong thời gian tới, cần phải có một chiến lược định hướng thu hút FDI.

“Chúng ta vẫn rất cần FDI nhưng phải có định hướng và ưu tiên và các tiêu chí như là xanh, tức là đảm bảo môi trường sạch, ở đây có nghĩa là phải đảm bảo cái lý lịch của doanh nghiệp không có những vết nhơ trong hoạt động kinh doanh, không có vấn đề về trốn thuế, gian lận thương mại và tiêu chí thứ ba là công nghệ cao thích hợp gắn với cách mạng công nghiệp 4.0 và tiêu chí thứ tư là có tính lan tỏa tức là phải gắn với công nghiệp hỗ trợ trong nước và chuyển giao công nghiệp”, ĐB Ngân cho hay và cũng cho rằng, cần phải có bàn tay hữu hình của Chính phủ trong việc kết nối giữa doanh nghiệp trong nước với doanh nghiệp nước ngoài.

Giải quyết bài toán tổng thể về nâng cao năng suất lao động

Một vấn đề khác được ĐB Trần Hoàng Ngân đề cập, đó là năng suất lao động. Khoảng cách giàu - nghèo ở nước ta hiện nay tiếp tục gia tăng, khu vực nông nghiệp nông thôn vẫn còn nhiều khó khăn. Tỷ trọng lao động trong nông nghiệp, nông thôn hiện nay còn trên 40% và dân số nông thôn hiện nay là trên 65%. Tuy nhiên, năng suất lao động ở khu vực nông nghiệp chỉ khoảng 35 triệu đồng, chỉ tương thích với 38% năng suất lao động cả nước. Do đó, cần có một kế hoạch, chiến lược tổng thể chấn hưng nền nông nghiệp Việt Nam.

“Để giải quyết bài toán tổng thể về nâng cao năng suất lao động, chúng tôi nghĩ rằng cần phải tiếp tục đầu tư cơ sở hạ tầng cho nông thôn và nhân đây xin gửi đến Quốc hội, Chính phủ kiến nghị cần tiếp tục ưu tiên giải ngân cho các công trình giao thông đô thị ở Hà Nội và TPHCM, đảm bảo bộ mặt quốc gia và thu hút du lịch của nước ngoài vào Việt Nam chúng ta” - ĐB Trần Hoàng Ngân nhấn mạnh.