PGS.TS Huỳnh Thành Đạt, Ủy viên Trung ương Đảng, Giám đốc Đại học Quốc gia TPHCM; GS.TS Võ Văn Sen, Ủy viên Hội đồng Lý luận Trung ương, Bí thư Đảng ủy, nguyên Hiệu trưởng Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn TPHCM; PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng, Bí thư Đảng ủy, Hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế - Luật cùng đông đảo các nhà khoa học, lý luận, người làm công tác tư tưởng trên toàn quốc, lãnh đạo một số tỉnh thành và nhiều nghiên cứu sinh, sinh viên TP đã đến dự.

Hội thảo đã nhận được hơn 100 tham luận của nhiều nhà khoa học, nhà quản lý, hoạt động chính trị từ hơn 30 trường đại học, viện nghiên cứu, cơ quan khắp cả nước, tập trung bàn luận 4 chủ đề chính: “Những di sản vĩ đại và đóng góp của Karl Marx đối với lịch sử nhân loại”, “Sức sống của chủ nghĩa Marx trong thời đại ngày nay”, “Những kinh nghiệm vận dụng chủ nghĩa Marx trong lịch sử”, và “Nghiên cứu và vận dụng chủ nghĩa Marx tại Việt Nam trong bối cảnh mới”.  

Phát biểu khai mạc hội thảo, PGS.TS Huỳnh Thành Đạt khẳng định thành tựu vĩ đại của nhà tư tưởng, nhà cách mạng thiên tài Karl Marx khi thực hiện một cuộc cách mạng trong toàn bộ quan niệm về lịch sử thế giới: xây dựng nên chủ nghĩa duy vật biện chứng và phép biện chứng duy vật - đập tan các trường phái triết học duy tâm, siêu hình; tìm ra quy luật vận động của các phương thức sản xuất và xã hội tư bản. 

Trong đó, lúc sinh thời, Karl Marx đã nhiều lần khẳng định học thuyết của ông không phải là hoàn thiện, bất biến, không phải là giáo điều mà chỉ là kim chỉ nam cho hành động. Nó gắn liền với sự phát triển của phong trào cách mạng, với thực tiễn vận động của lịch sử kinh tế - xã hội. Những người cách mạng đời sau cần phải liên tục bổ sung và phát triển làm cho học thuyết Marx trở nên hoàn chỉnh, gắn với thực tiễn cách mạng đang vận động và trên cơ sở tiếp thu có chọn lọc các tư tưởng, học thuyết tiến bộ trên thế giới để làm sâu sắc, sống động và hiện thực chủ nghĩa Marx. 

“Ý nghĩa thời đại và sức sống của chủ nghĩa Marx chính là cơ sở để chúng ta khẳng định xây dựng đất nước theo con đường xã hội chủ nghĩa trên nền tảng chủ nghĩa Marx - Lenin và tư tưởng Hồ Chí Minh mà Đảng ta đã xác định khi lựa chọn con đường đổi mới là hoàn toàn đúng đắn và có cơ sở khoa học”, PGS.TS Huỳnh Thành Đạt nhấn mạnh.

Phát biểu đề dẫn, GS.TS Võ Văn Sen đã phân tích những giá trị cơ bản của học thuyết khoa học mang ý nghĩa vạch thời đại của Marx. Được hợp thành từ 3 bộ phận - triết học, kinh tế chính trị học và chủ nghĩa xã hội khoa học, chủ nghĩa Marx là sự kế thừa có chọn lọc toàn bộ tinh hoa tinh thần của nhân loại. Nó không chỉ khám phá ra quy luật khách quan của lịch sử mà còn chỉ ra con đường đấu tranh để tự giải phóng và xây dựng một xã hội mới tốt đẹp hơn, tạo ra những điều kiện cho cuộc sống ngày càng mang tính người hơn. 

Trong đó, hai thành tựu lý luận vĩ đại nhất của Karl Marx (cùng người bạn vĩ đại Friedrich Engels) là chủ nghĩa duy vật lịch sử và chỉ ra quy luật giá trị thặng dư như quy luật vận động riêng của phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa. Để học thuyết Marx phổ biến và vận dụng có hiệu quả, cần đem đến cho nó hình thức phù hợp với đặc thù của những dân tộc; nếu ngược lại, bản thân học thuyết cách mạng và khoa học ấy sẽ trở nên một thứ tín điều rập khuôn, thiếu sức sống.

Theo GS.TS Võ Văn Sen, Việt Nam qua 30 năm đổi mới dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, lấy chủ nghĩa Marx - Lenin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng, đã gặt hái những thành quả to lớn về nhiều mặt kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội đã chứng minh rằng: “những di sản tư tưởng của Karl Marx tiếp tục được kế thừa, phát huy và nhân rộng trong điều kiện lịch sử mới, vượt qua những thách thức của lịch sử”.