Ký họa kháng chiến miền Nam được hình thành, phát triển và đóng vai trò chủ lực đối với mỹ thuật miền Nam trong thực tế khắc nghiệt của chiến tranh. Hàng ngàn ký họa ra đời đã trở thành những minh chứng chân thực của lịch sử, thể hiện khát vọng hòa bình, sự chính nghĩa và chủ nghĩa anh hùng cách mạng của dân tộc Việt Nam. Ký họa kháng chiến miền Nam khắc họa những hình ảnh vừa bình dị, vừa có ý nghĩa nhân văn cao đẹp, không mang nặng tính tàn khốc của chiến tranh. Đây chính là điểm khác biệt của ký họa chiến trường Việt Nam so với các ký họa chiến trường khác trên thế giới.

Triển lãm giới thiệu đến công chúng 70 ký họa trên chiến trường miền Nam giai đoạn 1954 - 1975, trong sưu tập của Bảo tàng Mỹ thuật TPHCM. Với những chất liệu chủ yếu bằng màu nước, bút sắt, bút chì, dưới góc nhìn và sự sáng tạo của những họa sĩ - chiến sĩ, hình ảnh của những anh giải phóng quân, cô dân quân, người phụ nữ miền Nam trung kiên, anh dũng, hình ảnh những trận đánh, chăm sóc thương binh… được tái hiện sinh động, chân thực, phản ánh tinh thần chiến đấu kiên cường, bất khuất, khát vọng hòa bình, tinh thần lạc quan của dân tộc Việt Nam.

“Một điều đặc biệt và ý nghĩa của triển lãm lần này là những bức ký họa được sáng tác trực tiếp tại chiến trường, trong đó có những họa sĩ và nhân vật trong tác phẩm ký họa đã anh dũng hy sinh vì nền độc lập, tự do và thống nhất đất nước như hoạ sĩ - liệt sĩ Huỳnh Quốc Trọng, liệt sĩ Võ Thị Tuyết, Phan Văn Sáu, Nguyễn Thị Hoà, Võ Văn Bé, Lê Văn Công...” - Giám đốc Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam Nguyễn Anh Minh phát biểu.

Khai mạc trưng bày chuyên đề Ký họa kháng chiến miền Nam

Họa sĩ Trần Thanh Bình, Giám đốc Bảo tàng Mỹ thuật TPHCM cho biết, Bảo tàng Mỹ thuật TPHCM tự hào đã xây dựng được bộ sưu tập Ký họa kháng chiến tương đối đầy đủ, đặc sắc, phản ánh phần nào đặc trưng của nền hội họa cách mạng miền Nam trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, với gần 4.000 ký họa. Việc xây dựng và định hình chiến lược sưu tầm dựa trên nền tảng nhận thức ý nghĩa và tầm quan trọng của ký họa kháng chiến, bởi đó là xương máu, tâm huyết, là những tư liệu bằng nét vẽ thực tế con người, cuộc sống, vùng đất và cuộc chiến tranh cam go của dân tộc.

70 ký họa ghi lại thực tế hoàn cảnh chiến đấu của quân và dân miền Nam, ghi lại những sự kiện lịch sử, cảnh sinh hoạt ở căn cứ, chân dung những anh hùng, những chiến sĩ, những con người ở hậu phương đã chung tay chiến đấu với miền Nam… Có thể kể đến như: ký họa Trận Bình Giã 1965 của họa sĩ Huỳnh Phương Đông, Ngoan cường trong chiến đấu của họa sĩ Cổ Tấn Long Châu, Cô du kích của họa sĩ Nguyễn Tấn Lực, Bà Nguyễn Thị Định của họa sĩ Lê Lam, Xây hầm tránh pháo của họa sĩ Thái Hà…

Ký họa kháng chiến miền Nam không chỉ là nguồn tư liệu quý về hiện thực lịch sử, nghệ thuật mà còn là một bằng chứng khẳng định những thành quả của mỹ thuật cách mạng; là một điểm son rất riêng của nền mỹ thuật hiện đại Việt Nam, góp phần làm phong phú thêm nền mỹ thuật hiện đại thế giới.

Triển lãm mở cửa từ ngày 26/4 đến hết ngày 8/5/2022.