Trong định hướng đến năm 2030, toàn ngành đang thể hiện tầm nhìn chiến lược theo hướng chuyên nghiệp, thích ứng với bối cảnh hội nhập mới cùng quyết tâm đổi mới tư duy phát triển, nâng cao chất lượng và tính bền vững của sản phẩm du lịch trong giai đoạn số hóa.

Du lịch chuyển mình, tích hợp đa giá trị

Hệ thống sản phẩm được phát triển theo 5 nhóm chủ đạo: Du lịch biển đảo gắn với nghỉ dưỡng biển, tham quan, du lịch tàu biển; du lịch văn hóa gắn với di sản, lễ hội, tham quan và tìm hiểu văn hóa; du lịch sinh thái, du lịch xanh gắn với đa dạng sinh học, nông nghiệp, nông thôn; du lịch đô thị gắn với du lịch MICE, du lịch đêm; du lịch cộng đồng và du lịch làng nghề.

Đáng chú ý, các nhóm sản phẩm này gắn với bản sắc địa phương, góp phần nâng cao chất lượng trải nghiệm và sức hấp dẫn của điểm đến Việt Nam, dù vẫn còn những hạn chế về hạ tầng, liên kết vùng và tính cạnh tranh.

Không chỉ du khách trong nước mà khách du lịch quốc tế cũng đam mê cùng đất Hà Giang. (Ảnh: Vietnam+)

Sau gần 9 năm triển khai Chiến lược phát triển sản phẩm du lịch Việt Nam đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, Phó Cục trưởng Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam Hà Văn Siêu đánh giá nhiều loại hình du lịch mới đã hình thành và phát triển mạnh mẽ; sản phẩm ngày càng đa dạng, gắn với khai thác lợi thế về văn hóa, thiên nhiên, ẩm thực, di sản và đời sống cộng đồng… Lượt khách và doanh thu du lịch tăng trưởng tích cực, góp phần nâng cao hình ảnh và sức hấp dẫn của điểm đến Việt Nam.

Tuy nhiên, lãnh đạo ngành thừa nhận việc phát triển sản phẩm du lịch vẫn bộc lộ một số hạn chế như: khung pháp lý và cơ chế quản lý chưa đồng bộ, thiếu các chính sách đột phá; hạ tầng kỹ thuật và dịch vụ hỗ trợ du lịch ở nhiều địa phương còn hạn chế; sản phẩm du lịch nhìn chung còn đơn điệu, chưa khai thác sâu giá trị di sản văn hóa; các tour, tuyến liên kết vùng chưa phong phú, sản phẩm đặc trưng chưa tạo dấu ấn rõ nét.

Thứ trưởng Hồ An Phong vừa đón vị khách thứ 20 triệu tại sân bay Phú Quốc vào chiều ngày 15/12. (Ảnh: Vietnam+)

Bên cạnh đó, du lịch ban đêm, dịch vụ giải trí và các sản phẩm phụ trợ vẫn còn hạn chế, khó kích thích du khách chi tiêu và ở lâu; nguồn nhân lực du lịch, nhất là ở cấp cơ sở, chưa được đào tạo chuyên sâu, vấn đề về áp lực môi trường, rác thải, ô nhiễm là những thách thức đối với phát triển du lịch bền vững...

Những hạn chế này đặt ra yêu cầu phải đổi mới tư duy phát triển, nâng cao chất lượng và tính bền vững của sản phẩm du lịch trong giai đoạn số hóa.

“Sang giai đoạn 2026-2030, trong bối cảnh du lịch thế giới chuyển mình mạnh mẽ theo hướng phát triển xanh, kinh tế trải nghiệm và kinh tế đêm, việc phát triển sản phẩm du lịch Việt Nam cần được tiếp cận theo hướng tích hợp, đa giá trị, lấy chất lượng, tính bền vững và trải nghiệm của du khách làm trung tâm,” Phó Cục trưởng Hà Văn Siêu nhấn mạnh.

Du lịch Việt hấp dẫn du khách quốc tế với những hương vị ẩm thực độc đáo.(Ảnh minh họa: Vietnam+)

Du lịch Việt hấp dẫn du khách quốc tế với những hương vị ẩm thực độc đáo.(Ảnh minh họa: Vietnam+)

Du lịch Việt hấp dẫn du khách quốc tế với những hương vị ẩm thực độc đáo.(Ảnh minh họa: Vietnam+)

Xây dựng sản phẩm du lịch có khả năng tạo dấu ấn

Chiến lược phát triển sản phẩm du lịch Việt Nam trong giai đoạn tới sẽ được toàn ngành tập trung theo hướng lựa chọn có trọng tâm, trọng điểm, bảo đảm tính lan tỏa, bền vững.

Theo đó, toàn ngành ưu tiên xây dựng và triển khai thí điểm các nhóm sản phẩm du lịch có khả năng tạo dấu ấn và sức cạnh tranh cao. Du lịch biển đảo gắn với di sản, lễ hội sẽ phát triển thành các khu du lịch đẳng cấp, hài hòa giữa tiện nghi hiện đại với giá trị văn hóa truyền thống và bản sắc cộng đồng ngư dân. Nhóm du lịch văn hóa - tâm linh - lễ hội được làm mới thông qua tổ chức các festival định kỳ, phục dựng lễ hội truyền thống kết hợp trải nghiệm đương đại, đồng thời nâng cấp hạ tầng và dịch vụ tại các di tích trọng điểm.

Du lịch cộng đồng, làng nghề gắn với di sản văn hóa phi vật thể được xác định là hướng đi quan trọng, thông qua việc xây dựng các tour trải nghiệm làng nghề, kết nối tham quan sản xuất, mua sắm sản phẩm OCOP tại chỗ, phát triển không gian biểu diễn nghệ thuật, không gian văn hóa cộng đồng và du lịch học đường…

Trong giai đoạn tới, du lịch xanh được xem là xu hướng xuyên suốt, sản phẩm hài hòa giữa khai thác và bảo tồn tài nguyên, bảo vệ môi trường, giảm phát thải, sử dụng năng lượng sạch, đồng thời nâng cao nhận thức của cộng đồng và du khách.

Du lịch nông thôn tiếp tục là trụ cột quan trọng. Việc gắn du lịch với nông nghiệp, làng nghề, ẩm thực địa phương và đời sống cộng đồng giúp tạo ra những trải nghiệm chân thực, khác biệt, phù hợp với xu hướng du lịch chậm, du lịch trải nghiệm.

Du lịch đêm được xác định là không gian phát triển mới, góp phần kéo dài thời gian lưu trú và gia tăng chi tiêu của du khách. Các sản phẩm du lịch đêm cần được tổ chức bài bản, an toàn, gắn với văn hóa, nghệ thuật, ẩm thực, mua sắm, giải trí, đồng thời phù hợp với điều kiện và bản sắc của từng địa phương.

Miss World Scotland 2024 khám phá những điểm đến biểu tượng của Thành phố Hồ Chí Minh. (Ảnh: Vietnam+)

Du lịch y tế và chăm sóc sức khỏe nhằm khai thác lợi thế về y học cổ truyền, dịch vụ chăm sóc sức khỏe, nghỉ dưỡng, phục hồi thể chất và tinh thần được xác định là hướng đi giàu tiềm năng, cần sự phối hợp chặt chẽ giữa ngành du lịch và ngành y tế.

Cùng với phát triển sản phẩm, chiến lược tới năm 2030 cũng chú trọng xây dựng chuỗi giá trị và tăng cường liên kết vùng. Việc kết nối tour, tuyến giữa các địa phương trong tỉnh, liên tỉnh, liên vùng và quốc tế sẽ góp phần hình thành chuỗi sản phẩm đa dạng, kéo dài thời gian lưu trú và gia tăng chi tiêu của du khách…

Nâng cao năng lực phục vụ và chất lượng trải nghiệm du khách cũng là định hướng xuyên suốt, với trọng tâm là phát triển nguồn nhân lực chuyên nghiệp, đào tạo hướng dẫn viên địa phương, nghệ nhân làng nghề làm du lịch bài bản… Song song đó, công tác quảng bá và xây dựng thương hiệu du lịch được đẩy mạnh theo hướng hiện đại, số hóa, thông qua xây dựng bộ nhận diện thương hiệu, sản xuất các sản phẩm truyền thông sáng tạo và phát triển ứng dụng, bản đồ số phục vụ du lịch tự trải nghiệm.

Toàn bộ quá trình triển khai chiến lược được đặt trong định hướng phát triển du lịch bền vững, gắn bảo tồn và phát huy giá trị di sản với phát triển du lịch xanh, du lịch có trách nhiệm, thân thiện với môi trường, góp phần xây dựng hình ảnh du lịch Việt Nam hấp dẫn, khác biệt và bền vững trong dài hạn.