Chủ Nhật, ngày 14 tháng 12 năm 2025

Chương trình giáo dục phổ thông mới:

Chú trọng tổ chức các hoạt động học tập, tương tác của học sinh

GS Nguyễn Minh Thuyết báo cáo tại hội nghị

(Thanhuytphcm.vn) - Chiều 3/5, tại Hà Nội, Bộ GD-ĐT công bố kết quả thực nghiệm và khảo sát ý kiến giáo viên, cán bộ quản lý về dự thảo các  chương trình (CT) môn học, hoạt động giáo dục trong CT giáo dục phổ thông (GDPT) mới. Việc thực nghiệm CT lần đầu tiên được thực hiện tại Việt Nam

Theo GS Nguyễn Minh Thuyết, Tổng Chủ biên CT GDPT mới, mục đích thực nghiệm nhằm đánh giá tác động và kiểm nghiệm mức độ phù hợp, tính khả thi của dự thảo các CT môn học trong CT GDPT mới đối với cơ sở GDPT; cung cấp thông tin góp phần hoàn thiện dự thảo các CT môn học để Hội đồng quốc gia Thẩm định CT môn học tiến hành thẩm định. Nội dung thực nghiệm là những điểm mới về mục tiêu, nội dung, phương pháp và hình thức tổ chức giáo dục trong CT môn học. Việc thực nghiệm CT môn học được tiến hành ngay trong quá trình hoàn thiện dự thảo các CT môn học. 

Phạm vi thực nghiệm tại một số trường phổ thông thuộc 6 tỉnh, thành là Lào Cai, Hà Nội, Bình Định, Lâm Đồng, Bà Rịa - Vũng Tàu, Cần Thơ đại diện 6 vùng kinh tế - xã hội trên phạm vi cả nước. Mỗi vùng chọn 1 tỉnh, mỗi tỉnh chọn 3 trường tiểu học, 3 trường THCS và 2 trường THPT đại diện cho các địa bàn phát triển khác nhau để thực nghiệm.  Bên cạnh đó còn khảo sát ý kiến giáo viên, cán bộ quản lý các trường tham gia thực nghiệm về 6 tiêu chí đánh giá CT môn học; khảo sát thông qua online và phỏng vấn sâu. Ban phát triển các CT môn học đã dạy thực nghiệm các CT môn học tổng cộng 372 tiết ở cả 3 cấp học. Mỗi bài được dạy từ 1 đến 2 lượt. 

Nội dung bài dạy thực nghiệm có hai loại: bài học là nội dung mới, không có trong CT hiện hành; bài học là nội dung có trong CT, sách giáo khoa hiện hành nhưng được thực hiện theo phương pháp dạy học mới. Số giáo viên thực hiện các bài học thực nghiệm là 528 giáo viên tiểu học, 602 giáo viên THCS và 352 giáo viên THPT, tổng cộng 1.482 người. 

GS Nguyễn Minh Thuyết cho rằng, giáo viên và cán bộ quản lý các trường tham gia thực nghiệm đều đánh giá cao ưu điểm và triển vọng của CT GDPT mới. CT các môn học đã xác định đúng các phẩm chất và năng lực mà môn học hình thành, phát triển cho học sinh. Phần lớn các bài học thực nghiệm đã xác định đúng những yêu cầu cần đạt ở mỗi bài học; chú trọng tổ chức các hoạt động học tập, tương tác của học sinh. Tuy nhiên, một số yêu cầu cần đạt còn cao so với trình độ của học sinh; nội dung một số bài thực nghiệm tương đối khó; một số bài vẫn còn nặng về trang bị kiến thức; dung lượng của một số bài chưa phù hợp với thời lượng dạy học. Việc bố trí nhiều đơn vị kiến thức trong một bài học không tạo điều kiện cho học sinh thực hiện các hoạt động khám phá, luyện tập và vận dụng kiến thức vào đời sống. Đây là những hạn chế, bất cập cần được mỗi nhóm tác giả CT môn học nghiêm túc xem xét và kiên quyết khắc  phục trong thời gian tới.

Phần lớn các tiết dạy thực nghiệm diễn ra sôi nổi, mới mẻ. Nhiều giáo viên đã  vận dụng tốt phương pháp tổ chức hoạt động, trao quyền chủ động cho học sinh, tạo tâm thế hào hứng và các hoạt động học tập hiệu quả ở học sinh. Nhiều giáo viên đã mạnh dạn thay đổi ví dụ được gợi ý trong tài liệu thực nghiệm cho phù hợp với điều kiện của địa phương. Một số giáo viên còn linh hoạt thay đổi cách bố trí lớp học, không gian học, dùng hình thức trò chơi để học sinh học một cách thoải mái, hứng thú. Các hình thức thảo luận nhóm, thảo luận cặp đôi… được sử khá dụng hợp lý và hiệu quả. 

Tuy nhiên, một số giáo viên vẫn chưa thay đổi được thói quen truyền thụ kiến thức đơn thuần nên chưa tạo ra được những giờ học hiệu quả, trong đó mỗi học sinh đều được hoạt động để tự mình tìm tòi kiến thức, rèn luyện kỹ  năng và vận dụng những điều đã học để phát hiện, giải quyết các vấn đề trong cuộc sống phù hợp với lứa tuổi. Một số giáo viên thiên về áp dụng phương pháp phát vấn, chủ yếu là hỏi đáp giữa giáo viên với một vài học sinh. Một số giáo viên tuy có tổ chức cho học sinh làm việc nhóm nhưng cách làm việc còn mang tính hình thức, chưa tạo điều kiện để mỗi học sinh trong nhóm hoạt động, tự tạo ra sản phẩm của mình, đóng góp vào kết quả làm việc chung. Thực tế cho thấy giờ dạy chỉ thành công khi giáo viên nắm vững nội dung CT và vận dụng được phương pháp dạy học mới để tổ chức hoạt động học tập của học sinh. Ví dụ, bài dạy thực nghiệm Lịch sử và Sử học, một chủ đề mới được coi là khô và khó trong CT lịch sử lớp 10, dạy ở Trường THPT số 2 thành phố Lào Cai được đánh giá là rất thành công. Đó là nhờ giáo viên nắm chắc nội dung bài học và có phương pháp tổ chức hoạt động tốt, khơi gợi được hứng thú ở học sinh, lôi cuốn các em tích cực tham gia hoạt động. Ngay cả trường hợp giáo viên dạy lần đầu không thành công, nếu cán bộ chỉ đạo hoặc tổ chuyên môn phát hiện được vấn đề, kịp thời góp ý, hướng dẫn giáo viên thiết kế lại các hoạt động học tập, thì ở lượt dạy thứ 2, giờ dạy rất thành công. Với kết quả khảo sát ý kiến giáo viên, cán bộ quản lý, Ban soạn thảo cho biết ý kiến rất tập trung. Ý kiến “không đồng ý” chiếm tỷ  lệ rất nhỏ, tính chung cả ba cấp học là 0,37% tổng số ý kiến đánh giá.

Từ kết quả thực nghiệm, Ban Phát triển CT GDPT tổng thể, Ban Phát triển các CT môn học kiến nghị Bộ GD-ĐT chỉ đạo xây dựng kế hoạch, nội dung, phương pháp tập huấn giáo viên, cán bộ quản lý thật chu đáo, hiệu quả. Cán bộ chỉ đạo, quản lý và giáo viên cần được tập huấn kỹ về CT GDPT mới và sách giáo khoa mới. Nội dung tập huấn phải trang bị cho cán bộ, giáo viên quan điểm giáo dục mới, đồng thời hướng dẫn những điều rất thiết thực về nghiệp vụ, trong đó có nội dung thực hành soạn giáo án và dạy học. Cần tăng số lượng giáo viên tham dự các lớp tập huấn do chuyên gia biên soạn CT, chuyên gia ở các trường sư phạm trọng điểm hướng dẫn; áp dụng hình thức tập huấn và bồi dưỡng thường xuyên trực tuyến về chuyên môn, nghiệp vụ; có chế độ khuyến khích cán bộ, giáo viên tham gia các lớp tập huấn, bồi dưỡng trực tuyến này.

Sau thực nghiệm, bước tiếp theo, Bộ GD-ĐT sẽ hoàn thiện CT, Hội đồng thẩm định sẽ họp để Bộ GD-ĐT đủ điều kiện công bố chính thức chương trình GDPT. Tiếp đến là tập huấn CT. Bộ GD-ĐT cũng sẽ tiến hành tập huấn việc viết sách giáo khoa. 

Trung Kiên 

Ý kiến bạn đọc

refresh
 

Tổng lượt bình luận

Tin khác

Thông báo