Thị trấn là trung tâm hành chính - kinh tế của huyện Củ Chi. Diện tích tự nhiên 379.93 ha, chiếm 0,87% diện tích của huyện. Dân số hiện tại là 7.464 hộ gia đình với 27.565 người, chia làm 8 khu phố với 67 tổ dân phố. Hiện nay, thị trấn Củ Chi đang thực hiện mô hình tổ chức tự quản 2 cấp: khu phố và tổ dân phố. Đây là mô hình được xây dựng và tồn tại từ những ngày đầu thành lập chính quyền Thành phố cho đến nay. Mô hình khu phố đã duy trì và có những đóng góp thiết thực cho hiệu quả hoạt động của chính quyền địa phương, đóng góp cho phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh tại địa phương. Đặc biệt, mô hình này đã thực hành mở rộng dân chủ cơ sở rất tốt và có ý nghĩa rất lớn với sự ổn định, phát triển tại địa phương. Thị trấn Củ Chi ghi nhận và trân trọng những cống hiến của cán bộ tổ dân phố, những người sát cơ sở, rất nhiệt tình, tâm huyết, trách nhiệm; đồng thời, ghi nhận vai trò của hệ thống MTTQ, các đoàn thể, chính trị - xã hội trong thời gian vừa qua.

Theo quy định của Trung ương, mỗi khu phố ở thị trấn có từ 500 hộ gia đình trở lên để đồng bộ với các nội dung nhiệm vụ khác đang triển khai như công tác cải cách hành chính, tổ chức chính quyền đô thị, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị. Thực hiện chủ trương của Trung ương, Thành phố và huyện, thị trấn Củ Chi nhận thức sâu sắc, khẳng định việc sắp xếp lại khu phố là nhiệm vụ chính trị quan trọng, từ đó, có bước chuẩn bị kỹ lưỡng, khoa học để triển khai đạt được kết quả. Thị trấn Củ Chi quán triệt các văn bản của Trung ương, thành phố và huyện để triển khai khẩn trương, chặt chẽ gắn với công tác tuyên truyền vận động và kịp thời ghi nhận giải quyết các phát sinh. Đảng ủy, chính quyền tập trung lãnh đạo, trực tiếp chỉ đạo công tác sắp xếp này.

Theo quy trình thực hiện, UBND thị trấn xây dựng Đề án số 01-ĐA, ngày 11/8/2023 về sắp xếp khu phố trên địa bàn thị trấn. Sau khi xây dựng Đề án, UBND phổ biến, tuyên truyền và lấy ý kiến của người dân đồng thuận về việc sắp xếp lại khu phố, không còn tổ dân phố; đã tổ chức triển khai 33 cuộc họp lấy ý kiến của nhân dân, cũng như lấy ý kiến nhân dân bằng phiếu một cách dân chủ và công khai. Sau khi có ý kiến của nhân dân, UBND thị trấn tiếp tục lập Tờ trình số 1908-TTr-UBND, ngày 28/8/2023 trình qua HĐND thị trấn.

Theo Đề án, thị trấn có 8 khu phố. Sau khi sắp xếp, thị trấn tăng lên 13 khu phố. Về nhân sự, một khu phố sau sắp xếp có 5 chức danh hưởng phụ cấp hằng tháng từ ngân sách nhà nước gồm: bí thư; trưởng khu phố; trưởng ban công tác mặt trận; chi hội trưởng phụ nữ và bí thư chi đoàn thanh niên. Khi có quyết định công nhận khu phố mới, UBND thị trấn sẽ giải quyết các chế độ, chính sách, tri ân, tuyên dương đối với cán bộ, đảng viên, người hoạt động không chuyên trách thôi làm nhiệm vụ ở tổ dân phố nhằm cảm ơn sự đóng góp của các cá nhân trong suốt thời gian tham gia công tác tại địa phương; đồng thời, vận động các cá nhân tiếp tục tham gia các hoạt động khác ở khu phố, góp phần động viên cho thế hệ trẻ cùng chung tay xây dựng thị trấn Củ Chi ngày càng phát triển.

Thị trấn đã tổ chức triển khai 33 cuộc họp lấy ý kiến của nhân dân, cũng như lấy ý kiến nhân dân bằng phiếu một cách dân chủ và công khai. Tại các cuộc họp, khi nghe thông tin, tuyên truyền về chủ trương nhằm giảm số lượng người hoạt động không chuyên trách ở tổ dân phố, nâng cao hiệu quả tổ chức, quản lý của chính quyền cấp thị trấn…, hầu hết người dân đều bày tỏ sự đồng thuận, nhất trí. Người dân cho rằng: Chủ trương chung luôn đồng tình ủng hộ, mặc dù cũng có vài ý kiến băn khoăn lo lắng và chưa đồng ý.

Ông Trần Nguyên Tĩnh, người dân ở tổ 10, khu phố 3 chia sẻ: “Sau khi sắp xếp, gia đình tôi thuộc Khu phố 3B, khoảng trên 600 hộ gia đình. Ai cũng cảm thấy rất phấn khởi, đồng tình. Vì với cơ cấu được bố trí và số dân phù hợp, khu phố sẽ phát huy được vai trò, hỗ trợ đắc lực cho thị trấn trong công tác điều hành, quản lý tại địa phương. Ban điều hành khu phố gần dân và nắm rõ hộ dân ở địa bàn mình quản lý hơn. Từ đó, các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật nhà nước sẽ truyền tải đến người dân kịp thời, hiệu quả hơn, không phải qua 1 cấp trung gian là tổ dân phố nữa”.

Hội nghị nhân dân lấy ý kiến hộ dân Khu phố 3 về chủ trương sắp xếp lại khu phố trên địa bàn thị trấn Củ Chi

Ông Nguyễn Quốc Vũ, Bí thư - Trưởng ban điều hành Khu phố 3 cho biết: “Nếu không thực hiện tổ dân phố thì khu phố phải nâng mình lên, sâu sát hơn, năng suất làm việc cao hơn”.

Một trong những yếu tố quyết định sự thành công của công tác sắp xếp, tổ chức lại khu phố chính là sự đồng tình, ủng hộ của người dân. Do vậy, để đạt kết quả, ngoài việc tập trung chỉ đạo quyết liệt các văn bản thì giải pháp quan trọng đó là phải làm tốt công tác tuyên truyền, vận động, tạo sự đồng thuận của cán bộ và nhân dân đối với chủ trương sắp xếp.

Đồng chí Trương Nữ Hoàng Thanh Bình, Ủy viên Ban Thường vụ Huyện ủy, Bí thư Đảng ủy Thị trấn Củ Chi cho biết: Việc sắp xếp lại khu phố là bước đi quan trọng, song, đây cũng được xem là một hành trình nhiều khó khăn nếu như không có được sự đồng thuận của nhân dân. Do vậy, thị trấn thực hiện thận trọng từng bước, kỹ lưỡng, đúng quy định pháp luật, dựa trên tình hình thực tế tại địa phương và thực hiện trên tinh thần dân chủ, công khai, minh bạch, tạo sự đồng thuận của nhân dân. Thị trấn đã huy động cả hệ thống chính trị tham gia công tác tuyên truyền, vận động nhân dân về mục đích, ý nghĩa của việc sắp xếp lại tổ dân phố để người dân hiểu, thông qua và đồng lòng thực hiện. Ngoài ra, các đồng chí lãnh đạo thị trấn trực tiếp tham gia họp dân tại các khu phố, tổ dân phố để tuyên truyền, đối thoại, kịp thời giải thích những băn khoăn, thắc mắc của cán bộ, nhân dân về những vấn đề liên quan nhằm tạo sự đồng thuận của người dân với chủ trương này.

Với cách làm linh hoạt, minh bạch, đúng quy định, thị trấn bước đầu thực hiện việc lấy ý kiến người dân trong việc tổ chức sắp xếp lại khu phố đạt kết quả khả quan; phần đông người dân đều bày tỏ sự đồng thuận, nhất trí. Người dân cho rằng, chủ trương chung luôn đồng tình ủng hộ. Việc sắp xếp khu phố có vai trò rất lớn trong việc mở rộng dân chủ tại cơ sở, bởi đây không phải là cấp chính quyền nhưng là “cánh tay nối dài” của chính quyền cơ sở, của các tổ chức chính trị, đoàn thể tại địa phương, phát huy trí tuệ, sự đóng góp của nhân dân, cùng chung tay xây dựng thị trấn Củ Chi phát triển toàn diện thành đô thị văn minh.