Thứ Năm, ngày 28 tháng 3 năm 2024

Chính phủ trình Quốc hội Nghị quyết thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TPHCM

Quốc hội sáng 26/5.

(Thanhuytphcm.vn) - Sáng 26/5, tiếp tục chương trình kỳ họp thứ 5, Quốc hội họp phiên toàn thể tại hội trường nghe Tờ trình, báo cáo thẩm tra về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TPHCM.

Giải quyết các điểm nghẽn về phát triển kinh tế - xã hội của TPHCM

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng trình bày tờ trình nêu rõ, Nghị quyết hướng đến xây dựng các cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội nhằm tạo cơ sở pháp lý để phát huy tiềm năng, lợi thế, tạo đột phá, giải quyết các điểm nghẽn về phát triển kinh tế - xã hội của Thành phố, góp phần xây dựng và phát triển TPHCM như mục tiêu đã đặt ra tại các Nghị quyết của Bộ Chính trị và Quốc hội.

Nghị quyết quy định một số cơ chế, chính sách đặc thù để phát triển Thành phố thuộc thẩm quyền của Quốc hội. Việc xây dựng cơ chế, chính sách không phải chỉ riêng cho Thành phố mà còn tạo điều kiện cho Thành phố phát huy vai trò là đầu tàu, dẫn dắt phát triển kinh tế của cả nước. Cho phép tiếp tục áp dụng các cơ chế, chính sách thực hiện đạt kết quả tại Nghị quyết số 54/2017/QH14. Nghị quyết cũng bổ sung các cơ chế chính sách phù hợp đang được thí điểm tại một số địa phương và một số cơ chế chính sách có trong dự thảo Luật Đất đai sửa đổi, Luật Nhà ở sửa đổi dự kiến trình Quốc hội thời gian tới. Quy định cơ chế, chính sách đặc thù cho Thành phố phải có trọng tâm, trọng điểm, bảo đảm tính khả thi và thực hiện tăng cường phân cấp, ủy quyền cho Thành phố, gắn với cơ chế kiểm tra, giám sát minh bạch, hiệu quả.

Nội dung chính của dự thảo Nghị quyết có 7 nhóm cơ chế, chính sách từ Điều 4 đến Điều 10. Xét về tính mới và kế thừa, dự thảo Nghị quyết gồm 4 nhóm cơ chế, chính sách: nhóm cơ chế chính sách được kế thừa từ Nghị quyết số 54; nhóm cơ chế, chính sách được quy định tại các Nghị quyết đặc thù của các địa phương khác; nhóm các cơ chế, chính sách được quy định tại các dự thảo Luật đang trình Quốc hội cho ý kiến; nhóm các cơ chế, chính sách mới, đột phá, có tác động lan tỏa… Bao gồm quản lý đầu tư; tài chính ngân sách; quản lý đô thị và tài nguyên môi trường; thu hút nhà đầu tư chiến lược; quản lý khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo; tổ chức bộ máy của TPHCM; tổ chức bộ máy thành phố Thủ Đức.

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng trình bày Tờ trình. Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng trình bày Tờ trình.

Dự thảo cũng bổ sung quy định miễn, giảm thuế thu nhập đối với cá nhân, doanh nghiệp hoạt động đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp trong lĩnh vực khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo của TPHCM; cho phép thí điểm cơ chế tài chính giảm phát thải khí nhà kính theo cơ chế trao đổi, bù trừ tín chỉ carbon; tín chỉ carbon được giao dịch với nhà đầu tư trong nước, quốc tế; ngân sách TPHCM hưởng 100% nguồn thu từ giao dịch tín chỉ carbon…

Về tổ chức bộ máy, TPHCM được thành lập Sở An toàn thực phẩm có chức năng thanh tra, xử lý vi phạm pháp luật, xử lý vi phạm hành chính về an toàn thực phẩm. TPHCM cũng được quyết định thành lập, tổ chức lại, giải thể đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc; quy định phân cấp, ủy quyền một số nhiệm vụ, quyền hạn thuộc thẩm quyền HĐND, UBND, Chủ tịch UBND TPHCM cho HĐND, UBND, Chủ tịch UBND TP Thủ Đức; quy định việc HĐND TPHCM thành lập một số ban, phòng ban, văn phòng thuộc TP Thủ Đức…

Cần thiết ban hành Nghị quyết

Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách Lê Quang Mạnh trình bày Báo cáo thẩm tra dự thảo Nghị quyết nêu rõ, Ủy ban tán thành về sự cần thiết ban hành Nghị quyết. Theo đó, về căn cứ chính trị, Nghị quyết số 31-NQ/TW của Bộ Chính trị khẳng định “Đảng đoàn Quốc hội lãnh đạo ban hành Nghị quyết của Quốc hội (thay thế Nghị quyết số 54/2017/QH14) để cho phép thí điểm cơ chế, chính sách vượt trội phát triển TPHCM”. Qua tổng kết Nghị quyết số 54/2014/QH14 cho thấy, phạm vi, quy mô, tính chất của các chính sách hiện hành còn chừng mực, chưa tạo sức nặng đột phá; nhiều vướng mắc về thể chế đang cản trở phát triển. Trong khi đó, Thành phố là trung tâm kinh tế, thương mại, tài chính lớn nhất cả nước, có vai trò quan trọng trong điều tiết về ngân sách trung ương, hiện đang đóng góp khoảng 27%. Việc có chính sách vượt trội là cần thiết không chỉ đối với Thành phố mà cả Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam và cả đất nước. Hồ sơ dự thảo Nghị quyết cơ bản đủ điều kiện trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 5.

Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách nêu rõ, việc ban hành Nghị quyết cần lưu ý, các quy định cần tháo gỡ kịp thời vướng mắc về thể chế đang cản trở phát triển, phát huy tiềm năng, khắc phục sức ỳ trong thực hiện các định hướng thời gian qua; song tuyệt đối không lợi dụng xây dựng pháp luật để hợp thức hóa sai phạm. Chính sách mới cần “mang tính đột phá”, “vượt trội” theo đúng tinh thần Nghị quyết 24-NQ/TW, Nghị quyết 31 của Bộ Chính trị, Nghị quyết 81/2023/QH15 của Quốc hội; song cần khả thi, có trọng tâm, không dàn trải; tránh lợi dụng chính sách gây thất thoát, lãng phí.

Ủy ban Tài chính, Ngân sách cho rằng, xét về số lượng chính sách là tương đối rộng, do vậy, cần có sự lựa chọn, có trọng tâm, tránh dàn trải để mỗi chính sách đều có cơ hội đi vào cuộc sống. Cần chú trọng hơn nữa những chính sách thực sự đột phá, tạo bước chuyển mới trong khai thác tiềm năng theo đúng Nghị quyết 31; tránh nhiều về số lượng nhưng hạn chế về sức nặng. Bên cạnh đó, các chính sách thu ngân sách (như thuế, phí…) còn khá mỏng, trong khi Thành phố có đặc thù, lợi thế rất lớn trong khai thác nguồn thu. Vì vậy, đề nghị nghiên cứu, có chính sách thu khả thi, góp phần cân đối nguồn lực cho những chính sách chi ngân sách.

Các đại biểu dự họp Quốc hội sáng 26/5. Các đại biểu dự họp Quốc hội sáng 26/5.

Ủy ban cũng đề nghị rà soát lại các chính sách có tác động trực tiếp đến ngân sách trung ương như các đề xuất miễn, giảm thuế để phù hợp với bối cảnh hiện nay, nhất là khi chuẩn bị áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu. Mặc dù rất cần có cơ chế ưu đãi so với các địa phương khác, cần thu hút nhân tài và lao động chất lượng cao theo đúng Nghị quyết 31, song tránh tạo khoảng cách, chênh lệch quá lớn về thu nhập, chế độ, tiêu chuẩn giữa người lao động của Thành phố với các địa phương khác.

Về thẩm quyền quyết định, dự thảo Nghị quyết quy định một số vấn đề không thuộc thẩm quyền quyết định của Quốc hội. Vì vậy Ủy ban đề nghị không quy định những quy định này (như thẩm quyền quyết định bầu, tuyển dụng, quản lý, sử dụng cán bộ, công chức làm việc tại xã, thị trấn và cán bộ phường…). Mặt khác, để bảo đảm đúng mục tiêu thí điểm, tờ trình của Chính phủ cần làm rõ giá trị nhân rộng mô hình sau thời gian thí điểm theo quy định, theo đó các tỉnh thành khác như: Hà Nội, Đà Nẵng, Hải Phòng… có thể học tập, nhân rộng.

Đáng chú ý, đối với quản lý Nhà nước về an toàn thực phẩm, dự thảo quy định việc thành lập Sở An toàn thực phẩm, đa số ý kiến cho rằng, cần thuyết minh về sự cần thiết và tính hợp lý, cần bảo đảm không chồng chéo chức năng, nhiệm vụ giữa các Sở. Ngoài ra, theo Nghị quyết số 18-NQ/TW của Hội nghị Trung ương 6 khóa XII thì: “Việc sắp xếp lại tổ chức bộ máy không được tăng thêm đầu mối và biên chế; trường hợp đặc biệt cần tăng thêm đầu mối từ cấp vụ, cục hoặc tương đương trở lên phải có ý kiến của Bộ Chính trị”. Do đó, nếu việc thành lập Sở An toàn thực phẩm làm tăng đầu mối thì phải có ý kiến của Bộ Chính trị.

Trung Kiên


Ý kiến bạn đọc

refresh
 

Tổng lượt bình luận

Tin khác

Thông báo