Tại buổi tọa đàm, Trưởng ban Chính sách - Luật pháp, Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam Đàm Thị Vân Thoa cho rằng, chế độ thai sản là một trong những nội dung quan trọng trong đảm bảo sức khỏe, phúc lợi cho bà mẹ, trẻ em và hộ gia đình cũng như tạo cơ hội và đối xử bình đẳng cho lao động nữ. Tuy nhiên, hiện nay, chế độ này chỉ áp dụng đối với người lao động tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) bắt buộc, còn người lao động tham gia BHXH tự nguyện không được hưởng chế độ thai sản.

Theo đồng chí Đàm Thị Vân Thoa, hiện nay, tỷ lệ  người tham gia BHXH bắt buộc để được hưởng chính sách thai sản chỉ trên 30%, như vậy còn một lực lượng lớn không tham gia BHXH bắt buộc, họ cũng không được hưởng chính sách này.

Theo đó, Ban soạn thảo Luật BHXH (sửa đổi) đề xuất thêm 2 chế độ cho người lao động tham gia BHXH tự nguyện được hưởng như: bảo hiểm tai nạn (BHTN) lao động theo quy định của Luật An toàn, vệ sinh lao động và chế độ thai sản khi sinh con được hưởng trợ cấp bằng 2 triệu đồng cho một con. Tuy nhiên, số tiền này quá ít so với chế độ thai sản, những người tham gia BHXH bắt buộc được hưởng.

Đồng chí Đàm Thị Vân Thoa mong muốn trong quá trình nghiên cứu, xây dựng các chính sách bảo trợ, chính sách xã hội, cần quan tâm đến nhóm người lao động không tham gia BHXH bắt buộc cũng như tự nguyện, với trẻ em khi sinh ra sẽ không phụ thuộc vào việc bố hay mẹ có tham gia BHXH hay không, cũng sẽ được hưởng chế độ nhất định để đảm bảo sự chăm sóc tốt với đứa trẻ đó khi sinh ra bảo đảm điều kiện để cho người mẹ trong quá trình mang thai và chăm sóc con nhỏ.

Một số ý kiến cho rằng, nguyện vọng của hầu hết lao động nữ đều được hưởng chế độ dành cho nữ khi thai sản nhằm khuyến khích phụ nữ sinh đủ 2 con, đảm bảo cơ cấu dân số. Bởi vì, các doanh nghiệp thường e ngại nhận lao động nữ khi mang thai, vì ít nhiều làm ảnh hưởng tới quy trình sản xuất. Vì khi mang thai phải đi khám thai, sinh con, nuôi con nhỏ, không thể tham gia lao động, sản xuất. Do đó, Nhà nước cần quan tâm hơn khi lao động nữ đi khám thai sẽ được hỗ trợ thêm kinh phí; đồng thời hỗ trợ tiền sữa, tã và cũng phải có quy định cụ thể.

Quang cảnh buổi tọa đàm

Phó Trưởng phòng chế độ, BHXH TPHCM Nguyễn Thị Hồng Nga cho rằng, việc bổ sung thêm chế độ thai sản cho người tham gia BHXH tự nguyện rất cần thiết. Bởi vì, BHXH tự nguyện không có chế độ thai sản, chỉ có chế độ hưu trí và tử tuất. Trong khi người lao động tham gia BHXH bắt buộc sẽ được hưởng chế độ thai sản bao gồm: Khám thai; sảy thai, nạo, hút thai, thai chết lưu hoặc phá thai bệnh lý; sinh con; thực hiện các biện pháp tránh thai; nhận nuôi con nuôi; dưỡng sức sau thai sản…

Theo đồng chí Nguyễn Thị Hồng Nga, phụ nữ khi sinh con cũng cần hỗ trợ, được hưởng chế độ. Trong khi người tham gia BHXH bắt buộc, họ được quá nhiều quyền lợi trong khi người tham gia tự nguyện cũng chưa được mở rộng quyền lợi. Cụ thể, khi sinh con, quyền đi khám thai hay trong quá trình mang thai, không có thuận lợi như sảy thai…

Cũng tại tọa đàm, các đại biểu cho rằng, cần nghiên cứu đưa thêm chế độ thai sản vào BHXH tự nguyện để thu hút người lao động tham gia, bảo vệ tốt hơn cho người lao động, nhất là lao động nữ làm nghề tự do, góp phần giải quyết những bất cập trong hệ thống an sinh xã hội hiện nay.

Một số ý kiến cũng cho rằng, việc bảo vệ quyền lợi của người phụ nữ khi thai sản là một trong những quyền lợi cực kỳ quan trọng vì nó không chỉ ảnh hưởng đến phụ nữ mà còn ảnh hưởng đến cả một thế hệ tương lai. Theo quy định của Quốc tế, phụ nữ trước khi sinh con phải được nghỉ ít nhất 14 tuần để đảm bảo duy trì sức khỏe và tái tạo sức lao động.  Nhưng trên thực tế, tại Việt Nam rất nhiều phụ nữ mất thu nhập và không được bù đắp khi không tham gia BHXH, có người được nghỉ 1 tháng, thậm chí chỉ mới sinh hai tuần đã phải quay trở lại làm việc. Điều này làm ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe của phụ nữ và trẻ em.