Dự thảo Nghị định về phân cấp quản lý nhà nước một số lĩnh vực cho TPHCM quy định về nội dung phân cấp quản lý nhà nước giữa Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, bộ và cơ quan ngang bộ với UBND TPHCM trong một số lĩnh vực quản lý nhà nước về đầu tư, kinh tế tài chính, ngân sách nhà nước, quy hoạch xây dựng và tài nguyên môi trường, giao thông vận tải, y tế giáo dục, lao động, khoa học công nghệ…

Theo dự thảo, mục tiêu của phân cấp là nhằm tăng cường, xác định rõ trách nhiệm quản lý Nhà nước, tạo điều kiện phát huy tính chủ động, sáng tạo trong giải quyết kịp thời, hiệu quả vấn đề phát sinh trên địa bàn TPHCM; khai thác hiệu quả tiềm năng, thế mạnh trong phát triển kinh tế - xã hội tương xứng với vị trí, vai trò của TP đầu tàu kinh tế cả nước.

Tại hội nghị, Tiến sĩ Trần Anh Tuấn, Chủ tịch Hiệp hội Khoa học hành chính Việt Nam, nguyên Thứ trưởng Bộ Nội vụ cho biết, nếu TPHCM chờ ý kiến của các bộ, cơ quan ngang bộ đề xuất các vấn đề phân cấp cho TPHCM thì không bao giờ có thể đáp ứng được mong muốn của TP; đồng thời TP cũng không có đủ thẩm quyền để thực hiện các chính sách đã được Quốc hội ban hành ở Nghị quyết 98.

“Việc cần được phân cấp, TP phải tự đề nghị và báo cáo Chính phủ, Thủ tướng để xem xét thêm. Nếu chờ ý kiến các bộ ngành, có khi mất 2 - 3 năm nữa cũng chưa thể thực hiện” - Tiến sĩ Trần Anh Tuấn lưu ý; đồng thời đề nghị các sở, ngành tham mưu UBND TPHCM đề xuất phân cấp mạnh mẽ hơn nữa. Bên cạnh đó, nội dung thuộc thẩm quyền của Chính phủ nên phân cấp cho TP để tính hiệu quả, hiệu lực từ nghị định Chính phủ ban hành giúp TP thực hiện được các chính sách đặc thù quy định từ Nghị quyết 98.

Nguyên Phó Bí thư Thành ủy, nguyên Chủ tịch HĐND TPHCM Phạm Phương Thảo phát biểu tại hội nghị

Nguyên Phó Bí thư Thành ủy, nguyên Chủ tịch HĐND TPHCM Phạm Phương Thảo cho rằng, cần phân định rõ thẩm quyền chung của UBND TPHCM, thẩm quyền riêng của Chủ tịch UBND TPHCM. Đối với tổ chức bộ máy, đồng chí Phạm Phương Thảo đề nghị cần giao cho TPHCM quyền chủ động sắp xếp các sở, ngành, phòng, ban, chủ động về biên chế và thu nhập tăng thêm.

GS.TS Mai Hồng Quỳ, nguyên Hiệu trưởng Trường Đại học Luật TPHCM cho rằng, dự thảo Nghị định của Chính phủ phân cấp quản lý nhà nước một số lĩnh vực cho TPHCM phải quy định những cơ chế đặc thù đã được thể hiện trong Nghị quyết 98; cần được cụ thể trong các lĩnh vực cụ thể; đồng thời, cần mạnh dạn đặt tên Nghị định đúng với tinh thần Nghị quyết 98 là "Nghị định về cơ chế đặc thù cho một số ngành, lĩnh vực cụ thể".

Bên cạnh đó, GS.TS Mai Hồng Quỳ đề nghị khi phân cấp, TP thực hiện quyền tự chủ cần bổ sung nguyên tắc: "Chính phủ có trách nhiệm bảo đảm các điều kiện thực hiện thẩm quyền được phân cấp, được tạo cơ chế đặc thù".

Phát biểu tại hội nghị, Phó Chủ tịch UBND TPHCM Võ Văn Hoan cho biết, nhiều ý kiến cho thấy cần thiết yêu cầu mạnh mẽ hơn, toàn diện hơn trong phân cấp cho TP nhưng vấn đề quan trọng là điều khoản thi hành. Theo đồng chí Võ Văn Hoan, đối với việc thực hiện Nghị quyết 98 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TPHCM, trong quá trình điều hành thực tế vẫn còn gặp nhiều vướng mắc. Trong khi đó, Nghị định 93/2001 của Chính phủ về phân cấp quản lý một số lĩnh vực cho TPHCM đã hoàn thành sứ mệnh. Vì vậy, cần thiết có một nghị định mới thay thế nghị định này để phân cấp thêm nhiệm vụ, quyền hạn cho TPHCM.

Cũng theo đồng chí Võ Văn Hoan, những năm gần đây Đảng, Nhà nước đặc biệt quan tâm đến phân cấp, ủy quyền cho cơ sở, tạo điều kiện cho cơ sở chủ động, năng động, sáng hơn trong triển khai thực hiện nhiệm vụ. Những quan điểm đó, cần được cập nhật và thực thi thông qua các quy định về phân cấp của Chính phủ. Theo đồng chí Võ Văn Hoan, điều khoản thi hành không chặt chẽ thì phải xin ý kiến Chính phủ, phối hợp với bộ ngành, như vậy khó khăn. Vì vậy, giao quyền thì giao luôn quy trình thủ tục để áp dụng tại TPHCM chứ không cần hướng dẫn.