Tại phiên họp, UBTVQH đã nghe Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng trình bày Tờ trình dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Quốc hội; nghe Trưởng Ban Công tác đại biểu Nguyễn Thanh Hải trình bày Tờ trình 3 dự thảo: Nghị quyết của Quốc hội về cơ cấu tổ chức các cơ quan chuyên môn của Quốc hội; Nghị quyết của Quốc hội về số thành viên của UBTVQH khóa XV (sửa đổi); Nghị quyết của UBTVQH về nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức cụ thể của các cơ quan chuyên môn của Quốc hội.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, sau khi thực hiện sắp xếp, số lượng các cơ quan chuyên môn của Quốc hội gồm Hội đồng Dân tộc và 7 Ủy ban. Bao gồm: Hội đồng Dân tộc; Ủy ban Pháp luật và Tư pháp; Ủy ban Kinh tế và Tài chính; Ủy ban Văn hóa và Xã hội. Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại; Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường; Ủy ban Dân nguyện và Giám sát; Ủy ban Công tác đại biểu.

Như vậy, Ủy ban Đối ngoại kết thúc hoạt động, chuyển nhiệm vụ về Ủy ban Quốc phòng - An ninh - Văn phòng Quốc hội, Bộ Ngoại giao. Ủy ban Quốc phòng - An ninh đổi tên thành Ủy ban Quốc phòng, An ninh - Đối ngoại.

Ủy ban Pháp luật và Ủy ban Tư pháp sáp nhập thành Ủy ban Pháp luật - Tư pháp; Ủy ban Kinh tế và Ủy ban Tài chính, Ngân sách thành Ủy ban Kinh tế - Tài chính; Ủy ban Xã hội - Ủy ban Văn hóa, Giáo dục thành Ủy ban Văn hóa - Xã hội.

Hai cơ quan trực thuộc UBTVQH là Ban Dân nguyện và Ban Công tác đại biểu được nâng cấp thành Ủy ban Dân nguyện và Giám sát của Quốc hội, Ủy ban Công tác đại biểu của Quốc hội.

Hội đồng Dân tộc, Ủy ban của Quốc hội gồm có chủ tịch/chủ nhiệm, phó chủ tịch/phó chủ nhiệm và ủy viên. Thành phần ủy viên của Hội đồng và Ủy ban gồm đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách, đại biểu Quốc hội hoạt động kiêm nhiệm.

Chủ tịch Hội đồng dân tộc, Chủ nhiệm Ủy ban của Quốc hội do Quốc hội bầu. Các phó chủ tịch và ủy viên của Hội đồng dân tộc; phó chủ nhiệm và ủy viên của Ủy ban do UBTVQH phê chuẩn.

Ủy ban Pháp luật cho rằng trong bối cảnh sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước và yêu cầu đổi mới tư duy lập pháp, việc không quy định cứng số lượng, tên gọi cơ quan của Quốc hội trong luật là phù hợp. Điều này thuận lợi cho việc tiếp tục thực hiện sắp xếp, điều chỉnh, bảo đảm hài hòa về cơ cấu tổ chức với chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của các cơ quan. Vấn đề này cũng đã được Bộ Chính trị tán thành khi cho ý kiến về dự án luật về tổ chức bộ máy.

Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn lưu ý, đối với việc phân định thẩm quyền của Quốc hội, Chính phủ và các cơ quan trong bộ máy nhà nước cần thống nhất phạm vi, quyền hạn của các cơ quan này trong công tác xây dựng pháp luật và phải được phân định rõ; chỉ quy định vấn đề cơ bản mang tính nguyên tắc. Các nội dung cụ thể được quy định trong pháp luật chuyên ngành để phù hợp với yêu cầu, tính chất, đặc điểm riêng, đảm bảo hiệu quả quản lý nhà nước theo từng lĩnh vực.

Về việc phân định nhiệm vụ, quyền hạn giữa các cơ quan của Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn lưu ý, trong lần sắp xếp, đổi mới tổ chức hoạt động của các cơ quan thuộc Quốc hội sáp nhập một số Ủy ban của Quốc hội; giải thể, kết thúc hoạt động của Viện Nghiên cứu lập pháp, Truyền hình Quốc hội. Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh quan điểm vẫn giữ nguyên trạng phân định nhiệm vụ, quyền hạn của các cơ quan của Quốc hội như trước đây.

Cũng trong phiên làm việc chiều 6/2, UBTVQH xem xét, thông qua một số nghị quyết để triển khai thi hành Luật Tổ chức Tòa án nhân dân năm 2024.