Tích cực giúp dân xây dựng nếp sống mới

Ngay khi cùng 5 cánh quân tiến vào giải phóng Sài Gòn, trong không khí tưng bừng, náo nhiệt của những ngày tháng 4 năm 1975 lịch sử, tuổi trẻ thành phố đã tham gia tích cực và hiệu quả các công tác cách mạng. Nhiệm vụ chủ yếu trong những ngày đầu giải phóng thành phố là tiếp tục truy quét tàn quân và tiếp quản, điều hành toàn diện cơ sở kinh tế - xã hội ở thành phố.

Tháng 5 năm 1975 có hơn 3.000 thanh niên thành phố tham gia lực lượng tự vệ. Các tổ tự vệ này đã thu hút hàng chục ngàn thanh niên, sinh viên - học sinh tham gia công tác cách mạng, như: điều hành lưu thông đường phố, giữ gìn an ninh trật tự, bảo vệ tài sản của Nhà nước và nhân dân, dọn vệ sinh đường phố, phát hiện nhiều vụ trộm cắp, cất giấu vũ khí bất hợp pháp…

Cùng với việc tham gia các phong trào cách mạng, thanh niên thành phố còn hăng hái đăng ký nghĩa vụ quân sự, tham gia quân đội dự bị. Bà Trương Mỹ Lệ, nguyên Quyền Bí thư Thành đoàn sau ngày giải phóng thành phố vẫn nhớ như in không khí làm việc của tuổi trẻ thành phố hồi ấy: “Khi cờ và biểu ngữ treo lên , lúc đó Dương Văn Minh tuyên bố đầu hàng, thì chúng tôi làm những công việc như chính quyền cách mạng lâm thời ở cơ sở. Người thì phát loa, treo cờ, treo băng rôn, treo khẩu hiệu, kêu gọi binh lính ngụy trình diện, những công việc này chúng tôi chưa chuẩn bị trước, các công việc diễn ra rất nhanh, mỗi người một việc. Chưa có chính quyền, tình hình an ninh, trộm cướp, kẻ xấu còn lợi dụng, nên chúng tôi tăng cường canh gác, tuần tra cho người dân yên tâm”.

Thời gian đầu sau giải phóng, cuộc sống người dân thành phố gặp nhiều khó khăn, môi trường sống ô nhiễm. Lực lượng thanh thiếu niên đã tích cực trong các hoạt động cứu trợ, y tế, dọn vệ sinh, góp phần làm lành mạnh hóa môi trường, giúp nhân dân nhanh chóng xây dựng nếp sống mới. Hàng ngàn lượt thanh niên tham gia công tác xã hội, với "Ngày chủ nhật lao động xã hội chủ nghĩa", "Ngày lao động Cộng sản chủ nghĩa xây dựng công trình công cộng"; chiến dịch “Bài trừ văn hóa đồi trụy, phản động”, “Bài trừ tư sản mại bản”… Các phong trào, chiến dịch này đã ghi dấu sự chung sức của những người trẻ trong công cuộc cải tạo, kiến thiết thành phố sau chiến tranh.

Phát huy tối đa tiềm lực của tuổi trẻ

Năm 1977, nhằm giáo dục tinh thần yêu lao động trong giới trẻ, Thành đoàn đã tổ chức "Ngày lao động Cộng sản chủ nghĩa trên nông trường Nhị Xuân - Hóc Môn" với sự tham gia của hơn 15.000 đoàn viên thanh niên, trong đó, nòng cốt là thanh niên xung phong (TNXP). Lực lượng TNXP TP lúc bấy giờ đã phát huy tối đa tiềm lực của tuổi trẻ, sẵn sàng đi khai phá những vùng đất mới, đào kênh dẫn nước, khai hoang, cải tạo đất đai để hình thành nên những khu kinh tế mới, những nông trường bạt ngàn như: Nông trường Trần Quang Cơ, Khu kinh tế mới Lê Minh Xuân... Cũng thời kỳ ấy, đã có hàng ngàn TNXP TP tình nguyện ra tuyến trước tham gia phục vụ chiến tranh bảo vệ biên giới Tây Nam. Họ đã không tiếc máu xương, dâng hiến tuổi thanh xuân cho sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc và làm tròn nghĩa vụ quốc tế trên đất bạn Campuchia.

Có thể nói ở giai đoạn này, tuổi trẻ thành phố đã tích cực nghiên cứu, phát huy sáng kiến cải tiến kỹ thuật nhằm tăng năng suất lao động, nâng cao hiệu quả công tác. Ông Nguyễn Chơn Trung, nguyên Bí thư Thành đoàn nhiệm kỳ I (1977-1981) cho biết: Trong giai đoạn xây dựng phát triển đất nước, tuổi trẻ thành phố đã góp phần xây dựng nếp sống mới, con người mới. Từ phong trào xóa mù chữ đến các phong trào thi đua lao động sản xuất, cải tiến khoa học, chăm sóc trẻ em nghèo, vô gia cư, phong trào “Lớp học tình thương” đã nhanh chóng phát triển, nhân rộng khắp các quận huyện, phường xã.

Trong giai đoạn 1981-1985, tuổi trẻ thành phố hăng hái tham gia phong trào tăng năng suất lao động, ra quân tham gia các công trình trọng điểm của thành phố, như: Nông trường Đỗ Hòa - Huyện Duyên Hải (nay là Huyện Cần Giờ); xây dựng công trình thủy điện Trị An, Kênh Đông, Dầu Tiếng - Củ Chi... Đặc biệt, hội thi khoa học kỹ thuật trẻ lần đầu tiên tổ chức với tên gọi “Thợ giỏi trẻ” năm 1982 đã giúp những người thợ trẻ tranh tài, tạo nên không khí thi đua tăng năng suất lao động, góp phần phát triển đơn vị. Từ những phong trào đầu tiên ấy đã đặt nền móng, làm tiền đề cho các phong trào hoạt động, các hội thi của thanh thiếu niên thành phố những năm sau này, góp phần giáo dục rèn luyện bản lĩnh thanh niên, xây dựng con người mới, kế tục xứng đáng và phát huy thành quả của công tác Đoàn và phong trào thanh niên thành phố. Thế hệ trẻ luôn là lực lượng đi đầu, thể hiện vai trò xung kích tham gia đóng góp vào sự phát triển của thành phố và đó cũng là truyền thống tốt đẹp của tuổi trẻ thành phố suốt chặng đường 39 năm qua. Bà Phạm Phương Thảo, nguyên Chủ tịch Hội đồng nhân dân Thành phố, nguyên Bí thư Thành đoàn nhiệm kỳ II đã có lần chia sẻ: “Truyền thống anh hùng của thành phố chúng ta có nhiều nhưng tựu chung lại mà chúng ta thường hay nghe đó là truyền thống kiên cường, năng động, sáng tạo, một thành phố giàu lòng nhân ái, truyền thống như vậy tuổi trẻ sẽ góp sức, phát huy ngày càng tốt hơn”.